Rynek finansowy: Loża komentatorów – maj 2018

Ignacy Morawski
ekonomista, założyciel i dyrektor portalu SpotData

Wprowadzenie prezydenckiej ustawy frankowej obciążyłoby zyski banków w okresie, gdy i tak znajdują się one pod mocną presją niskich stóp procentowych. Gdy projekt ustawy pojawił się w Sejmie, szacowano, że jej koszt dla sektora bankowego może wynieść do 3 mld zł rocznie. Byłaby to jedna piąta rocznego zysku. To nie jest mała kwota. A warto pamiętać, że zyskowność sektora bankowego w Polsce, mierzona wskaźnikiem ROE (zwrot z kapitału), jest dziś niższa niż w innych krajach regionu i porównywalna z mało wydajnym sektorem bankowym w Niemczech. Według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego, ROE banków w Polsce wynosi ok. 8%, podczas gdy w Czechach jest to 18%, na Słowacji 10%, a na Węgrzech 20%. Kilka czynników wpływa negatywnie na zyskowność branży – niskie stopy procentowe ograniczają marże, a podatek bankowy i podwyższona składka na Bankowy Fundusz Gwarancyjny podnoszą koszty. Ustawa frankowa byłaby dodatkowym obciążeniem. Można bronić tezy, że banki powinny uczestniczyć w restrukturyzacji kredytów frankowych. Problem tych kredytów to po części wina banków, po części państwa, a po części samych klientów – każda z tych stron powinna wziąć na siebie jakieś koszty. Ale pozostaje pytanie, czy warto obciążać banki tymi kosztami, po uprzednim wprowadzeniu wielu innych zmian regulacyjnych? Może się okazać, że zdolność banków do kreowania akcji kredytowej stanie się na tyle niska, że koszty nakładane na branżę odbiją się na całej gospodarce. Już widzimy pewne symptomy tego zjawiska, zaś wprowadzenie prezydenckiej ustawy może je tylko wzmocnić.

Mirosław Bieszki
doradca ekonomiczny Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce

Odpowiedź na tak postawione pytanie jest jednoznaczna – z kilku powodów skutki będą negatywne, zwłaszcza dla ROE. Polski sektor bankowy przestał być liderem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej pod względem rentowności, a tempo spadku z wartości dwucyfrowych do obecnych musi niepokoić. Akceleracji spadku wskaźnika zwrotu na kapitale trzeba szukać w czynnikach innych niż rynek i niskie stopy procentowe. Na banki działające w Polsce spada coraz więcej niebankowych zobowiązań, zaciągniętych przez polityków – pomoc frankowiczom, ratowanie banków spółdzielczych i SKOK czy ostatnio pojawiająca się misja uszczelniania systemu podatkowego. Dodatkowo na ...