Projekty hybrydowe w nowej perspektywie finansowej
Perspektywa finansowa na lata 2014-2020 to nowa szansa dla samorządów na niezbędne inwestycje. Jednakże będą one musiały zmierzyć się z poważnymi ograniczeniami finansowymi związanymi z zapewnieniem wkładu własnego i prefinansowaniem zadań. W tej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z możliwości realizacji projektów hybrydowych, tj. łączących środki partnera publicznego, partnera prywatnego oraz fundusze unijne. Jakie zmiany wprowadza nowa perspektywa unijna i jakie nowe uregulowania na poziomie UE ułatwią realizację tego typu przedsięwzięć?
W najnowszym, dwunastym numerze „Biuletynu ppp”, wydawanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach projektu systemowego „Partnerstwo publiczno-prywatne”, została przedstawiona analiza potencjału realizacji projektów hybrydowych w Polsce w kontekście nowej perspektywy unijnej. Brak większego zainteresowania tą formułą inwestycji w ubiegłych latach wynikał w znacznej mierze z braku kompleksowych uregulowań na poziomie prawa europejskiego. Wspomnieć jednak warto, że Komisja Europejska już od 2004 roku wskazuje na konieczność szerszego stosowania partnerstwa publiczno-prywatnego, w tym także realizacji projektów hybrydowych. Jednakże dopiero obowiązujące od grudnia 2013 roku rozporządzenie ogólne (nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r.) wprowadza nowe mechanizmy i ułatwienia, pozwalające łączyć fundusze unijne oraz formułę partnerstwa publiczno-prywatnego. W bieżącym okresie programowania partnerstwo publiczno-prywatne ma stanowić najbardziej preferowaną metodę finansowania przedsięwzięć realizowanych z wykorzystaniem środków unijnych.
Najważniejsze zmiany, wynikające z ww. rozporządzenia ogólnego, dotyczące projektów hybrydowych to przede wszystkim: czas pozyskania dotacji, osoba beneficjenta, zmiana beneficjenta w trakcie realizacji projektu, wprowadzenie instytucji rachunku powierniczego.
Obecnie możliwe jest pozyskanie środków unijnych przed wyłonieniem partnera prywatnego, co jest szczególnie istotne dla zdobycia pozytywnej oceny kredytowej projektu i jednocześnie zwiększenia szans na jego zamknięcie. Rozporządzenie wprowadza także wyjątek od ogólnej zasady dla projektów ppp – beneficjentem, na potrzeby wsparcia ze środków unijnych, może zostać również partner prywatny, który został lub ma zostać wybrany do realizacji operacji ppp. Wprowadzono także możliwość zmiany beneficjenta (strony prywatnej) w toku realizacji przedsięwzięcia bez naruszania trwałości projektu. Ta zmiana daje możliwość rezygnacji z niesolidnego partnera prywatnego na rzecz nowego i ma na celu ochronę interesu publicznego. Instytucja rachunku powierniczego rozwiązuje problem finansowania wynagrodzenia strony prywatnej w okresie eksploatacji inwestycji, zabezpieczając prawidłowe wykorzystanie środków unijnych.
Z formuły projektów hybrydowych korzystano w Polsce już wcześniej. W takim modelu zrealizowano budowę spalarni odpadów w Poznaniu czy kompleks basenów mineralnych w Solcu Zdroju. Większość inwestycji związanych z sieciami szerokopasmowymi ma charakter projektów hybrydowych. W latach 2014-2020 Polska zainwestuje 82,5 mld euro z unijnej polityki spójności, co oznacza, że będzie możliwe finansowanie projektów hybrydowych w ramach wszystkich programów operacyjnych. – Zmiany, które wprowadza rozporządzenie ogólne nr 1303/2013 będą musiały być wdrożone do polskiego systemu zarządzania środkami UE na poziomie programów operacyjnych. Dobrze, że Ministerstwo właściwe ds. polityki regionalnej już teraz poświęca wiele uwagi tematyce projektów hybrydowych, które stanowić mogą istotną część polskiego rynku ppp – komentuje Bartosz Korbus z Instytutu PPP, koordynator projektu systemowego PARP „Partnerstwo publiczno-prywatne” ze strony partnera projektu – Instytutu PPP.
Więcej informacji na temat możliwości realizacji projektów hybrydowych w Polsce w kontekście nowej perspektywy unijnej można znaleźć w 12. numerze publikacji pt. „Biuletyn partnerstwa publiczno-prywatnego” dostępnej na stronie internetowej www.ppp.parp.gov.pl w zakładce Publikacje. Ponadto w tym numerze „Biuletynu ppp” można przeczytać m.in. o: procesie nawiązania największego w Polsce i jednego z najistotniejszych w skali Europy projektu hybrydowego zrealizowanego w Poznaniu, zastosowaniu formuły ppp w realizacji przedszkoli, żłobków, przedsięwzięć w sektorze sportowo-rekreacyjnym, nowej publikacji Ministerstwa Gospodarki pt. „Partnerstwo publiczno-prywatne – od pomysłu do wyboru partnera prywatnego”.
Źródło: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
