Rozmowa w banku: Bank to nie supermarket

Panie Prezesie, jaka do końca ubiegłego roku była struktura kredytów w Polsce?

W ubiegłym roku łączna suma kredytów wyniosła ok. 150 mld zł. Około trzydzieści procent przypadało korporacjom, a pozostała część to kredyty przyznane ludności. Jest to prawie zbieżne ze strukturą przychodów naszego banku. Z tego, jak wiemy, ogromną większość stanowią kredyty mieszkaniowe dla ludności.

Czy kredyty dla podmiotów gospodarczych mają rzeczywiście istotne znaczenie z punktu widzenia rozwoju wszystkich, czy tylko wybranych przedsiębiorstw?

Według badań Lewiatana ponad sześćdziesiąt procent małych i średnich firm finansuje się we własnym zakresie. W związku z tym one nie czerpią tak mocno z gospodarki, z sektora finansowego, jak to ma miejsce w krajach Europy Zachodniej, gdzie sektor finansowy bardziej uczestniczy w rozwoju tych firm. To jest pierwsza obserwacja. Z drugiej strony, Polska była jedynym znanym mi krajem w Europie, w którym ogromna konkurencja w sektorze bankowym powodowała, że marże były tak niskie, iż nie pokrywały kosztów ryzyka. Łatwiej było zdobyć udział w rynku jedną dużą transakcją za kilkaset milionów niż przeprowadzeniem tysiąca maleńkich transakcji. Poszerzanie udziału w rynku, pozycjonowanie się i pokazywanie dynamiki wzrostu było celem ważniejszym niż ryzyko kredytowe. Równocześnie sektor małych i średnich firm jeszcze trzy – cztery lata temu dopiero wychodził z kryzysu, przez który przechodził na początku tego stulecia. Na początku tej dekady blisko pięćdziesiąt procent kredytów dla tego sektora było złymi kredytami.

Jaki wpływ na wzrost PKB miała w ubiegłym roku akcja kredytowa, a jaki może mieć w tym roku?

Jeżeli polska gospodarka wytwarza dochód narodowy na poziomie tysiąca dwustu miliardów złotych, to łatwo policzyć, że kredytowanie na poziomie stu miliardów wydaje się finansowaniem niezbędnym dla utrzymania dynamiki rozwoju. Czy sektor finansowy jest w stanie dzisiaj takie finansowanie zapewnić? To stoi pod dużym znakiem zapytania. Między innymi dlatego z prezesem Jerzym Pruskim próbowaliśmy policzyć, ile tego finansowania może być… Nam się wydaje, że jest go mało, że trzeba szukać różnych rezerw, które zwiększyłyby płynność w sektorze finansowym, a nie delektować się tym, że dzisiaj banki lokują aż szesnaście miliardów w NBP.

Czy rząd ma świadomość roli, jaką system bankowy i największy bank w Polsce może odegrać w łagodzeniu skutków postępującego ...