Rynek finansowy: Loża komentatorów – lipiec-sierpień 2014

Jarosław Janecki
główny ekonomista w Société Générale Polska

W opinii Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego w sprawie mandatu makroostrożnościowego organów krajowych, w części dotyczącej rozwiązań instytucjonalnych, zaleca się, aby państwa członkowskie „wskazały w krajowych przepisach prawnych organ, któremu powierza się prowadzenie polityki makroostrożnościowej, będący albo jedną instytucją, albo radą złożoną z instytucji, których działania mają istotny wpływ na stabilność finansową”. Jednocześnie podkreśla się, że bank centralny powinien odgrywać wiodącą rolę w polityce makroostrożnościowej. Teoretycznie moglibyśmy sobie wyobrazić, że w przypadku Polski wskazaną instytucją będzie KNF.

Prace nad polskimi regulacjami idą jednak w kierunku powołania Rady ds. Ryzyka Systemowego, co jest dopuszczalnym rozwiązaniem. W jej skład będą wchodzić przedstawiciele NBP, KNF oraz Ministerstwa Finansów. Czy jest to dobre rozwiązanie? To oczywiście zależy od szczegółowych zapisów w ustawie. Najlepiej byłoby, gdybyśmy mieli do czynienia z rozwiązaniem, które będzie wypracowane wspólnie przez zainteresowane instytucje oraz ostatecznie nie będzie budzić zastrzeżeń żadnej ze stron. Niestety już w ubiegłym roku KNF krytycznie odnosiła się do jednego z zapisu zmierzającego do pozbawienia urzędu praw do wydawania rekomendacji dla banków. Kontrowersyjnych zapisów można byłoby znaleźć sporo. Lata kryzysu na rynkach finansowych udowodniły, że polskie rozwiązania instytucjonalne dotyczące nadzoru sprawdziły się. Czy można je usprawnić? Zapewne tak, oby tylko były to działania poprawiające efektywność nadzoru makroostrożnościowego.

Krzysztof Kluza
Szkoła Główna Handlowa oraz Getin Noble Bank S.A.

Koncepcja powołania Rady ds. Ryzyka Systemowego wiąże się m.in. z zaleceniem Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego z 22 grudnia 2011 r. w sprawie mandatu makroostrożnościowego organów krajowych. Zalecenie to wszelako nie stwierdza, że takowa rada ma być rzeczywiście powołana, tylko że polityka makrostrożnościowa powinna znaleźć się w kompetencjach konkretnego wybranego organu krajowego. Architektura nadzoru finansowego w różnych krajach jest zróżnicowana, stąd zalecenie dopuszcza wiele możliwych rozwiązań w tym zakresie. W szczególności zawiera sformułowanie, że w zależności od ram instytucjonalnych w danym kraju, politykę makroostrożnościową może prowadzić albo jedna instytucja, albo rada złożona z wielu różnych instytucji. Nie musi być to też nowo powołane gremium.

W Polsce nadzór makroostrożnościowy jest już prowadzony w Komisji Nadzoru Finansowego, w której zasiadają również przedstawiciele Narodowego Banku Polskiego i Ministerstwa Finansów, co jest zgodne z zaleceniem Rady ds. Ryzyka ...