FLBS 2022: banki spółdzielcze wobec sytuacji nadzwyczajnych
W ocenie prezesa ZBP, z takim jak obecny poziomem niezrozumienia przez polityków z różnych opcji sytuacji instytucji finansowych nie mieliśmy do czynienia od wielu lat. Jak podkreślił w interesie Polski i Polaków leży dobrze nadzorowany i regulowany rynek finansowy.
Pierwsza sesja forum dotyczyła wpływu nadzwyczajnych wydarzeń na kondycję i perspektywy sektora banków spółdzielczych.
Sesję moderował prezes Krzysztof Pietraszkiewicz, a udział w niej wzięli: Paweł Szałamacha, członek zarządu NBP, dr Sławomir Czopur, prezes zarządu Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS, Michał Ołdakowski, prezes zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB oraz Rafał Bednarek, wiceprezes zarządu Biura Informacji Kredytowej.
Stabilny sektor bankowości spółdzielczej
Jak stwierdził Paweł Szałamacha, sektor banków spółdzielczych jest od lat stabilny, ale problemy z pozyskiwaniem kapitału. Wyzwaniem jest także zmiana technologiczna.
W jego ocenie, skutki pandemii były mniejsze niż się wcześniej spodziewano i trwa dyskusja co do adekwatności odpowiedzi na COVID-19. Już w połowie 2021 r. nasz PKB wrócił do poprzedniego poziomu, co trzeba uznać za sukces.
Koszty działania sieci placówek bankowych rosną i mimo dobrych wyników odsetkowych banków spółdzielczych ich wyniki finansowe nie muszą być wcale takie dobre.
Banki pozostające poza systemami IPS pojęły ryzykowną decyzję i mogą być przedmiotem zainteresowania organów nadzoru. Z kolei inwestycje w IT w związku z ograniczonymi zasobami niektórych banków, też może zachęcać do tworzenia wspólnych rozwiązań w ramach np. zrzeszeń.
Czuły punkt banków spółdzielczych – kapitały
Krzysztof Pietraszkiewicz zwrócił uwagę na potrzebę rozwiązania takich ważnych obecnie problemów jak: kwestia WIBORu, ram prawnych dla klauzul modyfikacyjnych i sprawy silnego uwierzytelnienia.
Dr Sławomir Czopur stwierdził, że dziś nie wiemy jeszcze, jakie będą długookresowe skutki pandemii COVID-19 również dla firm. Teraz niektóre czeka zwrot części pomocy uzyskanej w ramach Tarcz.
Zmiany klimatyczne – obszary pustynnieją i może pojawić się migracja z południa na północ. Bankowość też to odczuje. Banki w przypadku fraudów przegrywają w sądach z klientami, którzy sami udostępnili swoje dane autoryzacyjne.
Kancelarie prawne w imieniu klientów coraz częściej żądają też wyeliminowaniem WIBOR z umów.
Sławomir Czopur podkreślił także konieczność wzmocnienia kapitałowego banków spółdzielczych.
Dobre wyniki nie mogą przesłonić problemów do rozwiązania
Jak stwierdził Michał Ołdakowski, wiele skutków wojny w Ukrainie już widać i dotyczy to zarówno banków, jak i klientów.
Zwrócił uwagę na niedobory pracowników na rynku pracy. To istotnie ogranicza potencjał innowacyjny banków spółdzielczych.
Dobre obecnie wyniki są potrzebne, żeby modernizować infrastrukturę. Jednak rosną koszty wynajmu, mediów itd.
W bankowości spółdzielczej są głębsze spadki sprzedaży kredytów niż w bankach komercyjnych.
Zauważył, że dobre obecnie wyniki przykryły w niektórych bankach problemy, które wcześniej w nich były. Zauważył problem odchodzenia klientów do konkurencji, czyli do banków komercyjnych. Dlatego warto zastanowić się nad poziomem oprocentowania depozytów.
Widać skutki wzrostu kosztów finansowania długiem. Polska jest traktowana jako kraj przyfrontowy i np. mniej jest w naszym kraju turystów, co odbija się na klientach banków spółdzielczych. Jest też problem z popytem na kredyt i tu tak źle nie było od dawna.
Rafał Bednarek, stwierdził, że mamy problem z demografią – spada liczba klientów indywidualnych.
Banki spółdzielcze straciły od 2019 r. 16,9% klientów. Jest zapaść w kredytach mieszkaniowych i wyhamowanie wzrostu portfeli. W bankowości spółdzielczej są głębsze spadki sprzedaży kredytów niż w bankach komercyjnych.
Widać też pierwsze sygnały o spadku jakości kredytów. Natomiast klienci banków spółdzielczych rzadziej korzystają z wakacji kredytowych. Jeśli chodzi o kredyty dla mikroprzedsiębiorców, to również odnotowano tu spadek udziału banków spółdzielczych. Wiceprezes BIK przewiduje dalszy spadek wielkości portfeli kredytowych.
