EBI zapowiada nowe instrumenty finansowe dostosowane do potrzeb polskich przedsiębiorstw po kryzysie
Czerwińska zaznaczyła, że ze względu to, że pandemia dotknęła różne sektory, w różnym stopniu „tempo odbudowy będzie asymetryczne i bardzo rozłożone w czasie”.
Dla inwestycyjnego banku, jakim my jesteśmy, banku Unii Europejskiej, jest niezwykle ważne przygotowanie nowych hybrydowych instrumentów finansowych, dobrze dostrojonych do potrzeb inwestycyjnych i możliwości polskich przedsiębiorstw po kryzysie. Instrumentów, które będą łączyć elementy długu i finansowania własnościowego.
– powiedziała Czerwińska w trakcie konferencji online na temat potrzeb inwestycyjnych Polski.
Czytaj także: Teresa Czerwińska: EBI chce w 2021 roku udzielić w Polsce finansowania na co najmniej 5,2 mld euro >>>
„W sytuacji tak dużej niepewności na rynkach zaangażowanie instytucji publicznych może stać się katalizatorem inwestycji prywatnych, przy jednoczesnym zachowaniu spójności z celami strategicznymi” – podkreśliła.
45% europejskich przedsiębiorstw deklaruje wyhamowanie inwestycji
Z badań przeprowadzonych przez EBI wynika, że 45% europejskich przedsiębiorstw deklaruje wyhamowanie akcji inwestycyjnej.
Czerwińska wskazała, że filarami przyszłych inwestycji w Polsce mają być: cyfryzacja, innowacje i zielona transformacja. Według danych EBI, nakłady na efektywność energetyczną wśród polskich przedsiębiorstw stanowią obecnie zaledwie 9% wartości całości inwestycji.
Stajemy ramię w ramię z polskimi przedsiębiorcami w odbudowie polskiej gospodarki
„Zdajemy sobie sprawę, że to są projekty, które są wysoce innowacyjne, a zatem też niosą ze sobą większe ryzyko. W związku z tym koncentrowanie wysiłków na transformacji technologicznej, kształtowanie nowych umiejętności wymaga elastyczności finansowej, pozwalającej na efektywny, mądry podział ryzyka we wspieraniu innowacji pomiędzy sektor publiczny i prywatny” – podkreśliła.
Czytaj także: Inwestycje kluczem do ożywienia gospodarczego >>>
Na konferencji przedstawione zostały wyniki piątej ankiety inwestycyjnej EBI dla Polski. Jest to coroczne badanie przeprowadzane przez bank Unii Europejskiej mające na celu zebranie informacji jakościowych i ilościowych dotyczących aktywności inwestycyjnej, wymagań dotyczących finansowania, a także wyzwań, z jakimi mierzą się zarówno mniejsze, jak i większe firmy.
Przyszłość polskiej gospodarki
Inwestycje stanowią podwaliny dla przyszłości i innowacyjności polskiej gospodarki.
– Przyszłymi zwycięzcami będą te kraje, które trudny czas pandemii wykorzystają do głębokich zmian i reform – powiedział na konferencji prasowej wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin.
W zakresie wsparcia dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw kluczowe jest ukierunkowanie polityki na dostarczanie środków inwestycyjnych i zwiększanie możliwości operacyjnych. A także – co niezwykle ważne w czasach rewolucji technologicznej – zagwarantowanie dostępu do odpowiedniego know-how.
Trzeba rozwijać instrumenty ułatwiające firmom ekspansję zagraniczną, łączenie się z innymi firmami, czy absorpcję najnowszych technologii – szczególnie w obszarze automatyzacji produkcji.
Jednocześnie państwo musi współfinansować badania nad nowymi zaawansowanymi produktami, ułatwiać dostęp do finansowania, budować popyt na produkty ze strony publicznej i lobbować za korzystnymi rozwiązaniami regulacyjnymi na poziomie UE.
Z drugiej strony to głównie duże przedsiębiorstwa mogą dokonywać przełomów technologicznych. Są w stanie projektować, wdrażać i produkować na skalę umożliwiającą udział w globalnym wyścigu konkurencyjnym.
Dlatego jednym z priorytetów rządu jest nowa Polityka Przemysłowa Polski, która powstaje w ścisłym dialogu z przedsiębiorcami i ekspertami. Działania horyzontalne, oparte na 5 osiach (cyfryzacja, zielony ład, bezpieczeństwo, lokalizacja produkcji, nowoczesne społeczeństwo), będą uzupełnione działaniem sektorowym, wypracowywanym w dialogu z przedsiębiorcami.
Ta koegzystencja dużych państwowych przedsiębiorstw i prywatnego sektora MŚP wskazuje na docelowy model funkcjonowania polskiej gospodarki. Miałby się on opierać głównie na sieci średnich i dużych prywatnych przedsiębiorstw prowadzących biznes w skali globalnej przy instytucjonalnym i skutecznym wsparciu państwa.
Tę sieć uzupełniałby starannie zaprojektowany ekosystem dla nowopowstających firm z zaawansowanych sektorów gospodarki.
Cyfrowa i zielona gospodarka
– Kryzys wywołany pandemią pokazał nam, jak ważne jest wejście na nowe ścieżki rozwoju: cyfrową i zieloną. Inwestycje w nowe technologie odgrywają coraz większą rolę, cieszy więc fakt, że polscy przedsiębiorcy, widząc tę szansę, coraz chętniej wdrażają cyfrowe rozwiązania do swoich biznesów – takie kroki podjęła połowa rodzimych firm – dodała Teresa Czerwińska.
– Mamy podstawy do optymizmu, ale sam optymizm nie wystarczy – model gospodarki sprzed COVID w zasadzie się wyczerpał. Aby plan wyjścia z kryzysu mógł się powieść, niezbędne jest podejście strategiczne, oparte na konkretnym programie inwestycyjnym obejmującym dwa zasadnicze filary nowego modelu gospodarczego: zieloną i cyfrową transformację.
To należy do priorytetów EBI, dlatego 40% finansowania udzielanego Polsce skierowane jest na tzw. zielone inwestycje, finansując kolejny krok w polskiej transformacji energetycznej.
Do 2050 r. Grupa EBI planuje zmobilizować w skali globalnej 1 bilion euro na wsparcie inwestycji w obszarze gospodarki niskoemisyjnej.
Teresa Czerwińska zakończyła swoje wystąpienie deklaracją: – Stajemy ramię w ramię z polskimi przedsiębiorcami w odbudowie polskiej gospodarki
Wyniki ankiety EBI w Polsce
Przeprowadzone przez EBI badanie wykazało, że mimo pandemii i obaw o przyszłość polscy przedsiębiorcy nie uciekają od innowacji – 46% wdrożyło w ostatnim roku nowe usługi, procesy i produkty (średnia UE – 42%), a 20% deklaruje wprowadzenie innowacji na skalę kraju, a nawet świata (średnia UE – 15%).
Podobnie do tego, co obserwujemy w całej Unii Europejskiej, inwestycje w Polsce ucierpiały na skutek kryzysu wywołanego przez pandemię Covid-19, a prognozy pozostają niepewne.
Badanie EBI dotyczyło także postrzegania zmian klimatu przez firmy i walki z nimi. Polscy przedsiębiorcy zwracają uwagę na ten problem – 60% z nich zauważa, że zmiany klimatu mają wpływ na ich działalność (średnia UE – 58%) i inwestują lub zamierzają inwestować w działania ograniczające wpływ zdarzeń pogodowych lub redukcję emisji dwutlenku węgla.
Jednocześnie jednak robią to w mniejszym zakresie, niż ma to miejsce w całej UE (60% w Polsce w porównaniu z 67% w całej Unii Europejskiej). Także pod względem zwiększania efektywności energetycznej pozostajemy w tyle. Tylko 39% polskich przedsiębiorców zadeklarowało inwestycje w tego typu działania, podczas gdy w całej Unii odsetek ten wynosi 47%.
Trzy najważniejsze bariery hamujące inwestycje firm w Polsce, to niepewność co do przyszłości, dostępność do wykwalifikowanych pracowników i wysokie koszty energii. Ta ostatnia bariera jest wyraźniejsza w Polsce niż w innych krajach Unii Europejskiej i wygląda na to, że będzie coraz bardziej ciążyć polskim przedsiębiorcom.
– Poczucie pilnej potrzeby inwestycji strategicznych jest teraz jednak mocniejsze – powiedziała Debora Revoltella, główna ekonomistka EBI. – Nasza ankieta przeprowadzona wśród europejskich przedsiębiorstw pokazuje, że cyfryzacja jest kluczową odpowiedzią na Covid-19.
Choć Europa pozostaje w tyle za Stanami Zjednoczonymi pod względem digitalizacji, to jednocześnie jest liderem w obszarze łączącym „zielone” i cyfrowe projekty, przez co inwestycje w działania na rzecz klimatu i cyfryzację stają się jeszcze bardziej atrakcyjne. Pod tym względem pozycja Polski zdaje się dobra.
Choć obawy może budzić krótkoterminowy wpływ kryzysu wywołanego przez Covid-19, prognozy dotyczące inwestycji firm są mniej pesymistyczne niż średnia Unii Europejskiej. To dowód na gotowość do reagowania, by przyspieszyć inwestycje, stworzyć miejsca pracy przyszłości i zwiększyć konkurencyjność.
Potrzeby przedsiębiorców w zakresie rządowego wsparcia inwestycji
W ramach konferencji odbył się również panel dyskusyjny poświęcony potrzebom przedsiębiorców w zakresie rządowego wsparcia inwestycji w kraju i za granicą.
Wzięli w nim udział: Mikołaj Budzanowski, członek Zarządu Grupy Boryszew S.A., Piotr Garstecki, Prezes Zarządu Scope Fluidics, Paweł Przewięźlikowski, Prezes Zarządu Ryvu Therapeutics, Edyta Stanek, Wiceprezes Zarządu ML System, a także Paweł Wieczyński, Prezes Zarządu DataWalk S.A. Moderatorem dyskusji był Marek Dietl, Prezes Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
Polscy przedsiębiorcy wsparci przez rząd uratowali Polskę przed głęboką recesją.
– Szczególnie imponuje zdolność do zdobywania rynków zagranicznych oraz szybki powrót produkcji przemysłowej na ścieżkę wzrostu sprzed pandemii. W czasie wychodzenia z pandemii powinniśmy pracować nad tworzeniem jeszcze korzystniejszych warunków do inwestowania.
To od poziomu inwestycji w najbliższych trzech latach zależeć będzie jaką pozycję zbudujemy na gospodarczej mapie świata post-Covid-19 – zaznaczył Marek Dietl, Prezes Zarządu GPW.