Prawo i legislacja: Rejestr informacji kredytowej

Katarzyna Zajączkowska-Weremczuk

Zapadło ono w sprawie dotyczącej systemu, funkcjonującego między hiszpańskimi instytucjami, zawierającego informacje o wypłacalności klientów. Tribunal Supremo – Sąd Najwyższy Hiszpanii skierował wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Zadał dwa pytania dotyczące wykładni artykułu 81 Traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europejskie. Chodziło o ustalenie, „czy rejestr informacji kredytowej, jaka jest udostępniana, za opłatą, instytucjom finansowym i kredytowym w Hiszpanii” jest z nim zgodny.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości odpowiedział: „Art. 81 ust. 1 Traktatu (ustanawiającego Wspólnoty Europejskie – przyp. red.) należy interpretować jako oznaczający, iż umowa pomiędzy instytucjami finansowymi o wymianę informacji na temat wypłacalności klienta i niewywiązywania się z płatności, która nie pozwala na identyfikację kredytodawców i która ustanawia niedyskryminacyjne warunki dostępu do omawianego systemu i jego stosowania przez podmioty gospodarcze działające na rynku kredytowym w zasadzie nie skutkuje ograniczeniem konkurencji” (tłumaczenie autorki – przyp. red.).

Organ sobie, sąd sobie

Wspomniane orzeczenie dotyczyło prawa ochrony konkurencji, jednak zawiera istotne dla wymiany informacji kredytowej wskazówki i spostrzeżenia. W Hiszpanii kwestie te reguluje przede wszystkim ustawa 16/1989 o ochronie konkurencji (Ley 16/1989 de Defensa de la Competencia) z 17 lipca 1989 r. (LDC). Zasadniczo brzmienie artykułów 1 i 3 LDC jest praktycznie identyczne z brzmieniem artykułu 81 Traktatu.

Jak wyglądał stan faktyczny sprawy? Otóż, 21 maja 1998 r. Asnef-Equifax, złożyło wniosek, na podstawie art. 4 LDC, o autoryzowanie rejestru informacji kredytowej, którym miałoby zarządzać. Chodziło o „zapewnienie informacji na temat wypłacalności i kredytów, poprzez skomputeryzowane przetwarzanie danych dotyczących ryzyka podejmowanego przez organizacje zajmujące się działalnością w zakresie udzielania pożyczek i kredytów”. Informacje w proponowanym rejestrze byłyby bardzo podobne do przedstawionych w okólniku 3/1995, który reguluje działalność Central de Información de Riesgos (centrum informacji na temat ryzyka) prowadzonego przez Centralny Bank Hiszpanii. Dostęp do nich mają instytucje finansowe działające w tym kraju. Dotyczą one tożsamości i działalności gospodarczej pożyczkobiorców, a także zapisów o sytuacjach szczególnych, takich jak upadłość lub niewypłacalność.

Wbrew negatywnej opinii Servicio de Defensa de la Competencia (hiszpański organ administracyjny odpowiedzialny za ochronę konkurencji, podlegający ministerstwu gospodarki i finansów), Tribunal de Defensa de la Competencia 3 listopada 1999 r. autoryzował proponowany rejestr na okres pięciu lat, z zastrzeżeniem, że „musi on być dostępny dla wszystkich instytucji finansowych po wniesieniu odpowiedniej opłaty, a informacji na temat wierzycieli zawartej w rejestrze nie wolno ujawniać”.

Warto dodać, że w pisemnych uwagach Asnef-Equifax twierdził, że w tworzeniu rejestru udział biorą organy i podmioty gospodarcze o bardzo różnych rozmiarach i działalności – od banków i kas oszczędnoś...