Gdzie najtaniej, gdzie najdrożej w Unii Europejskiej
W 2019 r. przed wprowadzeniem ograniczeń, wynikających z epidemii COVID-19 najwyższy poziom cen miała Dania (141% średniej UE), a następnie Irlandia (134%), Luksemburg (131%), Finlandia (127%) i Szwecja (121%).
Najtaniej w Bułgarii i Rumunii
Najniższe poziomy cen stwierdzono w Bułgarii (53% średniej unijnej) i Rumunii (55%). W tych krajach ceny były przeszło 2-krotnie niższe niż w krajach skandynawskich.
Dania zajmuje też pierwsze miejsce w Unii Europejskiej pod względem cen żywności i napojów bezalkoholowych. Są one o 29 % wyższe niż średnio w Unii Europejskiej.
Na kolejnych miejscach są: Luksemburg i Austria (w obu przypadkach 124% średniego poziomu cen w UE), Finlandia (119%), Irlandia (116%), Francja (115%), Szwecja (114%), Malta (113%) i Belgia (112%).
Za wysokie ceny odpowiadają m.in. VAT i akcyza
Żywność i napoje bezalkoholowe najtańsze są w Rumunii (66% średniego poziomu cen w Unii Europejskiej), Polsce (70%), Bułgarii (78%), na Litwie (82%), Czechach (84%) i na Węgrzech (85%).
Jeszcze większe są różnice cen napojów alkoholowych i tytoniu. Używki te są najtańsze w Bułgarii (62% średniej UE), Polsce (74%), na Węgrzech i w Rumuni (w obu przypadkach 75% średniej UE).
Najwyższe ceny alkoholi i tytoniu zaobserwowano w Irlandii (188% średniej unijnej), w Finlandii (157%), Szwecji (131%), Francji (126%) i Danii (119%).
Należy zauważyć, że tak duże zróżnicowanie cen wynika głównie z różnic w opodatkowaniu tych produktów między państwami członkowskimi.
Obłożone są nie tylko VAT-em, ale też akcyzą. Przepisy Unii Europejskiej określają minimalne stawki akcyzy, ale nie stawki maksymalne. Co więcej minimalna akcyza na wina wynosi zero.
Wina, zwłaszcza stołowe są w krajach, będących producentami, tanie, gdyż nie są obciążone akcyzą, a w innych wielokrotnie droższe.
Polska ma najtańszą elektronikę użytkową
Ceny w restauracjach i hotelach wahały się w 2019 roku od 45% średniej UE w Bułgarii, do 156% w Danii.
Tanio można zjeść i znaleźć nocleg także w Rumunii (54% średniej unijnej), na Węgrzech (62%), w Czechach (64%), Litwie (70%), Portugalii (73%).
Poza Danią najdroższe restauracje i hotele są w Finlandii i Szwecji (133% średniej UE), Irlandii (128%), Francji i Luksemburgu (123 %).
Mniejsze różnice w cenowe występują w elektronice użytkowej, środkach transportu osobistego i odzieży. Towary tych grup są przedmiotem handlu w całej Unii Europejskiej. Różnice cen mogą wynikać z różnego poziomu podatków (zwłaszcza VAT), a także kosztów marketingu i sprzedaży, które wliczane są w ceny.
Elektronika użytkowa najtańsza jest w Polsce (91% średniej ceny UE), najdroższa we Francji (111%). Odzież najtaniej można kupić w Bułgarii (79% średniej UE), najdrożej w Danii (132%), Szwecji (118%) i Finlandii (115%).
Samochody i inne środki indywidualnego transportu najtańsze są na Słowacji (82 % średniej UE), najdroższe w Danii (138%), Holandii (121%) i Irlandii (114%).