Finansowanie MŚP: Bank i firma – małżeństwo w kryzysie

Raport nt. barier finansowania sektora MŚP został przygotowany w 2010 r. przez Bank Pekao S.A. w badaniu losowej grupy 7 tys. przedsiębiorców z całego kraju. Dariusz Chrastina, dyrektor Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao S.A., prezentując raport podczas niedawnego Forum Korporacyjnego ZBP tłumaczył konserwatyzm małych i średnich firm awersją do ryzyka przy korzystaniu ze środków zewnętrznych. MŚP to w większości przedsiębiorstwa rodzinne, a dla nich kredyt oznacza wyższe ryzyko i możliwość utraty majątku (bankructwo, przejęcie). Barierę stanowi głównie koszt pozyskania finansowania, wysokie prowizje, odsetki oraz poziom zabezpieczeń, ale także nadmiar procedur i obligatoryjnego raportowania, czyli biurokratyczna mitręga w procesie kredytowym.

Poręczenia portfelowe EFI

– Wnioski z raportu zachęciły nas do stworzenia oferty dla MŚP na bazie dotychczasowego portfolio, jednak przy uproszczeniu, a nawet złamaniu niektórych procedur wewnętrznych w taki sposób, aby uczynić kredyt rzeczywiście dostępnym dla małych firm – mówi dyrektor D. Chrastina. W 2010 r. bank podpisał umowę z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym na poręczenia portfelowe w wysokości ponad 1 mld zł dla kredytów inwestycyjnych oraz 200 mln zł dla kredytów obrotowych dedykowanych start-ups. Gwarancja może być przyznana na okres 10 lat, obejmuje do 75 proc. kapitału i odsetek i dotyczy wszystkich pożyczek inwestycyjnych za wyjątkiem tych, które uzyskały krajową lub unijną pomoc publiczną.

Jakie są atuty tej oferty? Bank oferuje linię kredytową do 10 tys. zł z poręczeniem EFI oraz od 10 do 20 tys. zł pod warunkiem ustanowienia dodatkowego zabezpieczenia. Kredyt obrotowy do 20 tys. zł jest udzielany na okres 12 miesięcy. Można nim finansować towary, materiały do produkcji oraz środki trwałe (o wartości jednostkowej do 3500 zł). Beneficjentami są mikroprzedsięborstwa prowadzące działalność nie dłużej niż 2 lata, które wystawiły co najmniej 1 fakturę/rachunek opłaconą przez kontrahenta.

– Poręczenia EFI stanowią instrument bezkosztowy dla beneficjenta i dla banku – podkreśla dyrektor. – W związku z tym fundusz poprosił nas o uwzględnienie w ofercie tzw. zasady dodatkowości, czyli dokonanie zmian w standardowych procedurach pod kątem ich dopasowania do oczekiwań mikrofirm. Bank wydłużył okres finansowania, obniżył wymagany udział własny kredytobiorcy (minimum 15 proc.) i poręcza kredyt tylko na przedmiocie inwestycji, nie ustanawiając żadnego dodatkowego zabezpieczenia, np. na hipotece nieruchomości. Nie jest również wymagany od przedsiębiorcy biznesplan, a w umowach nie ma tzw. klauzuli o zapłacie bezwarunkowej, gdyby kredyt przestał być spłacany, tj. zasady pari passu, która określa, że straty muszą być ponoszone przez kredytodawcę i gwaranta.