Fundusze unijne: Miliardy dla regionalnych pośredników finansowych szansą dla banków spółdzielczych

Arkadiusz Lewicki

Nowe programy regionalne

Polska jest obecnie największym beneficjen­tem pomocy unijnej. W latach 2014-2020 Unia Europejska przeznaczyła dla naszego kraju 82,5 mld euro. Podział środków i kierunki ich wykorzystania to wynik dyskusji i uzgodnień władz centralnych i samorządowych. Perspekty­wa na lata 2014-2020 jest wdrażana w Polsce poprzez sześć krajowych programów operacyj­nych zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju oraz szesnaście programów regionalnych zarzą­dzanych przez marszałków województw.

Warto zwrócić uwagę, że w latach 2014- 2020 samorządy województw zarządzają około 40% funduszy całej polityki spójności. Jest to niebagatelna suma ponad 31 mld euro, które trafią do beneficjentów poprzez regionalne pro­gramy operacyjne (RPO).

Nie ulegnie zasadniczej zmianie forma inter­wencji publicznej. Pozostanie nią przede wszyst­kim dotacja. Zaledwie ok. 5% całości alokacji na lata 2014-2020 będzie wdrażana w formu­le zwrotnej (tzw. instrumentów finansowych), z której skorzystają przedsiębiorcy i jednostki samorządu terytorialnego.

Instrumenty zwrotne

Zaplanowane nakłady na instrumenty fi­nansowe w ramach nowych krajowych i re­gionalnych programów operacyjnych wyniosą ok. 13 mld zł. W tym nakłady na instrumenty finansowe w regionalnych programach operacyjnych – ponad 9 mld zł. W zależności od popytu i stanu wdrożenia w innych częściach programu władze regionalne mogą zwiększyć nakłady na ten rodzaj interwencji.

Władze samorządowe wybrały już instytu­cje zarządzające specjalnie utworzonymi w tym celu funduszami funduszy. Większość regio­nów współpracuje w tym zakresie z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Kilka z nich wybra­ło dodatkowo Europejski Bank Inwestycyjny oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny. Władze województwa kujawsko-pomorskiego zaś zde­cydowały się powołać w tym celu regionalny fundusz rozwoju regionalnego (rfr), który obok BGK i Grupy EBI rozdzieli ww. środki.

Wsparcie zwrotne przeznaczone zostanie głównie na wzrost konkurencyjności sekto­ra mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, wdrażanie wyników prac B+R, rozwój sektora podmiotów ekonomii społecznej, rozwój osób fizycznych planujących rozpoczęcie własnej dzia­łalności gospodarczej oraz wzrost efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.

Instrumenty finansowe dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw przeznaczono głów­nie na rozwój ich działalności. Instrumenty fi­nansowe mają na celu przede wszystkim wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, poprawę pozycji rynkowej i wzrost obrotów. Wspierane więc będzie wzmacnianie podstawowej działal­ności lub realizacja nowych projektów, wcho­dzenie na nowe rynki. Instrumenty zwrotne będą wspierać inwestycje zarówno w środki trwałe oraz wartości niema­terialne i prawne, jak również kapitał obrotowy, pod warunkiem powiąza­nia z inwestycją rozwojową.

Lokalni pośrednicy finansowi – poszukiwani

Menedżerowie funduszy funduszy ogłosili w 2017 r. pierwszą serię nabo­rów (głównie w formie przetargowej) na pośredników finansowych. W tym roku zostanie rozdzielonych ponad 30% środków alokowanych na ten rodzaj interwencji programów 2014-2020. Pośrednikami finansowymi mogą zo­...