Grupa Robocza ds. AI przy ZBP – Dostosować się do regulacji i być innowacyjnym
Robert Lidke: Czym zajmuje się Grupa Robocza ds. Sztucznej Inteligencji przy Związku Banków Polskich?
Bartłomiej Nocoń: W końcówce pierwszego półrocza 2024 roku, podczas dyskusji prowadzonej w ramach spotkań Rady Bankowości Elektronicznej i Forum Technologii Bankowych ZBP uznaliśmy, że koniecznym jest powołanie grupy roboczej o charakterze zadaniowym, która będzie zajmowała się technologią sztucznej inteligencji w sektorze bankowym.
Dostrzegliśmy wówczas, że istnieje konieczność „rozpracowania” w pierwszej kolejności warstwy regulacyjnej związanej z wchodzącym w życie AI Act, a następnie możliwie praktycznego zastosowania sztucznej inteligencji w kontekście prac, które polski sektor rozpoczynał wdrażając technologię opartą na AI.
Aleksandra Kaszuba: W ramach prac Forum Technologii Bankowych ZBP prowadzę tę grupę razem z mecenasem Piotrem Kaniewskim z kancelarii Osborne Clarke. W ponad stuosobowym zespole są przedstawiciele sektora bankowego, eksperci technologiczni reprezentujący środowisko dostawców i zewnętrzni konsultanci strategiczni. Nasze prace nadzoruje Komitet Sterujący, w skład którego wchodzą przedstawiciele Związku Banków Polskich na czele z panią prezeską Agnieszką Wachnicką, dyrektorem Bartłomiejem Noconiem oraz zarządzającymi FTB – panami Pawłem Jakubikiem z EY i Karolem Mazurkiem z Accenture.
W kwietniu bieżącego roku opublikowaliśmy dokument będący podsumowaniem naszych dotychczasowych prac, równocześnie osiągając pierwszy kamień milowy w ramach założonego wcześniej harmonogramu prac Grupy Roboczej ds. AI. W dokumencie tym przedstawiliśmy mapę drogową i aktualny status prac prowadzonych w polskim sektorze bankowym w kontekście użycia technologii sztucznej inteligencji.
Jakie znaczenie dla banków ma ustalenie obecnego stanu wdrożenia sztucznej inteligencji? Rozumiem, że każdy bank ma swój sposób wprowadzania rozwiązań AI, bo w końcu banki konkurują ze sobą i w zasadzie mogłyby nie dzielić się z konkurentami swoimi doświadczeniami?
BN: Forum Technologii Bankowych, Rada Bankowości Elektronicznej i właściwie większość, jeśli nie wszystkie ciała i komitety działające przy Związku Banków Polskich, co do zasady, kładą istotny nacisk na współpracę.
Mamy to w naszym bankowym DNA. Zawsze pragmatycznie i wspólnie rozwiązujemy problemy, które dotyczą sektora. Wybieramy najlepsze ścieżki interpretacyjne dla danego zagadnienia, w tym dla danej regulacji.
Takim przypadkiem jest właśnie unijny akt o sztucznej inteligencji, który dotyczy całego sektora. Wspólne omówienie danego problemu i wypracowanie rozwiązania zapewniają równocześnie bezpieczeństwo i komfort wdrażania przepisów czy regulacji, a następnie konkretnych zastosowań danej technologii.
Rozumiem, że chodzi o to, żeby banki wprowadzały rozwiązania korzystające ze sztucznej inteligencji zgodnie z regulacjami?
BM: Zdecydowanie tak.To jest wspólny front działania banków i firm technologicznych. Mamy wypracowane odpowiednie metodyki i sposób prowadzenia prac, które angażują naszych partnerów bankowych, doradców prawnych, strategicznych i technologicznych.
Wobec tego, na podstawie Państwa ustaleń, jak daleko jest w Polsce bankom do spełnienia wszystkich obecnie obowiązujących przepisów dotyczących korzystania z AI?
AK: To zależy od banku. Natomiast między innymi po to się spotykamy systematycznie w grupie, żeby pokazać jak usuwać pewne bariery jakie mogą napotykać banki w rozwijaniu technologii AI.
Oczywiście każdy bank ma swoje procedury, i każdy bank ma inne zasady, i podejście do wdrażania AI ACT. Natomiast z drugiej strony właściwie już wszystkie banki mają departamenty walidacji modeli sztucznej inteligencji czy departamenty związane z AI, których przedstawiciele biorą udział w naszych pracach i dzielą się wiedzą na temat wdrożeń i napotykanych problemów. AI Act jest wspólny dla wszystkich.
W toku prowadzonych prac pojawiło się kilkanaście interesujących wniosków do naszej lokalnej ustawy dotyczącej AI, czyli ustawy o systemach sztucznej inteligencji.
Jako sektor skierowaliśmy je do regulatorów, wskazując równocześnie jak potencjalnie duży wpływ mogą mieć na kierunek rozwoju sektora bankowego w naszym kraju.
To jest siła działających razem banków wraz ze Związkiem Banków Polskich, która pomogła w tym, aby regulator mógł przynajmniej część tych uwag uwzględnić, jednocześnie rozumiejąc nasz punkt widzenia.
Technologia sztucznej inteligencji, chociażby w pewnych aspektach w procesie decyzji kredytowej jest już obecna w bankach. Musimy – my jako dostawcy, my jako rynek – pracować tak, aby umożliwiać jak najlepsze wykorzystywanie technologii AI.
BN: Przechodzimy w dość płynny sposób od tego, co determinują nam regulacje, do praktycznego sposobu użycia technologii sztucznej inteligencji.
Co mam na myśli? Spoglądamy trochę szerzej na inne branże, na inne środowiska, również na wdrożenia z poza Europy, na doświadczenia, korzystające z tej technologii w większym stopniu niż banki. Stale szukamy inspiracji do dalszego rozwoju.
Po co to robimy? Chcemy być nie tylko zgodni z regulacjami, ale chcemy w szczególności mieć na uwadze naszego klienta, bo nasi klienci korzystają z rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję w codziennym użyciu.
Polski sektor bankowy musi zacząć wyciągać wnioski i relatywnie szybko zmierzyć się z konkretnymi praktycznymi użyciami technologii sztucznej inteligencji w innych obszarach gospodarki.
Struktura Forum Technologii Bankowych, fakt, że w jego prace są zaangażowane nie tylko banki, ale firmy technologiczne oraz dostawcy usług, którzy działają na całym świecie – jak rozumiem – ułatwia to zadanie, bo mogą pokazać swoje doświadczenia z innych rynków?
AK: To są przede wszystkim cykliczne spotkania Grupy Roboczej ds. AI, które odbywają się średnio raz w tygodniu.
Nadal twierdzę, że jako sektor bankowy w Polsce jesteśmy bardzo zaawansowani technologicznie w sektorze finansowym, szczególnie w obszarze płatności i bankowości cyfrowej, więc nie boimy się sztucznej inteligencji.
Mamy doskonałych specjalistów w obszarze AI, którzy chcą być innowacyjni, chcą budować dobre rozwiązania i to jest miejsce, w którym właśnie dyskutujemy o innowacjach.
BM: Faktycznie udało się nam zebrać grono czołowych ekspertów, wybitnych specjalistów, szefów laboratoriów innowacji czołowych banków w Polsce.
Prace Grupy w najbliższym czasie koncentrować się będą w szczególności nad praktycznymi zastosowaniami AI, na omówieniu przykładów zastosowania sztucznej inteligencji w innych krajach i w innych branżach oraz na wymianie doświadczeń globalnych dostawców usług i technologii, którzy są obecni w naszych gremiach.
AK: Chodzi nie tylko o to, aby dostosować się do regulacji, ale także żeby być innowacyjnym.
