Miasta powyżej 20 tys. mieszkańców z obowiązkiem tworzenia planów klimatycznych: jest projekt ustawy
Obecnie w polskich miastach mieszka około 23,3 mln osób, co stanowi ponad 60% populacji kraju.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej trafił właśnie do konsultacji i uzgodnień, które mają potrwać 30 dni.
„Celem […] ustawy jest wprowadzenie rozwiązań służących wzmocnieniu klimatycznego wymiaru polityki miejskiej, w szczególności wzmocnienie aspektów transformacji ekologicznej miast. Projektowane narzędzia interwencji polegają na wprowadzeniu obligatoryjnego opracowywania dla miast powyżej 20 000 mieszkańców planu adaptacji do zmian klimatu oraz uwzględniania aspektu adaptacji do zmian klimatu w dokumentach o charakterze strategicznym, w tym dotyczących planowania przestrzennego miast” – czytamy w ocenie skutków regulacji (OSR).
Miejskie plany adaptacji
Miejskie plany adaptacji (MPA), przygotowywane przez burmistrza albo prezydenta miasta o liczbie mieszkańców większej niż 20 tys., mają na celu przygotowanie miast do zmian klimatu, zmniejszenie ich podatności na zjawiska ekstremalne oraz zwiększenie potencjału do przeciwdziałania i zwalczania skutków tych zjawisk i ich pochodnych, podano także.
Miasta, które jeszcze nie mają opracowanych MPA, będą zobowiązane najpóźniej w ciągu 24 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, wydanego na podstawie projektowanej ustawy. Założono także obowiązek cyklicznej aktualizacji MPA co 6 lat tak, aby proces aktualizacji dostosować do 5-letnich ocen KE (projekt rozporządzenia KE w sprawie Europejskiego prawa o klimacie).
Czytaj także: Miasta powyżej 20 tys. mieszkańców będą musiały stworzyć plany adaptacji do zmian klimatu >>>
Jak podano w OSR, miasta będą miały możliwość sfinansowania przygotowania miejskich planów adaptacji do zmian klimatu z środków nowej perspektywy finansowej UE.
Projekty związane z ochroną miejskiego środowiska przyrodniczego
Projekt zakłada też obowiązek przeznaczania co najmniej 30% środków zaplanowanych do wydatkowania w ramach budżetu obywatelskiego na projekty związane z ochroną miejskiego środowiska przyrodniczego, w szczególności na projekty, których realizacja ma prowadzić do poprawy stanu oraz zwiększania powierzchni terenów zieleni. Obowiązek ten będzie dotyczył tylko gmin o statusie miasta na prawach powiatu, które aktualnie są zobowiązane ustawowo do tworzenia budżetu obywatelskiego, oraz do wydatkowania na ten cel co najmniej 0,5% wydatków gminy zawartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu.
Średni koszt opracowania jednego MPA oszacowano na 100 tys. zł
Średni koszt opracowania jednego MPA oszacowano na 100 tys. zł, a aktualizację – 50 tys. zł. Zaznaczono, że niektóre gminy o statusie miasta > 20 000 mieszkańców już przyjęły w drodze uchwały miejski plan adaptacji do zmian klimatu we własnym zakresie, dodatkowo dla 44 miast MPA został opracowany w ramach projektu MKiŚ (wcześniej Ministerstwa Środowiska). Przyjęte plany MPA muszą zostać jednak zaktualizowane zgodnie z zakresem rozporządzenia wydanego do projektowanej ustawy.
Z szacunków MKiŚ wynika, że 79 miast powyżej 20 000 mieszkańców już we własnym zakresie rozpoczęło prace nad opracowaniem MPA, w tym 64 miasta mają gotowy projekt MPA lub przyjęły go w drodze uchwały. Koszt aktualizacji MPA dla tych miast szacujemy na 3,2 mln zł (50 000 x 64).
Koszt opracowania MPA dla pozostałych 153 (217-64=153) miast >20 000 mieszkańców wyniesie ok. 15,3 mln zł, co mieści się w puli środków przeznaczonych na tego typu zadania w projektowanym Programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, oraz KPO, podano także.
Po 6 latach gminy miejskie >20 tys. mieszkańców mają obowiązek aktualizacji tych dokumentów. Szacujemy, że w latach 2028-2029 wystąpią wydatki na aktualizację MPA w granicach 8,5 mln zł, uwzględniając wzrost kosztu aktualizacji do 60 000 zł oraz samodzielną aktualizację dokumentów przez 35% miast, podkreślono.
W ocenie MKiŚ, opracowanie i aktualizacja MPA dla miast powyżej 20 tys. mieszkańców przyczyni się do wzrostu dochodów ww. przedsiębiorców, instytutów w pierwszych dwóch latach po wejściu w życie projektowanej ustawy.