Raport NBP nt. stabilności systemu finansowego: Stopy procentowe mogą pożreć zyski

Wobu grupach sektora udział instytucji notujących straty zacząłby istotnie wzrastać od spadku stóp procentowych o 100 pkt. bazowych. W skrajnym przypadku obniżenia stóp procentowych do zera ujemny wynik wykazywałoby 30 proc. banków komercyjnych i 70 proc. spółdzielczych. Spadek stóp procentowych nie przełożyłby się jednak na znaczące pogorszenie sytuacji kapitałowej banków. Badanie dowodzi, że w horyzoncie rocznym spadek stóp procentowych istotnie obniżyłby zyskowność, lecz nie prowadziłby do zagrożenia wypłacalności całego sektora. Jednakowoż przy dużej skali obniżki miałoby to poważne konsekwencje systemowe dla banków spółdzielczych.

Portfele w sektorze MŚP

Raport NBP nt. stabilności systemu finansowego podaje, że od trzech lat tempo wzrostu kredytów jest zbliżone do nominalnego przyrostu PKB (4,9 proc. r./r. na koniec września 2014 r.), co pozwala bankom na osiągnięcie wysokich wyników, które generują nowy kapitał. W strukturze portfela utrwaliły się zmiany korzystne z punktu widzenia stabilności systemu, m.in. maleje udział walutowych kredytów mieszkaniowych. Jednocześnie jednak udział kredytów dla firm nadal jest dość niski i nie zwiększa się. Wyższa dywersyfikacja portfela banków byłaby więc pożądana dla stabilności długoterminowego wzrostu systemu finansowego

Kredyty dla gospodarstw domowych stanowią około 69 proc. portfela, z czego 41 proc. to kredyty mieszkaniowe. NBP oczekuje w kolejnych kwartałach przyspieszenia tempa wzrostu kredytów konsumpcyjnych. Po ostatnich obniżkach stóp procentowych banki będą skłonne zwiększyć ekspozycje w celu utrzymania zysków i zwrotów z kapitału. Może to dotyczyć zwłaszcza kredytów konsumpcyjnych, których zyskowność kilkukrotnie przewyższa średnią.

Kredyty dla firm rosły w tempie 4,5-5,5 proc. r./r. Wzrosło zadłużenie nie tylko z tytułu kredytów inwestycyjnych, ale również obrotowych (odpowiednio o 9,9 proc. i 3,9 proc. r./r. na koniec września 2014 r.). Wsparciem dla tego wzrostu była Portfelowa Linia Gwarancyjna de minimis uruchomiona w marcu 2013 r. przez BGK. W ciągu półtora roku trwania programu łączne zadłużenie sektora MŚP i mikro firm z tytułu kredytów obrotowych wzrosło w bankach biorących w nim udział o 9,5 mld zł, z czego o 3,5 mld zł zwiększyło się zadłużenie MŚP. W tym czasie przedsiębiorstwa zaciągnęły 25 mld zł kredytów obrotowych z gwarancją de minimis.

Zaplątani w rosyjskie embargo

Od kilku kwartałów stopniowo spada wskaźnik kredytów zagrożonych dla sektora niefinansowego, jednakże spadek ten wynika wyłącznie ze wzrostu portfela, bowiem nieznacznie zwiększyły się kredyty z utratą wartości. Natomiast relacja strat do kredytów netto, obrazująca obciążenie pracującej części portfela kosztami materializacji ryzyka, nie zmieniła się znacząco. Średnie pokrycie kredytów z utratą wartości odpisami (56 proc.), a zwłaszcza kredytów konsumpcyjnych (74 proc.) jest stosunkowo wysokie na tle innych krajów UE. Na statystyki te wpływają transakcje sprzedaż...