Raport Specjalny | Windykacja Należności | Jak to u innych bywa?

Skuteczność dochodzenia należności za granicą zależy od znajomości właściwej dla danego regionu kultury biznesowej, a także lokalnych zwyczajów, ustawodawstwa, a nawet niuansów komunikacji pozawerbalnej. Dlatego doświadczone instytucje reprezentujące wierzycieli z reguły zaczynają od windykacji pozasądowej, której zasady, podobnie jak w przypadku dochodzenia roszczeń przed składem orzekającym, różnią się znacząco w poszczególnych państwach.

Warto wiedzieć

W Niemczech regułą jest stosowanie tzw. procedury Mahnverfahren, podczas gdy np. w Holandii z reguły składany jest wniosek o upadłość dłużnika. W przypadku roszczeń bezspornych i zawarcia umowy w Polsce, można wystąpić do sądu o wydanie nakazu zapłaty. Dłużnik może dokonać zapłaty zgodnie z żądaniem albo wnieść sprzeciw w ciągu 14 dni, wówczas działania będą kontynuowane na drodze zwykłego postępowania cywilnego. Postępowanie nakazowe cechuje szybkość, prostota i niskie koszty. Czas trwania bezspornego postępowania w sprawie nakazu zapłaty może wynosić ok. 12 tygodni.

Wobec kontrahenta z dowolnego kraju UE może zostać wszczęta procedura Europejskiego Nakazu Zapłaty. Wydany przez sąd na wniosek wierzyciela nakaz zostaje automatycznie uznany za wykonalny, zaś dłużnik ma 30 dni na zgłoszenie sprzeciwu. Po ich upływie staje się on ostateczny. Instrument ten można stosować niemal we wszystkich krajach unijnych.

Dla żądań do 5 tys. euro z reguły zastosowanie ma procedura europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. W niektórych krajach europejskich, takich jak Grecja, Włochy i Francja, wobec postulatów bezspornych umocowany przedstawiciel wierzyciela może zainicjować procedurę nakazu zapłaty, występując z wnioskiem do sądu. Jeżeli dłużnik wniesie sprzeciw, należy wszcząć postępowanie zwykle. Ponieważ uzyskanie orzeczenia sądu często zajmuje więcej czasu, w wielu krajach istnieje możliwość zajęcia mienia dłużnika do czasu wydania orzeczenia. 

Przedawnienie należności

Należności mają swoją datę ważności, a więc terminy przedawnienia, które nie są tożsame w poszczególnych krajach. Także i przerwanie biegu przedawnienia dokonuje się na wiele sposobów. W Holandii czy Hiszpanii przerywa je wezwanie do zapłaty, podczas gdy w Wielkiej Brytanii nie ma ono takiej mocy.

Jak to się robi w Ameryce?

W USA terminy przedawnienia i zasady egzekwowania należności z reguły określają przepisy stanowe, regulujące cztery kategorie zobowiązań: z tytułu umów ustnych, umów pisemnych, skryptów dłużnych (promissory notes) i rachunków z otwartym kredytem (pen accounts). Dają one możliwość wyegzekwowania przez przedsiębiorcę polskiego roszczeń wynikających z umowy z kontrahentem amerykańskim, pomimo iż Polski nie wiąże z USA żadna umowa międzynarodowa, której przedmiotem byłaby jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych. Wykonywanie w Polsce zagranicznych orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych odbywa się według „Kodeksu postępowania cywilnego” w przypadku procesów toczących się przed sądem polskim.

Jednakże zgodnie z ustawą z dnia 12 listopada 1965 r. „Prawo prywatne międzynarodowe” (Dz.U. 1965 r., Nr 46, poz. 290 ze zmianami), do zobowiązań z umów nie ...