Jest projekt rozporządzenia dotyczącego warunków zmiany kredytu walutowego na złotowy w połączeniu z częściowym umorzeniem kredytu

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Projekt został skierowany do konsultacji publicznych.

Wnioskodawcą wydania projektowanego rozporządzenia był Związek Banków Polskich.

W uzasadnieniu projektu rozporządzenia napisano między innymi, że zawiera ono propozycję zaniechania poboru:

• Podatku PIT od dochodów (przychodów)  z tytułu:
• wierzytelności umorzonych osobie fizycznej z tytułu kredytu mieszkaniowego, lub
• świadczeń otrzymanych przez osobę fizyczną z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w polskich złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania;
• Podatku CIT od podatników, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionych do udzielania kredytów (pożyczek), od dochodów odpowiadających równowartości umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów, od tej części kapitału, od której następuje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zmiany w odniesieniu do obecnych przepisów

Projekt wprowadza kilka zmian w stosunku do dotychczasowego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) w związku z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (obowiązującego do 31 grudnia 2021 r.):

• Brak wymogu zaciągnięcia kredytu na „własne” cele mieszkaniowe – ze względu na fakt, że zabezpieczone hipotecznie kredyty na cele mieszkaniowe niejednokrotnie były zaciągane przez osoby blisko ze sobą spokrewnione (np. rodzice na rzecz dzieci), bez zamiaru wspólnego zamieszkiwania;
• Przeredagowano warunek dotyczący niekorzystania z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe – Projekt przewiduje, że z zaniechania poboru podatku będzie mogła skorzystać tylko osoba fizyczna, która nie korzystała z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego przeznaczonego na inną inwestycję mieszkaniową;
• Zaniechanie poboru podatku może dotyczyć więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – z uwagi na fakt, że niektórzy kredytobiorcy zaciągali odrębne kredyty na nabycie gruntu oraz odrębne dotyczące budynków; sprecyzowano przy tym, że kredyt mieszkaniowy (kredyty mieszkaniowe) dotyczy (dotyczą) jednej inwestycji mieszkaniowej;
• W zakresie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych – rozszerzono zakres przedmiotowy projektowanego rozporządzenia o kredyty konsolidacyjne w części przypadającej na kredyty zaciągnięte na cele mieszkaniowe;
• Doprecyzowano, że zaniechanie poboru podatku CIT dotyczy również dochodów podatkowej grupy kapitałowej, wyłącznie w zakresie dochodów spółki tworzącej taką grupę, jeżeli spółka ta jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jej funkcjonowania.

W konsekwencji wydania projektowanego rozporządzenia kredytodawcy nie będą mieli obowiązku przekazywania kredytobiorcom oraz właściwym dla nich urzędom skarbowym informacji PIT-11 o wysokości osiągniętego za ich pośrednictwem przychodu z innych źródeł.

Natomiast podatnikom podatku CIT przedmiotowe rozporządzenie pozwoli na odliczenie od dochodów kwot stanowiących równowartość umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów, od tej części kapitału, od której następuje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Komentarz bankowców

Mariusz Zygierewicz, Dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Regulacyjnego poproszony przez aleBank,.pl o komentarz do projektu rozporządzenia stwierdził:

„Sektor bankowy z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Ministerstwa Finansów zmierzającą do przedłużenia okresu stosowania zaniechania poboru podatku w odniesieniu do równowartości kwot umorzonych kredytów mieszkaniowych i kwot wynikających z zastosowania ujemnego oprocentowania w przypadku niektórych kredytów mieszkaniowych.

Takie zaniechanie obowiązywało już od kilku lat na mocy poprzednio wydanych rozporządzeń Ministra Finansów w tej sprawie. Ostatnie rozporządzenie przestało obowiązywać z końcem 2021 r., więc obecna inicjatywa zasługuje na poparcie, ale jest też ona nieco spóźniona, gdyż wystawia klientów banków i banki na niepewność dotyczącą zasad opodatkowania dochodów związanych z kredytami mieszkaniowymi.

Rozporządzenie jest potrzebne, gdyż może ułatwić proces zmiany warunków umowy o walutowy kredyt mieszkaniowy na kredyt wyrażony w złotych w połączeniu z częściowym umorzeniem kredytu.

Pozytywnie należy odnotować koncepcję zastosowania ciągłości zaniechania poboru podatku poprzez odniesienie zastosowania zaniechania poboru podatku do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Szkoda, że propozycja dotyczy tylko przedłużenia zwolnienia na 2022 r., co oznacza niestabilność prawa pod koniec roku i niepewność, czy zostanie ono ponownie wydłużone.

Dla banków ważne jest także, aby niewykorzystane kwoty zaniechania poboru podatku dochodowego mogły być wykorzystane w następnych latach. Skala umorzeń może być bowiem znacząca w niektórych bankach.”