Rekordowe spadki, kredyt coraz tańszy

IOH pokazuje jak dużą część dochodu netto musi przeznaczyć na obsługę kredytu rodzina zarabiająca dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia, przy założeniu nabywania nieruchomości o powierzchni 55 metrów kwadratowych. Tak duży spadek w ciągu roku oznacza, że rata przeciętnego kredytu spadła o ponad 250 złotych. Nabywając przykładowe mieszkanie w grudniu 2012 roku średnia rata wynosiła 1800 złotych, a po 12 miesiącach w takim samym przypadku płacone raty spadły do poziomu 1540 złotych.

Co zdecydowało o zmianach?

O spadku Indeksu Obciążenia Hipotecznego w ujęciu rocznym zadecydowały przede wszystkim niższe koszty obsługi kredytu. Cykl obniżek stóp procentowych dokonany przez RPP, spowodował obniżenie istotnej dla kredytobiorców stopy Wibor o ponad 1,5 punktu procentowego w ciągu 12 analizowanych miesięcy. Mimo niewielkiego wzrostu marż kredytowych, oprocentowanie kredytów spadło, silnie oddziałowując na obniżenie wartości IOH. Również pozostałe czynniki wpływające na odczyty Indeksu, nie odwróciły trendu, a wręcz go pogłębiły. Przeciętne wynagrodzenie w ciągu 12 miesięcy wzrosło, a średnie ceny ofertowe analizowanych nieruchomości praktycznie się nie zmieniły.

Nieco inne przyczyny zadecydowały o spadku IOH w ujęciu kwartalnym. W tym przypadku decydujące znaczenie miał gwałtowny wzrost wynagrodzenia w grudniu 2013 roku, jednak trzeba pamiętać, że jest to obserwowany co roku trend. W związku z wypłatami rocznych premii, bonusów i dodatków co roku, w ostatnim miesiącu notujemy wyższe wynagrodzenia. W związku z tym uwzględniając powyższe, należy spodziewać się wzrostu wartości IOH w styczniu i kolejnych miesiącach 2014 roku.

Spadki we wszystkich miastach

Indeks IOH w zarówno w skali roku i kwartału we wszystkich lokalizacjach zanotował spadek, jednak jego skala jest różna. W ciągu 12 miesięcy w największym stopniu spadł on w Krakowie i Wrocławiu. Tak wyróżniające się zmiany wynikały ze skumulowania pozytywnych zmian wszystkich czynników. Oprócz relatywnie dużego wzrostu wynagrodzeń w Krakowie i Wrocławiu, zanotowaliśmy spadek ofertowej ceny mieszkań o odpowiednio 4,51% i 3,50% w skali roku. Mimo tak dużego spadku IOH, stolica małopolski ciągle pozostaje jednym z liderów i oprócz Poznania, jest miastem gdzie IOH jest najwyższy. Z czołówki wypadł za to Wrocław, można jednak przypuszczać, że jest to chwilowe. Duży spadek IOH wynika, bowiem z dużego wzrostu wynagrodzenia w grudniu, zatem w styczniu po uwzględnieniu sezonowości wzrostu dochodów, IOH prawdopodobnie wzrośnie w stolicy Dolnośląska także w stopniu większym niż w innych miastach.

Metodologia indeksu

Indeks Obciążenia Hipotecznego pokazuje, jak duży procent dochodów netto polskich rodzin pochłania spłata nowo zaciąganego kredytu hipotecznego. IOH sporządzany jest jako średnia dla 7 największych polskich aglomeracji (Kraków, Trójmiasto, Wrocław, Poznań, Katowice, Łódź, Warszawa), przy założeniu, że kredyt na 30 lat na zakup 55 metrowego mieszkania zaciąga dwuosobowa rodzina zarabiająca miesięcznie dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw dla danego województwa. Indeks liczony jest zarazem jako przeciętna dla kredytów z LTV (z ang. loan to value) na poziomie 100 i 80. Wpływ na kształtowanie się IOH mają: ceny ofertowe mieszkań na rynku pierwotnym dla danej aglomeracji, poziom przeciętnego wynagrodzenia netto w danym województwie oraz aktualny poziom oprocentowania kredytu. Bazę cen mieszkań wykorzystanych przy konstrukcji indeksu, stanowią dane dostarczane przez firmę redNet Consulting na podstawie portalu tabelaofert.pl. Indeks sporządzany jest z około jednomiesięcznym opóźnieniem w stosunku do zakończenia przyjętego przez Dom Kredytowy Notus kwartalnego okresu sprawozdawczego, jako że dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące wynagrodzeń w poszczególnych województwach, dostępne są dopiero pod koniec miesiąca, który to następuje po miesiącu, którego dotyczą.

Michał Krajkowski
Główny Analityk
Dom Kredytowy Notus S.A.