RODO w Polsce jest fikcją? Potrzebna zmiana mentalna w polskich firmach
Warto też wspomnieć, że zgodnie z najnowszym raportem firmy Deloitte „Living one year with GDPR”, największą liczbę skarg, dotyczących przypadków naruszenia postanowień RODO w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, odnotowano w Polsce. Było to ponad 4500 przypadków. Na drugim miejscu znalazły się Czechy, z 3000 naruszeń. Patrząc z perspektywy firmy zarządzającej informacją i przetwarzającej, za zgodą klientów, dane osobowe osób prywatnych, mogę śmiało stwierdzić, że przed polskimi firmami jeszcze długa droga, aby w pełni dostosować się do przepisów RODO. Konieczna jest zmiana mentalności polskiego biznesu, bo wiele firm funkcjonuje nadal w oparciu o stare przyzwyczajenia, co w obliczu nowej ustawy, jest niestety niezgodne z prawem – mówi Sylwia Pyśkiewicz, Prezes Iron Mountain Polska.
Iron Mountain, jako firma zarządzająca danymi osobowymi, przekazywanymi przez firmy z różnych sektorów, musi działać zgodnie z RODO – tj. odpowiednio zabezpieczać, a także w odpowiednim momencie informować o obowiązku niszczenia przedawnionych danych. Tę wiedzę firma przekazuje swoim klientom, którzy niestety bardzo różnorodnie podchodzą do ustawowego obowiązku.
– Każdorazowo, w sytuacji, gdy dane osobowe nie powinny być już przechowywane, informujemy naszych klientów o tym fakcie. Warto podkreślić, że bez zlecenia ze strony osoby uprawnionej w danej firmie do wydania nam dyspozycji, nie niszczymy żadnych dokumentów. Niestety respons bywa różny – często firmy, pomimo upływu okresu przechowywania wynikającego z przepisów prawa i konieczności uiszczania opłat za ich dalsze przechowywanie, nie odpowiadają na nasze sygnały. Może to dotyczyć nawet ok. 25% klientów dla których usługi świadczy nasza branża – mówi Sylwia Pyśkiewicz, prezes Iron Mountain Polska.
Które branże respektują RODO
W ciągu ostatniego roku Iron Mountain, wraz ze swoimi klientami uporządkował archiwa liczące ponad 100 mln dokumentów w wersji papierowej oraz elektronicznej. Około 40% przechowywanych zasobów wymagało zniszczenia, co zrealizowane było na zlecenie klientów, chroniąc wiele firm przed potencjalnymi karami. Dzięki prawidłowemu zidentyfikowaniu dokumentów przeznaczonych do zniszczenia firma jest w stanie ograniczyć koszty przechowywania nawet do 30%.
– Z naszych obserwacji wynika, że najsumienniej do procesu RODO podeszła branża finansowa, w tym banki i ubezpieczyciele. Tuż za nimi na podium plasuje się sektor medyczny i branża handlowa, która zarządza danymi klientów detalicznych. Co ciekawe, wielokrotnie w kontekście RODO, zgłaszali się do nas klienci, którzy walidowali przetwarzane dane osobowe – chcieli sprawdzić, czy to, co posiadają w systemie, odpowiada temu, co mają na papierze. Wspólnie z tymi klientami przeanalizowaliśmy 30 mln danych – mówi Sylwia Pyśkiewicz.
Polska mentalność
Problem tkwi w mentalności polskiego biznesu, który niestety jest mocno związany z dokumentami w wersji papierowej. Widać to w wielu procesach realizowanych przez firmę.
– Niejednokrotnie klienci zamawiają u nas oryginał dokumentu, zarchiwizowanego w naszych magazynach, powielają go wewnętrznie, nawet jeśli jest już przez nas zdigitalizowany, a następnie nie zwracają do archiwum. Najbardziej kuriozalna jest sytuacja, gdy zamawiają go ponownie, zapominając, że mają go u siebie. Często też takie wypożyczanie prowadzi do zgubienia jedynego istniejącego oryginału. Niestety pokazuje to niezwykle duże przywiązanie do dokumentów papierowych i potrzebę mentalnej zmiany w polskim biznesie – mówi Sylwia Pyśkiewicz.
Przed polskimi firmami jeszcze długa droga do pełnego dostosowania się do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679[1] o ochronie danych osobowych (RODO), zwłaszcza, że od kwietnia 2019 roku obowiązują zmiany, dostosowujące ustawę do krajowych przepisów. Czas pokaże które z wywołanych do tablicy branż (bankowa, budowlana, prawna, HR) najsumienniej podejdzie do tego zadania.
– Spora część nałożonych w Europie kar dotyczy kwestii bezpieczeństwa i nieumiejętnego radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, które przecież zdarzają się wszędzie. Przedsiębiorcy na pewno są obecnie bardziej świadomi tego, że nowe prawo ochrony danych osobowych obowiązuje i dotyka także ich działalności w bardzo namacalny sposób. Choć przed polskimi firmami jeszcze długa droga do swobodnego funkcjonowania w nowej rzeczywistości, to spora grupa ma już świadomość, że nieprzestrzeganie zasad wynikających z RODO to zwykle problem, który może przynieść bardzo realne szkody dla przedsiębiorstwa, nie tylko ze względu na potencjalne sankcje, ale przede wszystkim z uwagi na straty wizerunkowe – komentuje Marcin Lewoszewski, radca prawny, partner w Kancelarii Kobylańska & Lewoszewski.
