Rynek finansowy: Loża komentatorów – październik 2013

Dariusz Winek
główny ekonomista Banku BGŻ S.A.

Wycofanie z obiegu, poprzez przesunięcie z OFE do ZUS lub umorzenie, aktywów finansowych w wysokości ponad 121 mld zł, oznacza zredukowanie stanu prywatnych oszczędności Polaków o ok. 10 proc. Wycofanie tych środków z rynku kapitałowego oznacza mniejsze przychody uzyskiwane z tytułu obrotu nimi, nie tylko przez OFE, ale cały sektor finansowy, w tym i banki. Zatem musi to prowadzić do spadku przychodów sektora bankowego z operacji finansowych. Ponieważ klienci z tego segmentu rynku z punktu widzenia banków byli klientami hurtowymi, a marże na nich nie były wysokie. Ubytek przychodów powinien być więc mniejszy niż skala ubytku wolumenu obrotów.

Po drugie, planowane umorzenie obligacyjnej części aktywów OFE oznacza mniejszą płynność rynku obligacji, czyli najprawdopodobniej większą zmienność cen na tym rynku. Podwyższona zmienność może także dotyczyć innych rynków finansowych, w tym rynku akcji i rynku walutowego. Oznaczać to może w długim okresie, przy nie zmienionych poziomach limitów na ryzyko, mniejsze ekspozycje i mniejsze przychody generalnie z wielu różnych operacji finansowych prowadzonych przez banki. Po trzecie wreszcie, banki są właścicielami czy udziałowcami OFE, więc pogorszenie rentowności tego typu działalności gospodarczej, oczekiwane jako skutek reformy, oczywiście będzie widać w zagregowanych wynikach finansowych poszczególnych grup. Na koniec, wskutek reformy w długim okresie prawdopodobna jest na GPW ewentualna „ujemna premia za OFE”, czyli gorsze wyniki szerokiego indeksu GPW, w tym pewnie i banków, na tle innych rynków wschodzących.

Krzysztof Kluza
Szkoła Główna Handlowa oraz Getin Noble Bank S.A.

Wpływ zmian w OFE na banki trudno obecnie precyzyjnie określić, gdyż prawdopodobnie propozycje zmian będą jeszcze modyfikowane w debacie parlamentarnej, a może i pod wpływem partnerów społecznych. Jednak proponowane w obecnym projekcie zmiany w największym stopniu wpłyną negatywnie na banki jako na udziałowców PTE. Przede wszystkim zmniejszą się aktywa OFE, od których PTE pobierają opłaty za zarządzanie (umorzenie obligacji) oraz zmniejszy się strumień przyszłych pieniędzy ze względu na to, że część osób wybierze ZUS lub nic nie wybierze, więc automatycznie oszczędności trafią do ZUS. Zmniejszy się też okres zarządzania środkami, gdyż na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego zaczną stopniowo trafiać do ZUS. Ponadto mają być obniżone o opłaty od składki i za zarządzanie. W efekcie wyraźnie spadną zyski PTE. Z perspektywy wpływu na rynek kapitałowy i pośrednio na banki niekorzystne będzie zmniejszenie strumienia środków dostępnych dla rynku kapitałowego w przyszłości. Z drugiej jednak strony obecny projekt nie jest tak radykalny, jak wcześniejsze zapowiedzi. Akcje już w posiadaniu OFE tam pozostaną, z zastrzeżeniem kont osób, które mają ...