KSF: stosowanie Sankcji Kredytu Darmowego ryzykiem systemowym w krajowym systemie finansowym
Odpowiednie zabezpieczenie interesów konsumentów zawierających umowy z instytucjami finansowymi jest konieczne. Zasadnym jest przy tym sankcjonowanie kredytodawców, którzy nie przestrzegają przepisów ustawowych w tym zakresie.
KSF wskazał jednak, że:
- Wymiar SKD nie podlega stopniowaniu mimo, że naruszenia wymienione w ustawie o kredycie konsumenckim mają zróżnicowany charakter i wagę.
- Brak możliwości miarkowania sankcji tworzy system bodźców skłaniający do instrumentalnego korzystania z SKD i podważania umów kredytowych bez względu na to, czy dane uchybienie niesie skutki ekonomiczne dla kredytobiorcy, czy też nie.
- Kreuje to sprzyjające warunki dla rozwoju praktyk dochodzenia roszczeń przez podmioty wyspecjalizowane w tego typu działalności.
- Głównymi beneficjentami praw przewidzianych w ustawie przestają być potencjalnie poszkodowani konsumenci, a stają się podmioty skoncentrowane na maksymalizacji własnych zysków.
- Takie działania godzą w faktyczne dobro konsumentów, osłabiają zaufanie do sektora bankowego i prowadzą do zachwiania warunków prawnych i ekonomicznych prowadzenia działalności na rynku finansowym.
KSF podkreślił w Stanowisku, że:
- Niezbędne jest wypracowanie rozwiązań zapewniających równowagę w relacjach kredytobiorców i kredytodawców.
- Trwające prace nad projektem nowej ustawy o kredycie konsumenckim powinny prowadzić do uregulowania sankcji kredytu darmowego — nie tylko jako instytucji o charakterze skutecznym i odstraszającym, lecz również proporcjonalnym do skali naruszeń.
- Nowe regulacje powinny także ograniczyć możliwość nadużywania przepisów prawnych służących ochronie konsumentów przez inne, profesjonalne grupy interesariuszy.
„Sektor bankowy z uznaniem przyjmuje wyważony ton Stanowiska. Zaznaczamy, że nigdy nie kwestionowaliśmy konieczności ustanowienia sankcji w ustawie o kredycie konsumenckim” – wskazał dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich.
„Konsekwentnie podkreślaliśmy jednak, że obecne brzmienie przepisu sankcyjnego – kosztem konsumentów, sprzyja firmom i kancelariom odszkodowawczym masowo skupującym za niewielkie kwoty roszczenia, w sytuacji gdy następnie te kancelarie i firmy dochodzą całości roszczenia we własnym imieniu i we własnym interesie korzystając z reżimu przepisów konsumenckich.
Zwracamy uwagę na jednoznaczny przekaz KSF w tym zakresie. Liczymy, że Stanowisko i autorytet KSF zostanie wzięty pod uwagę w pracach nad brzmieniem przepisu sankcyjnego w projekcie ustawy o kredycie konsumenckim wdrażającej CCD2, który – jak ostatnio podkreślał też TSUE w swoim wyroku z lutego br. – powinien być proporcjonalny.
Poddajemy także pod rozwagę możliwość rozpoczęcia prac nad przepisem sankcyjnym już teraz i przyjęcie odpowiednich rozwiązań jeszcze przed ustawą implementującą CCD2″ – powiedział dr Tadeusz Białek.
Pełna treść Stanowiska KSF została zamieszczona na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego
