Miliardowe obroty funduszy i towarzystw funduszy inwestycyjnych
W 2017 r. 49 TFI odnotowało zyski, zaś 14 straty. Aktywa ogółem TFI wyniosły 2,3 mld zł., kapitał własny – 1,7 mld zł zaś wynik finansowy netto – 0,7 mld zł. Co najistotniejsze: wartość aktywów ogółem zgromadzonych przez fundusze inwestycyjne na koniec grudnia 2017 r. wyniosła 314,1 mld zł. To wzrost o 7,2% w stosunku do roku 2016
Co istotne, wynik finansowy brutto TFI w 2017 r. wyniósł 846,9 mln zł i był wyższy o 32,3% w stosunku do roku poprzedniego. Na wynik finansowy netto w wysokości 680,8 mln zł złożyły się zyski 49 towarzystw funduszy inwestycyjnych o łącznej wartości 712,3 mln zł i straty 14 towarzystw funduszy inwestycyjnych w łącznej kwocie 31,5 mln zł.
Fundusze inwestycyjne
W końcu 2017 r. na polskim rynku finansowym funkcjonowało ogółem 905 funduszy inwestycyjnych (o 24 mniej niż przed rokiem). Liczba otwartych funduszy inwestycyjnych wyniosła 44 (tak jak przed rokiem), liczba specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych to 55 podmiotów (51 rok wcześniej). W grupie funduszy inwestycyjnych zamkniętych liczba funduszy zmniejszyła się z 834 do 806.
Według stanu na 31 grudnia 2017 r. wartość aktywów ogółem zgromadzonych przez fundusze inwestycyjne wyniosła 314 101,0 mln zł (wzrost o 7,2% w stosunku do 2016 r.), z tego aktywa:
– funduszy inwestycyjnych zamkniętych wyniosły 155 851,3 mln zł (wzrost o 2,0%), udział tej grupy funduszy w aktywach ogółem zmniejszył się z 52,2% do 49,6%;
– otwartych funduszy inwestycyjnych osiągnęły wartość 104 080,7 mln zł (wzrost o 15,5%), ich udział w aktywach funduszy ogółem zwiększył się z 30,8% do 33,1%;
– specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych ukształtowały się na poziomie 54 169,0 mln zł (wzrost o 8,6%), ich udział w aktywach ogółem zwiększył się do 17,2% wobec 17,0% przed rokiem.
Główną pozycję aktywów ogółem funduszy inwestycyjnych stanowiły składniki lokat nie notowane na aktywnym rynku. Ich wartość na koniec grudnia 2017 r. wyniosła 151 885,3 mln zł i była wyższa o 8,5% w stosunku do grudnia 2016 r. Udział tej pozycji w aktywach ogółem zwiększył się do 48,4% (wobec 47,8% przed rokiem).
W 2017 r. należności funduszy inwestycyjnych wyniosły 16 370,2 mln zł i były niższe o 15,9% w porównaniu z końcem 2016 r. Należności z tytułu zbytych lokat zmniejszyły się do 7 409,3 mln zł (o 8,8%). Należności z tytułu zbytych jednostek uczestnictwa i wydanych certyfikatów inwestycyjnych zwiększyły się do 6 745,9 mln zł (o 20,7%). Kwota należności z tytułu udzielonych pożyczek wyniosła 738,0 mln zł (spadek o 31,1%).
Zobowiązania funduszy inwestycyjnych osiągnęły wartość 18 287,5 mln zł (wzrost o 2,4%), w tym z tytułu transakcji przy zobowiązaniu się funduszu do odkupu wyniosły 6 905,2 mln zł. Wartość zobowiązań z tytułu nabytych aktywów wyniosła 5 024,7 mln zł (spadek o 21,3%), a odkupionych jednostek uczestnictwa i wykupionych certyfikatów inwestycyjnych osiągnęła poziom 1 415,6 mln zł (wzrost o 33,5%). Największe zobowiązania w kwocie 9 316,1 mln zł wykazały fundusze inwestycyjne zamknięte, co stanowiło 50,9% wartości zobowiązań wszystkich funduszy inwestycyjnych.
Na koniec 2017 roku aktywa netto funduszy wynosiły 295 813,5 mln zł, tj. na poziomie o 7,6% wyższym niż na koniec 2016 r. Aktywa netto funduszy inwestycyjnych zamkniętych osiągnęły wartość 146 535,3 mln zł (porównywalnie jak przed rokiem), funduszy inwestycyjnych otwartych 96 685,4 mln zł (wyższą o 18,1%), a specjalistycznych funduszy otwartych 52 592,8 mln zł (wzrost o 11,1%).
Wartość lokat funduszy inwestycyjnych na koniec grudnia 2017 r. zwiększyła się do 279 369,6 mln zł (o 9,1%). Dłużne papiery wartościowe miały najwyższą wartość tj. 131 655,4 mln zł (wzrost o 11,8%), w tym lokaty w obligacjach wyniosły 124 552,0 mln zł (wzrost o 6,3%). Wartość akcji zwiększyła się do kwoty 84 019,2 mln zł (o 8,9%). Wierzytelności ukształtowały się na poziomie 18 408,9 mln zł (spadek o 9,2%). Lokaty w tytułach uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania o statusie nierezydenta wyniosły 13 783,4 mln zł. Udziały w spółkach zwiększyły się do kwoty 12 110,1 mln zł (o 32,9%). Depozyty zmniejszyły się do 2 733,2 mln zł (o 14,5%). Udział dłużnych papierów wartościowych i akcji w lokatach ogółem wyniósł odpowiednio 47,1% i 30,1%.
Uwagę zwraca jeden fakt: przychody z lokat funduszy inwestycyjnych w 2017 r. wyniosły 10 648,8 mln zł (o 50,1% mniej niż przed rokiem). Główną ich pozycją były przychody odsetkowe, które osiągnęły wartość 5 263,4 mln zł i stanowiły 49,4% przychodów z lokat. Dywidendy i inne udziały w zyskach wyniosły 2 312,9 mln zł (12 834,2 mln zł przed rokiem). Wynagrodzenia dla towarzystw zarządzających funduszami wyniosły 3 732,9 mln zł (wzrost o 15,0%). Koszty netto funduszy inwestycyjnych, po uwzględnieniu kosztów pokrywanych przez towarzystwo, wyniosły 6 876,8 mln zł i były wyższe o 13,1% niż rok wcześniej. Fundusze inwestycyjne w 2017 r. wykazały dodatni wynik z operacji w kwocie 15 497,0 mln zł, jego spadek o 48,3% był spowodowany obniżką przychodów z lokat oraz spadkiem niezrealizowanego zysku z tytułu wyceny lokat w wysokości 5 029,8 mln zł (w roku poprzedzającym był to zysk w kwocie 7 118,3 mln zł).
Towarzystwa funduszy inwestycyjnych
W końcu grudnia 2017 r. działały 63 towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI). Aktywa towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosły 2 309,8 mln zł (o 2,9% mniej niż na koniec grudnia 2016 r.), w tym aktywa obrotowe osiągnęły wartość 1 952,9 mln zł i stanowiły 84,5% aktywów ogółem. Aktywa obrotowe składały się głównie z finansowych inwestycji krótkoterminowych, które zwiększyły się do kwoty 1 447,8 mln zł (o 9,6%). W strukturze aktywów finansowych największy udział miały środki pieniężne i inne aktywa pieniężne (82,6%). W pasywach towarzystw funduszy inwestycyjnych kapitały (fundusze) własne wyniosły 1 749,2 mln zł (podobny poziom w porównaniu z 2016 r.) i stanowiły ich największy udział (75,7%). Wartość kapitału zagranicznego w kapitale podstawowym TFI zwiększył się do 172,7 mln zł (udział inwestorów zagranicznych zmniejszył się o 0,3 pkt. proc. do 32,1%).
Bogdan Koblański
