Koronawirus, Komisja Europejska przedłuża tymczasową zgodę na pomoc publiczną

Komisja Europejska od początku pandemii koronawirusa w UE podejmuje działania mające na celu uproszenie i ułatwienie działań w państwach członkowskich, wspierających przedsiębiorców w trudnym okresie lockdownu bądź znaczących ograniczeń o charakterze społecznym i gospodarczym.

Od marca zawieszenie zakazu pomocy publicznej

Już w połowie marca br. Komisja postanowiła zawiesić tymczasowo stosowanie przepisów o zakazie pomocy publicznej z uwagi na wyjątkową sytuację epidemiczną, która spełnia przesłanki wyłączenia zakazu pomocy publicznej określone w art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

W podobnym czasie Komisja postanowiła zawiesić ograniczenia wydatków budżetowych państw członkowskich UE obowiązujące w ramach paktu stabilności i wzrostu, aby umożliwić wszystkich krajom dotkniętym epidemią koronawirusa podjęcie wszelkich możliwych działań ekonomicznych, mając na celu walkę z negatywnymi skutkami gospodarczymi tej epidemii.

Okres trwania tymczasowych ram prawnych pomocy państwa wydłuża się do 30 czerwca 2021

Działania te były z założenia rozwiązaniami na określony okres i o charakterze tymczasowym, tak by umożliwić państwom unijnym ratowanie gospodarek i niedopuszczenie do znaczącej recesji.

Wiedziano od początku, że w dłuższej perspektywie te przepisy muszą zacząć na nowo obowiązywać, tak by zapewnić funkcjonowanie wspólnej waluty i wspólnej gospodarki.

Niemniej jednak pandemia będzie doskwierać dłużej niż pierwotnie założono – stąd potrzeba wydłużenia okresu przejściowego.

Dlatego decyzja z 13 października stanowi, że okres trwania tymczasowych ram prawnych pomocy państwa wydłuża się do 30 czerwca 2021 r. (z pierwotnie 31 grudnia 2020 r.), z wyjątkiem zasad pomocy państwa w formie dokapitalizowania danego przedsiębiorstwa, który został wydłużony z 30 czerwca 2021 do 30 września 2021 r.

Nowe środki wsparcia

Oprócz zmiany terminów obowiązywania, zmieniono niektóre normy dotyczące pomocy państwowej – nie są to pierwsze zmiany, bo od marca zmieniano je kilkukrotnie, dostosowując do potrzeb i trudności wynikających z pandemii.

Dodano nowy środek wsparcia w postaci pokrycia kosztów stałych firmy w przypadku spadku dochodów o ponad 30%. Wsparcie takie może wynieść do 3 mln euro na jedno przedsiębiorstwo i ma przede wszystkim na celu ochronienie jak największej liczby firm przed niewypłacalnością i upadłością.

Doprecyzowano ponadto zasady dokapitalizowywania przedsiębiorstw, w których dane państwo było udziałowcem przed dokonaniem szczególnej kapitalizacji w związku z pandemią, a także usunięto wszystkie państwa trzecie na okres do 30 czerwca 2021 r. z listy państw o ryzyku zbywalnym w związku z niewystarczającym poziomem dostępnych ubezpieczeń eksportowych.

Będzie zgoda na wyższy dług publiczny członków UE?

Działania Komisji należy ocenić pozytywnie – skoro prace nad Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności nadal trwają, a dla urzeczywistnienia jego celów konieczne jest utrzymanie płynności gospodarki europejskiej w jak najszerszym zakresie, konieczne jest dalsze wspieranie przedsiębiorców unijnych na szeroką skalę.

W sukurs tej decyzji pójdzie zapewne niedługo kolejna proponująca wydłużenie tymczasowego zawieszenia ograniczeń wydatków budżetowych i długu publicznego, tak by państwa mogły nie tylko wspierać gospodarkę, ale aby na te szczególne i dodatkowe wydatki móc uzyskiwać środki zaciągając wyższy niż zazwyczaj dług publiczny.