Raport Specjalny. Obsługa Gotówki: Czy potrzebny jest jednolity standard obsługi gotówki? Jeśli tak, to dlaczego i kto ma go wprowadzić?
Krzysztof Kołodziejczyk,
wiceprezes zarządu POFOG i prezes zarządu TALEMAX
Do NBP wraca z rynku systematycznie coraz mniej gotówki, co sprawia, że stopniowo bank centralny ogranicza swoją kontrolę nad jej autentycznością i jakością. Żeby temu zapobiec, potrzebne są regulacje wspomagające automatyzację przetwarzania gotówki z użyciem sprzętu sprawdzonego w NBP.
Zarządzenie NBP weszło w życie w lipcu ub.r., ale nie wszystkie jego elementy obecnie obowiązują. Przepisy są wprowadzane w życie stopniowo, aż do stycznia 2021 r. Banki i firmy CIT częściowo wprowadziły już w życie wymagane w zarządzeniu regulacje, ale nadal mają jeszcze sporo do zrobienia. Szczególna ich aktywność będzie potrzebna w zakresie sortowania jakościowego banknotów, które obecnie w dużym stopniu wykonuje się ręcznie. Jest to bardzo niekorzystne, ponieważ ręczne sortowanie jest nie tylko dużo wolniejsze, ale i daje znacznie gorsze efekty od sortowania maszynowego.
Do tej pory dostawcy technologii przetestowali z udziałem NBP już ponad 100 typów urządzeń przetwarzających gotówkę. Banki i firmy CIT mają więc w czym wybierać. Nadal jednak jest wiele do zrobienia, ponieważ nie we wszystkich maszynach zainstalowano oprogramowanie spełniające wymagania jakościowe. Problemem jest choćby to, że w niektórych przypadkach zbyt duża liczba banknotów o jakości obiegowej uznawana jest przez urządzenia za nieobiegowe. To jeden z przykładów tego, że uczestnikom rynku potrzebny jest jednolity standard obsługi gotówki wprowadzany przez NBP.
Tomasz Rokita
członek zarządu Diebold Nixdorf
Przede wszystkim istotne znaczenie ma jakość pieniądza. To skutecznie reguluje NBP, wprowadzając odpowiednie przepisy dla firm dostarczających urządzenia i rozwiązania technologiczne związane z przetwarzaniem gotówki. Cykliczne audyty, które obowiązkowo muszą przechodzić nasze urządzenia, dają gwarancję, że system będzie działać sprawnie.
Wojciech Wesoły
Impel Cash Solutions
Absolutnie tak. Możliwość wykorzystania nowoczesnych wysokowydajnych sorterów do przeliczania wartości pieniężnych jest ściśle powiązana ze standaryzacją. Największą trudnością jest to, iż jest to obszar pozbawiony „gospodarza”, który byłby władny do wprowadzenia ewentualnych zmian. Kwestie związane ze standaryzacją pozostają w znaczącym stopniu w obszarze tzw. dobrych praktyk rynkowych, które powinny być wypracowane i zaakceptowane przez wszystkie zainteresowane strony. Niestety, jak pokazuje rzeczywistość, najtrudniej jest wypracować wzorce, w których każda ze stron musiałaby pójść na pewne ustępstwa. Standardy dotyczące rodzaju opakowań, sposobu przygotowania wpłaty, jej opisania – w tym np. wykorzystania elektronicznych bankowych dowodów wpłaty, kodów kreskowych lub QR czy też komunikacji pomiędzy poszczególnymi podmiotami uczestniczącymi w procesie obiegu gotówki wyznaczają wielowątkowy proces, który zdecydowanie powinien zostać ujednolicony. Wszystko to przecież sprowadza się do optymalizacji procesowych, które zgodnie z oczekiwaniem odbiorców usług cash handlingu powinny sprowadzać się do optymalnych warunków cenowych, jak i jakościowych. Różnorodność mechanizmów, z którymi w chwili obecnej borykamy się w naszej codziennej pracy, stoi w całkowitej sprzeczności z oczekiwaniami naszych zleceniodawców.
Anna Markowska
z Biura Public Relations i Nowych Mediów Banku Pekao SA
Rozmowa o standardzie „obsługi gotówki” musi być poprzedzona ustaleniem, co oznacza „obsługa” gotówki i w jakim zakresie jest realizowana na linii bank-bank czy bank-klient. Spełnienie oczekiwań klienta i współpraca pomiędzy bankami mają różne standardy działań.
