Nauka i Edukacja Ekonomiczna | Raport PAB-WIB | Przyszły rok wcale nie będzie dla banków lepszy

Maciej Rudke

Silne, dzięki opanowaniu pandemii, odbicie gospodarcze w Polsce przyniosło poprawę warunków funkcjonowania banków. Wciąż jednak nie brakuje czynników utrudniających ich biznes. Jednym z nich są nadal niemal zerowe stopy procentowe – skutek obniżek z wiosny 2020 r., które uderzają w rentowność sektora i zmniejszają jego potencjał do finansowania gospodarki w przyszłości. Autorzy raportu „Wpływ czynników regulacyjnych i fiskalnych na wyniki finansowe banków w II kwartale 2021 roku”, opracowanego na zlecenie Programu Analityczno-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości, opisują kondycję sektora i prognozują wyniki w całym bieżącym roku. Przygotowali go: prof. dr hab. Jan Czekaj, dr Andrzej Banasiak, Agnieszka Nierodka, dr Tomasz Pawlonka, dr hab. Czesław Lipiński, dr Wojciech Zatoń.

Zyski niższe niż przed pandemią

Zwracają oni uwagę, że wartość kredytów ogółem na koniec II kw. br. była niemal identyczna, jak 12 miesięcy wcześniej. Spadła natomiast wartość kredytów dla przedsiębiorstw, wzrosła zaś wartość kredytów dla gospodarstw domowych. W porównaniu do I kw. br. nastąpił dalszy spadek kosztów odsetek. Nieznacznie spadły także przychody odsetkowe, zwiększył się natomiast wynik z tytułu odsetek. Zmiany te są jednak na tyle nieistotne, że nie wpłynęły na wyniki finansowe sektora bankowego. Wprawdzie zysk netto zwiększył się w porównaniu do I kw., ale wzrost ten wynikał z przyrostu przychodów z tytułu opłat i prowizji, z tytułu dywidend, spadku kosztów oraz korekt zysku (rezerw).

Wzrost zysku w II kw. br. w relacji do pierwszych trzech miesięcy nie może być traktowany jako przełamanie długotrwałej tendencji spadku wyników finansowych sektora bankowego. Należy także mieć na uwadze, że 24 banki (6  komercyjnych i 18 spółdzielczych), których udział w wartości aktywów sektora wynosi 8%, wykazuje straty.

Zdolność sektora do finansowania gospodarki jest obecnie wysoka. W II kw. br. wskaźniki adekwatności kapitałowej utrzymywały się na wysokim poziomie, a rekordowa nadpłynność wciąż rosła. Trzeba jednak podkreślić, że w związku z postępującym ożywieniem gospodarki i związanym z tym rosnącym zapotrzebowaniem na kredyt przedsiębiorstw niefinansowych i gospodarstw domowych oraz zmiany struktury aktywów sektora bankowego (spadek udziału obligacji skarbowych) zwiększy się zapotrzebowanie na kapitały własne, którego zaspokojenie, przy istniejącym poziomie rentowności, może być trudne – oceniają eksperci w raporcie.

Po I półroczu 2021 r. sektor miał 6,1 mld zł zysku netto, czyli o 55% (2,86 mld zł) więcej niż rok wcześniej, ale to jednocześnie o blisko 20%(o 1,39 mld zł) mniej niż w I półroczu 2019 r. To efekt głównie niskich stóp procentowych, które uniemożliwiają osiąganie wyników finansowych zbliżonych do wykazywanych przed pandemią. Dotyczy to zwłaszcza wskaźników efektywności, takich jak ROE (zwrot z kapitałów własnych) czy ROA (z aktywów). Zagadnienie ...