Prezes ZBP o stanie prac nad reformą wskaźników referencyjnych
Szczegółowe przygotowanie harmonogramu procesu zastępowania WIBOR nowym wskaźnikiem typu risk-free rate oraz nadzór nad jego realizacją to cele działania Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych, która rozpoczęła prace w lipcu 2022 roku.
Prezes Związku Banków Polskich przypomniał, iż Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej zaakceptował mapę drogową zamiany wskaźnika referencyjnego w dniu 27 września 2022 roku. Według pierwotnych założeń cały proces miał się zakończyć na przestrzeni dwóch lat. Termin ten jednak był mało realny do utrzymania, dlatego jesienią 2023 roku Komitet Sterujący podjął decyzję o wydłużeniu okresu pełnego wdrażania nowych rozwiązań, zarówno w nowych produktach finansowych jak i portfelu legacy, do końca 2027 roku.
– Głównym wyzwaniem w finalizacji reformy jest adekwatna ekonomicznie i bezpieczna z punktu widzenia prawnego konwersja portfela legacy umów i instrumentów finansowych wykorzystujących wskaźnik referencyjny WIBOR – dodał dr Tadeusz Białek.
To bardzo odpowiedzialne zadanie, biorąc pod uwagę, iż łączna wartość kontraktów i instrumentów międzynarodowych, w których dojdzie do tranzycji wskaźnika referencyjnego, ma łączną wartość na poziomie około 9 bln złotych.
Działania Narodowej Grupy Roboczej ukierunkowane są na to, by ten proces przebiegał w sposób jak najbezpieczniejszy.
– Zidentyfikowaliśmy szereg wyzwań, specyficznych dla sektora finansowego w Polsce, które wynikają ze skali i struktury umów oraz instrumentów, korzystających z WIBOR, a które mogły generować ryzyko dla bezpiecznej konwersji – wskazał prezes ZBP.
W oparciu o te analizy zostały wypracowane odpowiednie rekomendacje, wskazujące jak przeprowadzać te procesy w sposób bezpieczny. Dr Tadeusz Białek zwrócił uwagę, iż obserwowana w minionych kwartałach, zwiększona zmienność stóp procentowych utrudnia realizację procesu reformy wskaźników referencyjnych. Niemniej w najbliższym czasie powinniśmy już poznać ostateczny wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR, podkreślał prezes ZBP.
Czytaj także: XI Kongres Rynku Instrumentów Pochodnych pod znakiem reformy wskaźników referencyjnych
Rekomendacje dla nowych produktów i portfeli legacy
Jednym z efektów prac Narodowej Grupy Roboczej ds. Reformy wskaźników referencyjnych było wypracowanie zestawu zaleceń, dotyczących nowej produkcji.
Odnoszą się one m.in. do stosowania stawki overnight w przypadku poszczególnych kategorii umów, w tym leasingowych, faktoringowych czy w instrumentach pochodnych na stopę procentową.
Wypracowano również zalecenia dla portfela legacy instrumentów dłużnych opartych o stawkę WIBOR, obejmujące zasady i metody konwersji tych aktywów na nowy wskaźnik.
– Równocześnie prowadzone są prace nad analogicznym zestawem rekomendacji dla portfela legacy dla produktów bankowych – podkreślił dr Tadeusz Białek.
Oprócz samych rekomendacji dla nowych produktów i portfeli legacy niezbędne jest również wypracowanie odpowiedniej infrastruktury informatycznej i prawnej, pozwalającej na zmianę wskaźnika w sposób płynny, z uwzględnieniem kwestii operacyjnych i zarządzania ryzykiem.
Czytaj także: Nowy wskaźnik referencyjny zadebiutuje przy emisji obligacji zorganizowanej przez resort finansów?
Proces tranzycji wskaźników referencyjnych a próby podważania WIBOR-u
Prezes ZBP przypomniał, że proces tranzycji przebiega w Polsce w wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach, a to z uwagi na aktywność kancelarii odszkodowawczych, podejmujących próby kwestionowania wskaźnika WIBOR.
Dr Tadeusz Białek podkreślił, iż działalność ta nie jest podejmowana w interesie konsumentów, a jedynym motywem kancelarii jest chęć wygenerowania dochodu. Argumenty przedstawiane przez te podmioty nie mają tymczasem żadnego uzasadnienia w rzeczywistości – wszystkie bez wyjątku instytucje odpowiadające za ład i stabilność systemu finansowego w Polsce konsekwentnie podkreślają pełną wiarygodność i legalność WIBOR, takie samo stanowisko przyjmują organy ochrony konsumenta.
– We wrześniu br. Komitet Stabilności Finansowej wyraźnie podkreślił, że próby podważania wiarygodności WIBOR-u może prowadzić do materializacji ryzyka systemowego – dodał prezes ZBP.
Manipulacje ze strony kancelarii odszkodowawczych to jedna z przyczyn, dla których proces tranzycji musi być prowadzony w sposób niezwykle ostrożny.
