Jak zwiększyć efektywność zwalczania luki w podatku VAT?

Szara strefa to zjawisko ekonomiczne, które w mniejszym lub większym stopniu towarzyszy każdej legalnej działalności. W Polsce jest to obecnie jeden z kluczowych problemów hamujących nasz gospodarczy rozwój.

W 2013 r. do budżetu nie wpłynęło 42 mld złotych z tytułu podatku VAT, wynika z raportu Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE) dla Komisji Europejskiej. W zestawieniu z 26. krajami UE, w których z tytułu VAT do fiskusa nie trafiło łącznie 168 mld euro, Polska luka jest jedną z największych. W 2013 roku stanowiła ona 26,7 proc. całkowitej wartości zobowiązań, co stawia Polskę na 7. miejscu w rankingu krajów o największym udziale luki w zobowiązaniach z tytułu VAT.

W przypadku Polski widać niekorzystną tendencję zmian. Począwszy od 2010 roku, kiedy do fiskusa nie trafiło 17 proc. VAT (24 mld zł), udział luki rośnie. Szacunki za 2014 r. mówią już o 50 mld zł – to jedna szósta rocznego budżetu Polski!

Niejasne, skomplikowane i często zmieniające się przepisy podatkowe, zaniżanie wartości dodanej, bankructwa, karuzele finansowe – to najważniejsze przyczyny problemu.

Kontynuując rozmowy uczestników „Koalicji na rzecz walki z szarą strefą” (BCC, Inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce, Min. Finansów, NIK, CBA), zapoczątkowanej 30.06.2014 r. w BCC, chcemy wypracować rozwiązania, które pozwolą zwiększyć efektywność zmagań z luką w podatku VAT.

W ramach programu „Przeciwdziałanie Szarej Strefie 2014-2020” zamierzamy zbudować trwałą platformę dla wymiany wiedzy, gromadząc najlepsze praktyki z zakresu przeciwdziałania korupcji w oparciu o rozwiązania polskie i międzynarodowe.

Debata jest częścią przygotowań do przedstawienia Raportu „Przeciwdziałanie Szarej Strefie w Polsce”. Kolejne spotkanie konsultacyjne zaplanowane jest na 9 grudnia br.

W opinii przedsiębiorców z BCC działających we wrażliwych branżach (sondaż przeprowadzony w listopadzie br.), wynika, że ok. 60 proc. przedsiębiorców spotkało się z firmami oferującymi towary po zaniżonych cenach (w porównaniu ze średnią rynkową). Blisko dwie trzecie przedstawicieli firm uważa, że należy zmienić system VAT w Polsce i oprzeć się o sprawdzony wzór innego, podobnego do Polski kraju.

Jako możliwe rozwiązania problemu członkowie BCC proponują m.in. aby uprościć system i ustalić jedną stawkę podatku VAT; monitorować przepływ towarów; wprowadzić odpowiedzialność urzędu skarbowego za zwrot VAT, aby uczciwy przedsiębiorca nie ponosił konsekwencji za wyłudzenia dokonywane przez inne podmioty (przedsiębiorcy nie mogą być kontrolerami skarbowymi); a gdy już zostanie stwierdzone wyłudzenie – zdecydowanie karać

Źródło: Business Centre Club