Opinie: Normalnie, czyli jak?

Marek Urbaniak

Te rozważania warto czytać w kontekście innego rodzaju debaty o bardzo skrajnym zabarwieniu. Tym razem, na wzór słynnego zawołania Fukuyamy o „śmierci historii”, rozległ się głos prof. Andrzeja Targowskiego o śmierci ekonomii. Autor, wykładowca na jednym z amerykańskich uniwersytetów pisze tak: Pogłębiający się kryzys gospodarczy zachodniej cywilizacji jest zaskoczeniem dla ekonomistów. Nie ma opracowań teoretycznych, które by wyjaśniały powody kryzysu i metody wyjścia z niego. Można zaryzykować twierdzenie, że neoklasyczna ekonomia jest martwa i nieprzydatna do rozwiązywania współczesnych problemów gospodarki. Teoria ekonomii stała się intelektualną grą, przetwarzaną we własnym sosie, tracąc kontakt z rzeczywistością i niemającą praktycznego znaczenia dla ludzi zajmujących się gospodarką. Akademiccy ekonomiści zamienili opis procesów ekonomicznych w matematyczne definicje zachowań społecznych, w których najważniejszym jest utrzymanie ścisłego rygoru wzorów, a nie wyjaśnienie, co zachodzi w praktyce

Przy czym autor, udowadniając tę tezę, często odwołuje się do zagubionych noblistów z dziedziny ekonomii, jednocześnie dosyć mocno przykładając prof. Oskarowi Langemu i jego uczniom na polskim gruncie za zmatematyzowanie rozważań ekonomicznych. O dziwo najwięcej prof. Targowski zgłasza sprzeciwów wobec modeli ekonomicznych i po części neguje jedno z bardziej znanych kryteriów sformułowanych przez Immanuela Kanta, które trawestując, brzmiałoby następująco: Tyle w ekonomii nauki, ile w niej matematyki. Autor bowiem stwierdza wprost: Wykłady neoklasycznej ekonomii są przeładowane matematyką, nie uwzglę...