Laboratorium Przyszłości First Data Polska

Można zadać pytanie, czy kolejne dziesięciolecia przetrwają płatności gotówkowe, jeśli obserwujemy takie zjawiska jak upowszechnienie się kryptowalut, testowane są możliwości neuropłatności itp. Jednym z wniosków z ubiegłorocznych warsztatów było, że najlepsze są płatności „bezbolesne”. Klient wchodzi do sklepu, robi zakupy i wychodzi, omijając kasę a płatność, jest realizowana w tle. W tym roku, jak stwierdził Krzysztof Polończyk, członek zarządu First Data, w trakcie warsztatów uczestnicy powinni nie tylko wyobrazić sobie przyszłość, ale spróbować ją wykreować. Warto zauważyć, że wszystko mamy dziś w telefonie, w tym możemy realizować płatności. Z usług: Android Pay, Apple Pay i Samsung Pay korzysta na świecie 150 mln osób, a w 2021 roku ma ich być około 500 mln. Telefonów, które są już przygotowane do tych usług, jest dziś już ponad 3,5 mld. W Chinach dwóch dostawców oferuje usługi płatności mobilnych Alipay i WeChat i łącznie mają oni ponad miliard klientów, którzy mogą płacić nimi w dwu milionach punktów, a płatności mobilne stanowią w tym kraju około 12% wszystkich płatności (łącznie z gotówką). W 2016 roku do Europy przyjechało w celach turystycznych ponad 7 mln obywateli Chin i zapewne chcieliby płacić tu również w taki sposób jak w swoim kraju. Obecnie jak podano, bank BNP Paribas prowadzi obecnie we Francji pilotaż udostępnienia takich płatności. W 2007 roku w Kenii uruchomiono usługę M-Pesa (wykorzystuje SMSy do realizacji płatności) i obecnie jest dostępna w 10 krajach, a korzysta z niej 30 mln użytkowników (6 mld transakcji rocznie). To pokazuje, że do realizacji płatności mobilnych można wykorzystywać technologie znane od dawna. Jednym z nowych trendów w płatnościach jest natomiast „transparentność”, klienci chcą np. słuchać muzyki, ale płacić w tle. Sieci handlowe testują usługi, polegające na tym, że klient sam „skanuje” w sklepie towary i wkłada je do koszyka, a gdy kończy zakupy, automatycznie za nie płaci. Oczywiście kolejną nowością, o której dziś się mówi to neuropłatności. Już wcześniej zapowiedziano, że w tym roku o sztucznej inteligencji opowie dr Aleksandra Przegalińska, filozof i naukowiec z Center for Collective Intelligence, Massachusetts Institute of Technology (MIT).

Robert Tórz, dyrektor departamentu bankowości internetowej, mobilnej oraz kart w SGB-Bank SA, zwrócił uwagę, że ciągle szukamy nowych sposobów realizacji płatności, ale już dziś możemy korzystać z kilku różnych sposobów i technologii ich realizacji. Czy potrzebujemy kolejnych? Przypomniał, że na przykład Grupa SGB, jako pierwsza w Polsce, wprowadziła na rynek we współpracy z klubem sportowym Lech Poznań, kartę wieloaplikacyjną (kartę stadionową). Dr Jakub Górka, adiunkt w Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego stwierdził, że czeka na, to kiedy w pełni zrealizuje się omnikanałowość w płatnościach. Z wielu badań można wnioskować, że nadchodzi era mobilna, ale również ciekawy jest trend, w którym dzielimy zasoby, funkcje i usługi w ramach tzw. sharing economy. Jego zdaniem, dobrym przykładem gospodarki współdzielenia jest otwarta bankowość. Obecnie zgodnie z dyrektywą PSD II, banki muszą otworzyć swoją infrastrukturę i bazy danych dla podmiotów trzecich (mogą nimi być też banki). Kolejny trend na rynku to rozwiązania typu soft POS, dzięki którym możemy przekształcić na przykład tablet lub smartfon w urządzenie POS (nie potrzeba już dedykowanego urządzenia). Wspomniał też o rewolucji w telekomunikacji, jaką ma być sieć 5G – infrastruktura dla internetu rzeczy.

W tym roku do dyskusji w ramach warsztatów wybrano trendy takie jak: intensyfikacja cyber zagrożeń; zwiększanie personalizacji i indywidualizacji doświadczeń klienta; wzrost konkurencyjności ze strony podmiotów niebankowych i fintechów oraz wzrost mobilności poprzez dygitalizację i dematerializację nośnika instrumentu płatniczego. Warto przypomnieć, że Foresight (ang. przewidywanie) to metoda prognozowania polegająca na dyskusji nad przyszłością, ale chodzi w niej nie o dokładność prognozy, lecz o uświadomienie perspektyw i przygotowanie do zmian. Jak stwierdził Kacper Nosarzewski, Business Development Director w 4CF Strategic Foresight, w tym roku uczestnicy warsztatów mieli nie koncentrować się na przyszłych rozwiązania potrzeb, które już znamy, ale na zaburzeniach, anty trendach, nagłych przyspieszeniach i wyhamowaniach trendów. Wnioski z dyskusji, tak jak poprzednio, mają zostać opublikowane w formie raportu.

Bohdan Szafrański