Odwrócona hipoteka coraz bliżej
Już 15 grudnia na polskim rynku może pojawić się nowy produkt hipoteczny. Tego dnia zaczną obowiązywać przepisy ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Od tego dnia w ofertach banków mogą pojawiać się oferty nowych kredytów. Tyle teoria, bowiem w praktyce na oferty, a przynajmniej ich dużą ilość, będziemy musieli poczekać kilka miesięcy.
Dzięki odwróconemu kredytowi hipotecznemu, część osób teoretycznie będzie mogła liczyć na zwiększenie swoich dochodów. Kredyt ten polega na uzyskiwaniu od banku, najczęściej comiesięcznych świadczeń, w zamian za przejęcie nieruchomości przez bank po śmierci kredytobiorcy. Co warte podkreślenia, środki będą wypłacane tylko przez określony w umowie okres. Zatem wypłata może ustać przed śmiercią kredytobiorcy, co może postawić go później w nieciekawej sytuacji finansowej, w przypadku spadku dochodów. Ustawa pozwala także na wypłatę świadczenia jednorazowo, albo na rozbicie wypłaty na inne okresy niż jednomiesięczne.
Zabezpieczeniem odwróconego kredytu może być każda nieruchomość należąca do kredytobiorcy, także niezabudowana działka gruntu. Umowa kredytowa może być zawarta przez osobę samotną, ale także przez małżeństwo. W przypadku śmierci jednego ze współmałżonków, środki otrzymywane z banku będą w dalszym ciągu wypłacane. Przez cały okres zamieszkiwania w nieruchomości kredytobiorcy muszą dbać o jej stan techniczny, a także ponosić wszelkie opłaty np. czynsze, ubezpieczenia i podatki.
Przepisy ustawy nie wprowadzają ograniczenia wieku kredytobiorcy, teoretycznie zatem o taki kredyt będą mogły ubiegać się nie tylko seniorzy, ale także osoby relatywnie młode.
Obowiązki przedumowne
Z uwagi na dużą wagę umowy odwróconego kredytu hipotecznego, przepisy nakładają dodatkowe prawa i obowiązki. Kredytobiorca będzie musiał otrzymać specjalny formularz informacyjny od banku na co najmniej 7 dni przed podpisaniem umowy. Pozwoli to na dokładne zapoznanie się z warunkami kredytu i skonsultowanie jej zapisów z prawnikiem czy najbliższymi. Dodatkowo, nawet po podpisaniu umowy kredytowej, możliwe będzie odstąpienie od niej w terminie 30 dni, co znacznie rozszerza uprawnienia, jakie obecnie zapisane są w ustawie o kredycie konsumenckim. W przypadku innych kredytów, właśnie na podstawie tych przepisów, możliwe jest odstąpienie w ciągu 14 dni.
Co po śmierci?
W przypadku śmierci ostatniego kredytobiorcy, spadkobiercy będą mogli spłacić zadłużenie w ciągu 12 miesięcy i w ten sposób zachować dla siebie nieruchomość. W przypadku braku spłaty, bank przejmie nieruchomość i przystąpi do procedury sprzedaży. W tym celu obowiązkowe będzie przeprowadzenie wyceny nieruchomości. Po sprzedaży mieszkania ewentualną nadwyżkę bank będzie musiał przekazać spadkobiercom.
Co na to banki?
Minie kilka miesięcy zanim na rynku pojawią się pierwsze oferty. Może także okazać się, że ofert takich kredytów będzie bardzo niewiele, a zainteresowanie tego rodzaju kredytem będzie bardzo ograniczone. Z jednej strony klienci nie będą decydować się zaciągnięcie takiego kredytu z uwagi na niewielkie kwoty wypłat, a z drugiej strony banki z uwagi na wiele obowiązków, jakie nakłada na nie ustawa wcale nie będą zainteresowane rozwojem tej części biznesu. Czas oczywiście zweryfikuje działanie nowych przepisów, ale z pewnością można założyć, że będzie to produkt niszowy.
Michał Krajkowski
Główny Analityk
Notus Doradcy Finansowi
