Parlament Europejski chce ograniczyć koszty podatników związane z upadłością banków
Oczekuje się, że przepisy zostaną zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę do końca pierwszej połowy 2026 roku. Państwa członkowskie będą miały 24 miesiące od daty wejścia w życie dyrektywy na jej wdrożenie do ustawodawstwa krajowego.
Pakiet ten od kilku lat był przedmiotem intensywnych negocjacji, ponieważ obecne regulacje – choć stworzone po kryzysie finansowym z 2008 r. – nie do końca sprawdzały się w przypadku mniejszych i średnich banków.
Teraz Unia Europejska proponuje szereg zmian, które mają lepiej chronić oszczędności obywateli i ułatwić uporządkowaną likwidację banków zagrożonych upadłością.
Kiedy reagować na kłopoty finansowe banku?
Najważniejsza zmiana dotyczy tego, kiedy i w jaki sposób państwa oraz europejskie instytucje mogą reagować, jeśli bank zaczyna mieć poważne kłopoty finansowe. Do tej pory narzędzia przewidziane w tzw. procedurze Resolution były zarezerwowane głównie dla dużych instytucji, a mniejsze banki – zwłaszcza lokalne – najczęściej likwidowano w trybie krajowym, wykorzystując środki funduszy gwarancyjnych.
Czytaj także: Porozumienie w UE w sprawie niewypłacalnych banków
Nowe porozumienie rozszerza możliwość zastosowania europejskich narzędzi ratunkowych także do banków regionalnych. Ma to zapewnić bardziej spójną i przewidywalną reakcję w całej UE.
Drugim kluczowym elementem jest zwiększenie roli krajowych systemów gwarantowania depozytów. Zgodnie z porozumieniem będą one mogły finansować nie tylko wypłaty dla klientów w przypadku upadłości banku, lecz także działania służące jego uporządkowanej restrukturyzacji.
Celem jest ograniczenie sytuacji, w której upadłość staje się jedyną opcją, nawet jeśli dałoby się uratować część działalności, a tym samym uniknąć chaosu i strat dla lokalnych społeczności.
Podatnicy mają nie płacić za ratowanie banków
Wzmocnione zostaną również zasady dotyczące kolejności ponoszenia strat. Unia chce uniknąć sytuacji, w której podatnicy ponoszą koszty ratowania banków.
Dlatego porozumienie przewiduje bardziej precyzyjne reguły dotyczące udziału właścicieli i wierzycieli w finansowaniu restrukturyzacji, zanim uruchomione zostaną środki publiczne lub fundusze gwarancyjne.
Depozyty uzyskają pierwszeństwo przed niezabezpieczonym długiem senioralnym w przypadku upadłości banku lub jego niewypłacalności. Oznacza to, że posiadacze niezabezpieczonego długu senioralnego ponieśliby większe straty w przypadku upadłości banku, zwiększając ryzyko dla wierzycieli.
Wreszcie, dokumenty opublikowane przez Parlament zapowiadają poprawę ochrony klientów. Ujednolicone ma zostać podejście do wypłat gwarantowanych depozytów, a proces ma stać się szybszy i bardziej zautomatyzowany.
Choć nie rozszerzono limitu gwarancji ponad 100 tys. euro, wprowadzono dodatkowe mechanizmy zabezpieczające depozyty tymczasowe, np. środki ze sprzedaży nieruchomości lub spadków.
