Komisja Europejska ostrzega – dług publiczny Polski będzie szybko rósł

Komisja Europejska ostrzega – dług publiczny Polski będzie szybko rósł
Fot. stock.adobe.com / studio v-zwoelf
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Komisja Europejska jak co roku (od 2016 roku) opublikowała dokument Debt Sustainability Monitor. Jego celem jest dostarczenie kompleksowej analizy wyzwań związanych z trwałością długu publicznego w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Raport ocenia ryzyka fiskalne w perspektywie krótkoterminowej, średnioterminowej i długoterminowej, uwzględniając różne scenariusze gospodarcze.

Prognoza zawarta w Monitorze bazuje na danych z roku 2024 i dlatego nie w pełni uwzględnia znaczący wzrost kosztów zbrojeniowych, który może nastąpić w najbliższych latach w większości krajów Unii Europejskiej, w tym w Polsce.

Czytaj także: Bankowość i finanse | Gospodarka – Prognozy | Polska na ścieżce wyższego wzrostu | Ryzyka globalne wciąż aktualne

Wysokie ryzyko średniookresowe dla polskiego długu publicznego

Najnowsza edycja Monitoru przynosi niepokojącą prognozę dla Polski. Wprawdzie krótkoterminowe ryzyko dla stabilności fiskalnej jest niskie, czego dowodem jest wysoka ocena polskiego długu przez światowe agencje ratingowe, ale ryzyko średniookresowe jest wysokie.

Komisja prognozuje, że potrzeby polskiego rządu w zakresie finansowania brutto pozostaną w latach 2025-2026 na poziomie około 14% PKB, po czym zaczną rosnąć, przekraczając 15% PKB w 2032 roku i  osiągając 16,6% roku 2035.

Zgodnie z założeniami analizy polski dług instytucji rządowych i samorządowych będzie w średnim okresie stale rósł, osiągając w 2035 roku około 95% PKB. Wzrost relacji długu do PKB wynika z założenia utrzymania dotychczasowej polityki fiskalnej przez polski rząd. W takiej sytuacji strukturalny deficyt pierwotny wyniesie w roku 2025 i następnych 2,8% PKB.

Strukturalny deficyt pierwotny finansów publicznych to różnica między wydatkami publicznymi (z wyłączeniem odsetek od długu), a dochodami publicznymi w warunkach pełnego wykorzystania przez gospodarkę mocy produkcyjnych.

Analiza tego wskaźnika pozwala ocenić trwałość polityki fiskalnej niezależnie od tymczasowych czynników związanych z cyklem gospodarczym.

Prognoza przewiduje się, że wydatki związane ze starzeniem się społeczeństwa obciążą dodatkowo finanse publiczne od 2030 roku kosztem 0,1% PKB, a od 2034 0,2% PKB.

Czytaj także: Bankowość i Finanse | Gospodarka | Sytuacja nie jest jeszcze najgorsza

Trzy scenariusze wg Debt Sustainability Monitor

Dokument Komisji Europejskiej zawiera też trzy scenariusze mniej korzystne niż bazowy, które prowadzić będą do jeszcze większego zadłużenia.

W scenariuszu, w którym różnica stóp procentowych i wzrostu PKB pogarsza się o 1,0 pkt proc. w porównaniu z scenariuszem bazowym w roku 2035 polski dług publiczny przekroczy 100 proc. PKB.

Znacząco rosnąć też będzie koszt obsługi długu. Komisja Europejska prognozuje, że w roku 2025 wyniesie on 2,6% PKB, w roku 2030 3,7% PKB, a w roku 2035 5% PKB.

Według dokumentu Komisji Europejskiej prawdopodobieństwo, że wskaźnik zadłużenia przekroczy w 2029 roku poziom z 2024 roku wynosi 99%.      

Polska, aby zapewnić stabilizację długu w długim okresie, powinna poprawić swoje strukturalne saldo pierwotne o 4,8% PKB.

Czytaj także: 100 bilionów dolarów globalnego długu publicznego w tym roku?

Witold Gadomski
Witold Gadomski, publicysta ekonomiczny, od ponad 20 lat pracujący w Gazecie Wyborczej. Autor książki o Leszku Balcerowiczu, współautor Kapitalizm. Fakty i iluzje. Od 2020 roku współpracuje z portalem BANK.pl.
Źródło: BANK.pl