Horyzonty Bankowości 2015: Nowe propozycje rządu dla BIG-ów

Jerzy Majka

Założenia te to konsekwencje prowadzonej od 2012 r. analizy skutków regulacji dotyczących udostępniania informacji gospodarczych i wymiany danych gospodarczych. Pierwszym etapem tych prac była, opublikowana w październiku 2013 r., tzw. zielona księga systemu informacji o wiarygodności płatniczej; dokument ten ukazywał najważniejsze problemy polskiego systemu oraz wskazywał możliwe kierunki ich rozwiązania. Kolejnym krokiem resortu gospodarki było opublikowanie w połowie ubiegłego roku wstępnych założeń do nowelizacji przepisów regulujących funkcjonowanie biur informacji gospodarczej. Po przeszło pół roku prac nad projektem – w których uczestniczyli przedstawiciele biur informacji gospodarczej oraz BIK, reprezentanci przedsiębiorców oraz organizacje konsumenckie – wypracowano ostateczną wersję projektu, o czym zapewniają we wstęterypie jego autorzy. Omówmy zatem wybrane założenia, odnoszące się bezpośrednio do przekazywania danych o zadłużeniu do BIG oraz ich ujawniania.

Co zaproponowali twórcy ostatniej wersji założeń? Celem proponowanych zmian jest stworzenie w miarę powszechnego, niedrogiego w użytkowaniu i sprawnego systemu wymiany informacji o wiarygodności płatniczej. Taki system będzie stanowił skuteczny mechanizm obniżania ryzyka działalności gospodarczej – czytamy we wstępie do projektu. Niestety, obecnie funkcjonujący system – pomimo istotnych zmian, jakie wprowadzono w 2011 r. – wciąż nie spełnia tego podstawowego wymogu. Obecnie brak jest pełnej i faktycznej współpracy w zakresie przekazywania danych pomiędzy biurami, pomimo zapewnienia takiej możliwości w ustawie. Przez biura – z uwagi na brak podstaw prawnych – nie są również przekazywane informacje zgromadzone w rejestrach. (…) Stąd kluwstęczowe będą uregulowania dotyczące podstaw wpisu, weryfikacji jego wiarygodności i rozszerzenia podstaw usunięcia informacji z rejestrów – zwracają uwagę autorzy rządowego dokumentu.

ZUS tak, KRUS nie

Uzupełnienie rejestrów BIG o informacje obejmujące niespłacone należności publicznoprawne to jeden z ważniejszych postulatów w liczących przeszło 30 stron założeniach. Wbrew wcześniejszym koncepcjom, do BIG nie trafią informacje na temat wszystkich długów względem Skarbu Państwa czy jednostek samorządu terytorialnego; nie przewidziano na przykład przekazywania danych na temat zaległości z tytułu grzywien nakładanych na podstawie Kodeksu karnego bądź Kodeksu wykroczeń. Autorzy założeń uznali również za zbyteczne zamieszczanie w BIG informacji o niewielkich zobowiązaniach względem jednostek samorządu terytorialnego (takich jak podatek od posiadania psa), które – zgodnie z opinią wyrażaną podczas prac nad projektem – nie wpływają w istotny sposób na ocenę wiarygodności płatniczej. W rejestrach biur nie znajdą się także informacje o zadłużeniu rolników w KRUS.