NBP: mniej firm planuje podwyżki i inwestycje w II kw. 2019 r. Spodziewane pogorszenie sytuacji

„Niższy niż w poprzednim kwartale jest także odsetek przedsiębiorstw planujących znaczne podwyżki – wyniósł on zaledwie 4,4% (6,6% w I kw. 2019 r.) Wśród trzech głównych sektorów gospodarki (Budownictwo, Przemysł, Usługi) tylko w sektorze budowlanym nastąpił wzrost udziału firm deklarujących plany zwiększenia przeciętnej płacy. Jest to zapewne związane z istotnym wzrostem w tej branży odsetka firm sygnalizujących posiadanie wakatów” – czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sektora przedsiębiorstw”.

NBP podkreślił w raporcie, że stabilna, i to w dłuższym okresie, pozostaje wielkość prognozowanych podwyżek kwartalnych – mediana od ponad 3 lat kształtuje się na poziomie 5%. Niewielkiemu obniżeniu uległa średnia wartość planowanej podwyżki, wynosząca obecnie 5,4%.

Nieco mniejsza część firm zamierza zwiększać zatrudnienie niż je zmniejszać

W przypadku perspektyw zatrudnienia w II kw. 2019 r. nieco mniejsza część firm zamierza zwiększać zatrudnienie niż je zmniejszać.

„Spadek indeksu zatrudnienia w dużej mierze generowany jest przez firmy eksportowe. Pogorszenie prognoz zatrudnienia wśród eksporterów powiązane jest zapewne z pogarszającymi się od roku prognozami popytu w tej grupie przedsiębiorstw” – czytamy dalej.

Najnowsze dane z SM wskazują, że presja płacowa, choć wciąż wysoka – nie powinna nadmiernie przełożyć się na przyspieszenie wzrostu wynagrodzeń, podano także.

Czytaj także: Rekordowo wysoka kwartalna liczba niewypłacalności polskich firm >>>

Nowe inwestycje w II kw. planuje 21,7% firm

Nowe inwestycje w II kwartale br. zamierza rozpocząć 21,7% badanych firm, tj. mniej o 2,4 pkt proc. kw/kw.

„Deklarowane zainteresowanie przedsiębiorstw nowymi inwestycjami nie jest zbyt wysokie. W ostatnich kwartałach wyraźnie też się wahało. Podobnie nietrwały okazał się wzrost tego zainteresowania w I kw. br. roku. Wskaźnik nowych inwestycji w II kw. mocno się bowiem obniżył spadając do poziomu poniżej średniej wieloletniej (spadek o 2,4 pkt proc. – do 21,7%). Głębokie spadki wskaźnika inwestycji odnotowano w Budownictwie, Handlu i Usługach, przy lekkiej poprawie w Przemyśle, w którym i tak te wskazania są zdecydowanie najwyższe. Znacznie mniej nowych inwestycji niż przed kwartałem zapowiadały również przedsiębiorstwa w sektorze publicznym, choć sam poziom tego wskaźnika wciąż pozostaje wysoki. Jednocześnie wyraźnie obniżył się optymizm w kwartalnych planach zmiany skali inwestycji, wzmacniając lekką tendencje spadkową wskaźnika opisującego te plany” – czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sektora przedsiębiorstw”.

Bank centralny zaznaczył, że stabilne i optymistyczne pozostają roczne prognozy zmian wielkości inwestycji.

„Wszystkie powyższe elementy złożyły się ostatecznie na obniżenie się, jakkolwiek z wysokiego poziomu, syntetycznego indykatora optymizmu inwestycyjnego (OPTIN). Zmiana ta wpisuje się w negatywny trend wskaźnika ” – czytamy także.

Spadło zainteresowanie nowymi inwestycjami przedsiębiorstwach publicznych

Według NBP, w przedsiębiorstwach publicznych zainteresowanie nowymi inwestycjami spadło do 35% w II kw. z rekordowo wysokiego poziomu 42,3% w I kw.

„Skorelowany z dynamiką inwestycji wskaźnik syntetycznego optymizmu inwestorów (OPTIN) także silnie się obniżył, co może zapowiadać dalsze słabnięcie dynamiki inwestycji tego sektora” – czytamy także.

„Nastroje wśród inwestorów prywatnych są bardziej stabilne, zapowiadając utrzymanie się dotychczasowego tempa rozwoju aktywności inwestycyjnej. W szczególności, optymistyczne są plany inwestycyjne firm prywatnych o horyzoncie rocznym” – podsumowano.

Gorsze prognozy popytu wśród firm eksportowych i nieeksportowych

Pogorszyły się prognozy popytu wśród przedsiębiorstw eksportowych i nieeksportowych w II kw. br., a szczególnie w przypadku sektora eksportowego.

„Spadek wskaźnika prognoz popytu odnotowano zarówno wśród nieeksporterów, jak i eksporterów, ale skala spadku była dużo głębsza wśród przedsiębiorstw sprzedających produkty lub usługi na rynkach zagranicznych. Silnie osłabienie wskaźnika prognoz eksportu sugeruje, że główną przyczyną oczekiwanego pogorszenia uwarunkowań popytowych w II kw. są gorsze prognozy popytu zagranicznego, wynikające z przewidywań niższego wzrostu gospodarczego w strefie euro, w tym w gospodarce niemieckiej” – czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sektora przedsiębiorstw”.

Zdaniem NBP, istotnym czynnikiem ryzyka eksportowego obok sytuacji w przemyśle niemieckim, pozostaje brak ostatecznych rozstrzygnięć w kwestii tzw. Brexitu.

Firmy spodziewają się wyraźnego pogorszenia swojej sytuacji

Przedsiębiorcy wskazują na możliwość wyraźnego pogorszenia kondycji w ciągu najbliższego kwartału, a wskaźnik prognoz sytuacji własnej przedsiębiorstw na II kw. 2019 r. spadł czwarty kwartał z rzędu – do najniższego poziomu w ciągu ostatnich pięciu lat. Spadek wskaźnika zanotowano w większości analizowanych przekrojów i klas.

„Prognozy przedsiębiorstw sytuacji własnej na kolejne 12 miesięcy pogorszyły się nieznacznie. W efekcie, oceny te pozostają wyraźnie niższe niż w okresie 2017/2018. Brak bodźców do dalszej poprawy mogą wzmacniać pogarszające się przewidywania co do wielkości popytu. Największy optymizm prognoz wykazują obecnie firmy budowlane, górnictwo, a wśród firm przetwórczych – przedsiębiorstwa oferujące trwałe dobra konsumpcyjne. Najmniej optymistyczne są największe podmioty w próbie, energetyka oraz handel” –  czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sektora przedsiębiorstw”.

Firmy oczekują wzrostu inflacji PPI

Pomimo wyraźnego spadku względem poprzedniego kwartału, oczekiwania przedsiębiorstw dotyczące wzrostu cen wyrobów własnych wciąż kształtują się na względnie wysokim poziomie.

„Zarówno średnie tempo prognozowanego wzrostu cen produkcji, jak i wskaźnik saldowy prognoz cen na II kw. 2019 r., są obecnie istotnie wyższe od swoich przeciętnych wartości z poprzedniego roku. Oba wskaźniki odnotowały jednak istotne spadki względem poprzedniego badania, podążając za wskaźnikiem prognoz cen surowców. Spadki te wynikają prawdopodobnie z wcześniejszego przeszacowania spodziewanych podwyżek cen energii elektrycznej” – czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sektora przedsiębiorstw.

Jak podaje NBP, na względnie wysokim poziomie (pomimo spadku względem poprzedniego badania) kształtuje się również współczynnik przełożenia cen surowców na ceny wyrobów własnych

„Oznacza to, że kształtowanie się cen zaopatrzenia będzie nadal kluczowe dla zmian cen producentów. Najsilniejszego wzrostu cen produkcji spodziewają się przedsiębiorstwa budowlane, nieco wolniejszego przemysłowe i usługowe” – czytamy dalej.

„W perspektywie kolejnych kilku kwartałów wzrostowi cen sprzyjać może względnie wysoki stopień wykorzystania zdolności wytwórczych oraz relatywnie silna presja płacowa, przekładająca się na przyspieszony wzrost wynagrodzeń. Z drugiej strony pogarszają się perspektywy w obszarze popytu, głównie w przypadku sprzedaży eksportowej. Ujemnie na dynamikę cen producenta może także oddziaływać ewentualne spowolnienie lub zahamowanie – występującej w I kw. br. – tendencji deprecjacyjnej złotego względem dolara oraz euro (w ujęciu rocznym).” – czytamy także.

Przedsiębiorstwa oczekują wolniejszego niż w poprzednim kwartale wzrostu – w ciągu najbliższych 12 miesięcy – wskaźnika CPI.

„Po wyraźnym wzroście w grudniowym badaniu, w marcu br. obniżył się bowiem odsetek przedsiębiorstw prognozujących szybszy wzrost cen konsumenta (o 5 pp.). Na tle danych z ostatnich pięciu lat odsetek firm spodziewających się przyspieszenia lub utrzymania inflacji cen konsumenta na dotychczasowym poziomie (62%) jest relatywnie wysoki. Obserwowany od około dwóch lat wzrost tego odsetka nie znalazł jednak dotychczas odzwierciedlenia w danych o CPI” – podano także.

W marcu 2019 r. w Szybkim Monitoringu NBP wzięło udział 2761 podmiotów wybranych z terenu całego kraju. Były to przedsiębiorstwa z sektora niefinansowego reprezentujące wszystkie sekcje PKD poza rolnictwem, leśnictwem i rybołówstwem, oba sektory własności, przedsiębiorstwa z sektora MSP oraz duże jednostki.