NBS | Bankowość i Finanse | Kredyty | Dostępność kredytów w warunkach niskich stóp procentowych

Tomasz Tuteja
wiceprezes zarządu Krakowskiego Banku Spółdzielczego

Obostrzenia wprowadzone przez rząd spowodowały spadek aktywności wielu firm, a nawet całych sektorów gospodarki. Z powodu niepewności co do rozwoju sytuacji na świecie banki – w celu ograniczenia ryzyka kredytowego – zaczęły zaostrzać kryteria udzielania pożyczek. NBP, w swoim raporcie, opublikował dane świadczące o tym, że zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytów dla firm jest największe od połowy 2009 r. Banki rozważają wstrzymanie kredytowania całych branż najbardziej dotkniętych wprowadzonymi ograniczeniami. Nie inaczej wygląda sytuacja z kredytami konsumpcyjnymi. Instytucje finansowe ograniczają maksymalny okres kredytowania, maksymalną kwotę kredytu, a także – w przypadku kredytów hipotecznych – zwiększają minimalny poziom wkładu własnego, podnoszą również marże odsetkowe, zwiększają pozaodsetkowe koszty kredytu i oczekują lepszych zabezpieczeń.

Lepiej już było

Sytuacja ekonomiczna systemu bankowego po obniżce stóp procentowych jest zgoła nieciekawa. Rada Polityki Pieniężnej od początku roku przeprowadziła trzy obniżki stóp procentowych. W efekcie tych działań stopa referencyjna została obniżona z 1,5% do 0,1%. W ślad za tymi obniżkami – we wszystkich terminach – zmniejszeniu uległ poziom stawek rynku międzybankowego. Stawki WIBOR mieszczą się w przedziale od 0,1% dla terminu jednodniowego (1M) do 0,27% dla dwunastu miesięcy (12M).

NBP tłumaczy, że podejmowane działania mają na celu poluzowanie warunków finansowych w gospodarce i ograniczenie negatywnych konsekwencji gospodarczych pandemii, a tym samym wspieranie utrzymania stabilności makroekonomicznej i finansowej. Mają one także sprzyjać ożywieniu krajowej aktywności gospodarczej po ustąpieniu obecnych zaburzeń. W efekcie, zdaniem banku centralnego, działania te ograniczą ryzyko obniżenia się inflacji poniżej celu inflacyjnego NBP w średnim okresie.

Nadchodzą trudne czasy

Dla sektora to trudny i skomplikowany czas, a oliwy do ognia dolewa kryzys wywołany pandemią. Ekonomiści spierają się co do ewentualnych skutków obniżki, piszą przy tym różne scenariusze – jedni mówią w nich o poważnych zagrożeniach dla stabilności finansowej sektora bankowego. Inni z kolei podkreślają, że w warunkach niskich stóp procentowych łatwiej będzie zredukować dług publiczny. Jedno jest pewne. Doświadczenia ekonomiczne – tak Polski, jak i innych ...