Pionierzy spółdzielczości Kredytowej: Hermann Schulze-Delitzsch Od nędzy do pieniędzy

Prof. dr hab. Eugeniusz Gostomski

Banki te funkcjonują w miastach, głównie w środowisku drobnego biznesu. Natomiast na wsi również w połowie XIX wieku banki spółdzielcze zaczął zakładać F. H. Raiffeisen, od którego imienia nazywane są dzisiaj bankami Raiffeisena i spotyka się je prawie w całej Europie oraz w wielu krajach pozaeuropejskich. H. Schulze – Delitzsch i F. W. Raiffeisen uchodzą za twórców nowoczesnej bankowości spółdzielczej na świecie.

Człowiek, który wymyślił spółdzielnię

H. Delitzsch – Schulze nie był ideologiem, ale człowiekiem czynu. Jako myśliciel i działacz społeczny wymyślił spółdzielnię, która stanowi prawną formę wspólnego gospodarowania, opartą na demokratycznej zasadzie: „Jeden członek, jeden głos”. W ciągu 10 lat od powstania z jego inspiracji pierwszej spółdzielni liczba funkcjonujących w ówczesnych Prusach spółdzielni wzrosła prawie do 300, z czego 200 stanowiły spółdzielnie kredytowe, a reszta przypadała na spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu.

W 1855 roku ukazało się pierwsze wydanie książki H. Schulze – Delitzsch’a „Stowarzyszenia pożyczkowe jako banki ludowe”, w której po raz pierwszy znalazło się określenie „bank ludowy” i która walnie przyczyniła się do spopularyzowania idei spółdzielczości kredytowej na ziemiach niemieckich i w innych krajach, np. we Francji. W 1859 roku H. Schulze – Delitzsch doprowadził do utworzenia pierwszego krajowego związku spółdzielni kredytowych, protoplasty dzisiejszego Federalnego Związku Banków Ludowych i Banków Raiffeisena.

H. Schulze – Delitzsch urodził się 29 sierpnia 1808 roku w małym saksońskim mieście Delitzsch, w którym ojciec był burmistrzem. Ukończył studia prawnicze na uniwersytetach w Lipsku i Halle – Wittenberdze, po czym zaczął pracować jako sędzia, a następnie adwokat w swoim rodzinnym mieście. Interesował się sprawami społecznymi ...