Model regulacyjny zrzeszeń: Wolny wybór z restrykcjami w tle

7 listopada 2014 r. w piśmie do Ministerstwa Finansów, Anna Zwierzchowska, przewodnicząca rady KZBS, prezes BS w Tarczynie przekazała zgłoszone na spotkaniu konsultacyjnym w Sejmie RP uwagi środowiska do rządowego projektu nowelizacji ustawy o bankach spółdzielczych. Specyfika działania banków spółdzielczych w Polsce – czytamy w stanowisku – wynikająca z faktu, iż większość banków spółdzielczych, a jest ich 440, nie posiada funduszy własnych większych niż 5 mln euro i dla prawidłowości swojej działalności wymaga współpracy i kontroli ze strony banku zrzeszającego. Instytucja zrzeszenia wprowadzona ustawą z 2000 r. sprawdziła się, przez ponad 14 lat żaden bank spółdzielczy nie upadł. Banki spółdzielcze nie miały problemów związanych z kryzysem bankowym na świecie, mają dobrą kondycję finansową i dobre wskaźniki płynności

SYSTEM OCHRONY JUŻ MAMY

W przekazanym stanowisku spółdzielcy zwracają uwagę, że w Polsce istnieje już zorganizowany system ochrony instytucjonalnej, albowiem w zrzeszeniach stworzony został fundusz pomocowy przeznaczony na zwrotne i oprocentowane dofinansowanie banków. Pomoc może być udzielona w szczególności na:

• zachowanie bieżącej płynności płatniczej
• realizację programu naprawczego
• proces łączenia banków n pożyczki podporządkowane związane ze zwiększeniem funduszy własnych, poprawę współczynnika wypłacalności.

Ponadto funkcjonuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny, którego celem jest podejmowanie działań na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego, w szczególności poprzez zapewnienie funkcjonowania obowiązkowego systemu gwarantowania środków pieniężnych, udzielanie pomocy i wsparcia oraz udzielania lub wykonywanie gwarancji rekapitalizacyjnej. Banki spółdzielcze od lat ponoszą coroczne opłaty na BFG i nie korzystają z utworzonego funduszu, gdyż prowadzą prawidłową, bezpieczną działalność. W obecnej sytuacji tworzenie zaś nowych, dodatkowych instytucji IPS to nowe, dodatkowe i zbędne obciążenie finansowe.

Utworzenie lub przystąpienie do IPS powinno być całkowicie swobodnym wyborem banku, albowiem – jak podkreślają spółdzielcy – wynika to z art. 113 ust. 7 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

W OBRONIE ZRZESZENIA

Fakt utworzenia przez niektóre banki spółdzielcze IPS nie może wpływać na dalsze funkcjonowanie instytucji zrzeszenia, np. powodować wygaśnięcie lub rozwiązanie umowy zrzeszenia z bankami, które do IPS nie przystąpiły. Bez względu na utworzenie lub przystąpienie przez bank zrzeszający do IPS, powinien on dalej pełnić funkcję, do której został powołany. Spółdzielcy wskazują, że rozporządzenie CRR ma zasięg ogólny, tzn. obowiązuje bezpośrednio w każdym państwie członkowskim od dnia wejścia w życie. Instytucje IPS w Polsce, tak jak w innych krajach europejskich, np. w Niemczech, powinny być więc tworzone w oparciu wprost o regulacje CRR.

Niemieckie banki spółdzielcze działają wyłącznie w oparciu o przepisy prawa bankowego i rozporządzenia CRR, nie mając dodatkowych zapisów w żadnej innej ustawie. Co więcej, wejście w życie dyrektywy CRD IV/ CRR spowodowało redukcję przepisów w prawie bankowym, po to aby nie tworzyć nadmiernych regulacji. Podkreślenia wymaga także fakt – czytamy w stanowisku – iż rozporządzenie CRR dotyczy wszystkich instytucji kredytowych w Polsce, a prace dotyczące uregulowania instytucji IPS w polskiej ustawie trwają jedynie w stosunku do banków spółdzielczych. Nie ma próby wprowadzenia instytucji JPS do ustawy Prawo bankowe, czy innych ustaw regulujących działanie instytucji kredytowych. Banki spółdzielcze powinny, tak jak banki działające w formie spółek akcyjnych, móc tworzyć IPS dobrowolnie i na podstawie rozporządzenia CRR.

PRAWO RÓWNE DLA KAŻDEGO

W opinii spółdzielców istnieje potrzeba jasnej i przejrzystej regulacji prawnej dotyczącej działania banków, które nie utworzą IPS lub do niego nie przystąpią ...