Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Nieruchomości | Banki spółdzielcze na rynku kredytów hipotecznych

Dr hab. Eugeniusz Gostomski
Uniwersytet WSB Merito Gdańsk

Według danych za 2021 r., największy udział w należnościach bankowych z tytułu kredytów hipotecznych banki spółdzielcze mają we Francji (78,4%), Danii (43,9%), Austrii (39,3%), Finlandii (38,5%), Niemczech (29,9) i Królestwie Niderlandów (20,8%). Mniejsza jest ich rola na rynku kredytów hipotecznych we Włoszech (12% udziału w rynku), Polsce (5,5%) i Portugalii (3,5%). W większości wspomnianych wyżej państw udział banków spółdzielczych w krajowym portfelu kredytów hipotecznych jest większy od ich udziału w rynku wszystkich kredytów dla gospodarstw domowych (zob. tab. 1).

Cechy kredytu

Kredyty hipoteczne różnią się od innych przede wszystkim zabezpieczeniem w postaci hipoteki, która najczęściej ustanowiona zostaje na finansowanej nieruchomości, a rzadziej na innej o odpowiedniej wartości. Hipoteka pozwala wierzycielowi dochodzić zaspokojenia roszczeń z zastawionej nieruchomości, bez względu na to czyją stała się własnością, przed wierzycielami osobistymi właściciela. Lwią część kredytów hipotecznych zaciągają gospodarstwa domowe na zakup mieszkania lub zbudowanie domu na własne potrzeby. W bankach spółdzielczych z kredytów zabezpieczonych hipoteką na gruntach rolnych korzystają też rolnicy przy zakupie niezbędnego im sprzętu. W mniejszym stopniu kredytami hipotecznymi finansuje się budowę mieszkań czynszowych i różnego rodzaju nieruchomości niemieszkaniowych: hoteli, biurowców, centrów handlowych, magazynów i innych obiektów.

Kredyt mieszkaniowy, oprócz tego, że jest zabezpieczony hipotecznie na nieruchomości, wyróżnia się:

• długim okresem spłaty;
• powiązaniem przedmiotu kredytu z przedmiotem zabezpieczenia;
• relatywnie niskim oprocentowaniem ze względu na niski stopień ryzyka kredytowego dzięki zabezpieczeniu jego spłaty hipoteką.
• możliwością sprzedaży wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie na rynku kapitałowym, do czego wykorzystuje się mechanizm sekurytyzacji.

W segmencie mieszkaniowym kredytów hipotecznych największe znaczenie mają dwa rodzaje kredytów:

• kredyty mieszkaniowe;
• kredyty budowlane.

Kredyt mieszkaniowy przeznaczony może być na:

• zakup działki budowlanej lub rekreacyjnej;
• zakup mieszkania lub domu jednorodzinnego od dewelopera, czyli na rynku pierwotnym, na użytek własny lub wynajem;
• zakup mieszkania lub domu jednorodzinnego od poprzedniego właściciela, czyli na rynku wtórnym;
• wykup mieszkania komunalnego lub zakładowego;
• przekształcenie mieszkania spółdzielczego we własnościowe;
• zakup garażu.

Natomiast kredyt budowlany służy do sfinansowania budowy domu ...