Odgłosy: Spacerując po Bankowej – Opowieść wigilijna

PRZEMYSŁAW WIŚNIEWSKI

Opowiadanie Karola Dickensa noszące właśnie taki tytuł jest klasycznym moralitetem, który warto przeczytać w wigilijny wieczór. Odbierzemy wówczas bardzo emocjonalnie i osobiście przemianę bohatera owego moralitetu Ebenezera Scrooge’a z samotnika dbającego jedynie o pomnażanie swojego majątku w szczodrego, serdecznego człowieka, jakim był za młodu. Właśnie – szczodry i serdeczny, a nie jedynie sprawiedliwy. Odwiedzający wystawę „Ulica Bankowa” zwracali uwagę na dwa niepozorne dokumenty: wypłowiałe już zbiorowe zdjęcie uczniów Szkoły Powszechnej w Drozdowszczyźnie oraz ich list skierowany na ręce nieznanych im osobiście, ale bardzo bliskich ich sercom pracownikom Banku Akceptacyjnego z Warszawy, z serdecznymi i wzruszającymi podziękowaniami za ofiarowane im gwiazdkowe prezenty. Warto może, przy wigilijnym stole i w cieple Dickensowskiej opowieści wspomnieć choćby na chwilę o tych, którym pomaga się, by mieli szansę na normalne, dobre życie i o tych, którzy pomagają.

„ŚWIĘTY MIKOŁAJ PRZYJEŻDŻA Z WARSZAWY”

Bank Akceptacyjny w Warszawie mieścił się w monumentalnym budynku Państwowego Banku Rolnego przy ulicy Nowogrodzkiej 50. Mimo natłoku zadań związanych z gorączką przedświąteczną i zbliżającym się końcem roku członkowie Stowarzyszenia Pracowników Banku Akceptacyjnego zdołali zebrać się na chwilę, by omówić sprawy związane z przygotowaniem darów dla dzieci ze Szkoły Powszechnej Polskiej Macierzy Szkolnej w dalekiej Drozdowszczyźnie. W piśmie do prezesa banku wnieśli o pomoc w organizacji dla nich „Gwiazdki”. Dwa dni trwały gorączkowe zakupy i siedemnastego grudnia 1938 roku „Święty Mikołaj” (w składzie bodaj trzyosobowym) mógł ruszyć w drogę z prezentami. Jeszcze tylko telegram do pani Stanisławy Słomnickiej, kierownika szkoły o dacie przybycia i z prośbą o podwodę. Podróż wigilijna do Drozdowszczyzny rozpoczynała się na Dworcu Głównym w Warszawie o godzinie 16.33. Była sobota 17 grudnia i do Wilii został tylko tydzień. W Białymstoku pociąg był o 19.33, a w Grodnie dokładnie godzinę później. Potem zatrzymywał się w Wilnie – o 22.27. Do następnej stacji – Podbrodzie była jeszcze cała godzina jazdy. A tam pozostawało niewiele czasu, by się wygrzebać z ciemności, ciepła i wszechogarniającej senności, pozbierać wszystkie paczki i bagaże. O 1.05 odjeżdżał pociąg do Woropajewa. Drewniane wagony nie miały przedziałów, ale za to posiadały piecyk. Lepsi pasażerowie obsiedli żeliwną kozę ustawioną pośrodku wagonu, ci mniej zaradni otulili się szczelinie i usiłowali drzemać na drewnianych ławkach. W Woropajewie pociąg zatrzymywał się o 4.36. Do Drozdowszczyzny było jeszcze dobre siedem kilometrów. Świtało, gdy sanie zatrzymały się przed szkołą. Mijała właśnie piętnasta godzina podróży. W maju, przed pół rokiem, dzieci otrzymały od bankowców pocztą: chłopcy pasek skórzany ze scyzorykiem, a dziewczynki13 metrów materiału na sukienki i dodatkowo wstążki na kokardy do włosów. Materiał kupiono jednakowy, żeby nie było żadnych sporów. Dla pani nauczycielki bankowcy przekazali ...