Powiązania rodzinne pracowników Inspekcji Pracy pod kontrolą

Projekt nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji (druk sejmowy nr 2351) zakłada nałożenie na pracowników wykonujących czynności kontrolne obowiązek złożenia pisemnego oświadczenia o prowadzeniu albo nieprowadzeniu przez osobę najbliższą działalności gospodarczej, której przedmiot pokrywa się z zakresem działalności kontrolnej prowadzonej przez tych pracowników. Dzięki takim informacjom ich przełożeni będą dysponowali wiedzą, która pozwoli im na odpowiednie kształtowanie zlecanych im zadań, tak, aby ewentualne powiązania rodzinne nie miały wpływu na wyniki kontroli.

Zakaz obowiązuje już inspektorów

Obecnie, zgodnie z art. 44 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tj. z dnia 6 marca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 623) pracownicy wykonujący czynności kontrolne mają obowiązek działania niezależnie od jakichkolwiek wpływów postronnych oraz nieuczestniczenia w interesach podmiotów kontrolowanych. Okazuje się jednak, że w takich interesach mogą uczestniczyć członkowie rodzin tych inspektorów. Stąd, zdaniem autorów nowelizacji, konieczność uzupełnienia przepisów ustawy o PIP także o te kwestie.

Jak podkreślają, bowiem w uzasadnieniu do projektu ustawy do zakresu działania Państwowej Inspekcji Pracy należy między innymi kontrola przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przez pracodawców. Równocześnie pracodawcy są zobowiązani, w celu prawidłowego wykonywania zadań z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, do utworzenia służby bhp, przy czym stosownie do treści art. 237[11] § 2 kp w razie braku kompetentnych pracowników pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań tej służby specjalistom spoza zakładu pracy. Zdarza się, że w działalność podmiotów gospodarczych, wykonujących zadania służby bhp, w tym prowadzenie szkoleń bhp są zaangażowani członkowie rodziny inspektorów pracy. A kierownictwo PIP nie dysponuje informacją, które z firm zapewniających pracodawcom obsługę w zakresie bhp prowadzone są przez członków rodzin inspektorów pracy, nie ma też ani obowiązku ani prawnych możliwości uzyskiwania takich danych. Proponowana zmiana przepisów ma to zmienić.

Osoby najbliższe pod lupą

Po wejściu w życie nowelizacji pracownicy wykonujący czynności kontrolne będą mieli, zatem obowiązek złożenia pisemnego oświadczenia o prowadzeniu albo nieprowadzeniu przez osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 kk działalności gospodarczej, której przedmiot pokrywa się z przedmiotem kontroli prowadzonej przez tego pracownika. Przez osobę najbliższą należy tu rozumieć: małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatego w tej samej linii lub stopniu, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu.

Obowiązek złożenia takiego oświadczenia dotyczyć będzie inspektorów pracy zatrudnionych na stanowiskach: nadinspektora pracy – kierownika oddziału, nadinspektora pracy, starszego inspektora pracy – głównego specjalisty, starszego inspektora pracy – specjalisty, starszego inspektora pracy, inspektora pracy, młodszego inspektora pracy.

Nie tylko na początku pracy

Oświadczenia składać będą wszyscy nowo zatrudniani na wymienionych wyżej stanowiskach w terminie 30 dni od dnia nawiązania stosunku pracy. Ci już pracujący w PIP, będą musieli je złożyć w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji. Wszyscy będą mieli też obowiązek aktualizowania tych oświadczeń w ciągu 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny wymagającej takiej aktualizacji. Wzór oświadczenia określi Główny Inspektor Pracy w drodze zarządzenia.

Zgodnie z projektem nowe przepisy mają zacząć obowiązywać od 1 października 2018 r.