Dynamiczny wzrost kredytów mieszkaniowych i limitów na kartach kredytowych
W okresie styczeń – październik 2018 r. kredytobiorcy zaciągnęli więcej kredytów mieszkaniowych oraz kredytów konsumpcyjnych a także na wyższe kwoty niż w tym samym okresie rok temu. Nadal negatywnie w okresie pierwszych dziesięciu miesięcy 2018 r. w porównaniu do tego samego okresu sprzed roku, w obu ujęciach tj. liczbowym i wartościowym, przedstawia się sytuacja w kartach kredytowych. W okresie 01-10.2018/01-10.2017 przyznano o (-3,8%) mniej kart i na (-0,1%) niższą wartość limitów.
Kredyty konsumpcyjne (kredyty gotówkowe i ratalne)
W październiku 2018 r. banki SKOK-i udzieliły łącznie 622,0 tys. kredytów konsumpcyjnych na łączną kwotę 7,473 mld zł. Stanowi to wzrost o 1,4% w ujęciu liczbowym oraz wzrost o 9,3% w ujęciu wartościowym, w porównaniu do października 2017 r.
W ujęciu wartościowym banki i SKOK-i udzieliły w pierwszych 10 miesiącach 2018 r. 6 093,3 tys. kredytów konsumpcyjnych (wzrost o 4,3%) na kwotę 70,321 mld zł, tj. o 7,4% wyższą niż w tym samym okresie 2017 r.
– W pierwszych dziesięciu miesiącach 2018 r. dodatnie dynamiki liczby udzielonych kredytów konsumpcyjnych dotyczyły kredytów we wszystkich przedziałach kwotowych. Najniższą dynamikę miały kredyty w przedziale 7 do 20 tys. zł, (+0,9%). Drugą pod względem wartości dodatnią dynamikę (+7,7%) odnotowały kredyty niskokwotowe (w przedziale do 1 tys. zł), a najwyższa dodatnia dynamika wzrostu dotyczyła kredytów wysokokwotowych powyżej 20 tys. zł (+10,5%). Nadal więc za wzrosty liczby udzielanych kredytów konsumpcyjnych odpowiadają głównie kredyty nisko i wysokokwotowe. Zjawisko to obserwujemy już od kilku kwartałów. W poprzednich latach banki „odpuszczały” segment kredytów niskokwotowych, który stał się domeną firm pożyczkowych. Obecnie także ten segment jest atrakcyjny dla banków.
Również w ujęciu wartościowym we wszystkich sześciu przedziałach kwotowych w okresie styczeń – październik 2018 r. w porównaniu do okresu styczeń – październik 2017 r. odnotowano wzrosty – najwyższy wśród kredytów > 20 tys. zł (+10,1%) oraz na kwoty z przedziału do 1 tys. zł – (+7,5%). Najniższą dynamiką na poziomie (0,8%) charakteryzowały się kredyty w przedziale 7 – 20 tys. zł.
We wrześniu 2018 r. zaobserwowaliśmy spadek o 7,8% liczby udzielonych kredytów konsumpcyjnych w porównaniu do sierpnia 2018 r. W październiku w porównaniu z wrześniem mamy już jednak 4,4% wzrost wolumenu udzielonych kredytów konsumpcyjnych. Negatywne zjawisko z poprzedniego miesiąca nie miało więc kontynuacji w październiku – stwierdza prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Biura Informacji Kredytowej.
– Nadal rosnącej sprzedaży kredytów konsumpcyjnych nie towarzyszy praktycznie wzrost ryzyka kredytowego, a wręcz przeciwnie, w okresie ostatnich 12 miesięcy (październik 2018 r. do października 2017 r.) poziom ryzyka portfela spadł o (-0,31). Jakość portfela kredytowego od kilku lat utrzymuje się na bezpiecznym, stosunkowo niskim poziomie szkodowości, co potwierdzają miesięczne odczyty Indeksu Jakości portfela kredytów konsumpcyjnych. Jego bieżący (październikowy) odczyt to 5,6%. Niemniej należy uważnie obserwować i analizować ewentualne zjawiska, które mogą pojawić się w przyszłości i negatywnie odbić się na szkodowości kredytów konsumpcyjnych – dodaje prof. Rogowski.
Kredyty mieszkaniowe
W październiku 2018 r. banki udzieliły łącznie 20,1 tys. kredytów mieszkaniowych na łączną wartość 5,177 mld zł. Stanowi to wzrost o 13,5% w ujęciu liczbowym i wzrost o 25,6% w ujęciu wartościowym, w porównaniu do października 2017 r. W pierwszych dziesięciu miesiącach 2018 r. banki udzieliły łącznie 193,3 tys. kredytów mieszkaniowych na kwotę 47,4 mld zł. Oznacza to, że w porównaniu z analogicznym okresem 2017 r., banki udzieliły o 9,7% więcej kredytów mieszkaniowych i na kwotę o 19,8% wyższą.
– Październik 2018 r. to już kolejny rekordowy miesiąc dla kredytów mieszkaniowych. Po bardzo dobrym wrześniu, jeszcze lepszy okazał się październik, w którym wartość udzielonych kredytów wzrosła o 11,8%. Łącznie wartość udzielonych kredytów po pierwszych 10 miesiącach tego roku wynosi już 47,4 mld zł.
Wartość sprzedaży kredytów w tym segmencie w mojej opinii jeszcze przez pewien okres (dwa – trzy kwartały) będzie napędzana wzrostem cen mieszkań. Dwucyfrowa dynamika wzrostu wartości udzielonych kredytów mieszkaniowych w ujęciu wartościowym (19,8%) została uzyskana przy wzroście cen nieruchomości, lecz na poziomie niższym od dynamiki wzrostu wartości udzielanych kredytów mieszkaniowych. Ponadto wysokiej dynamice wzrostu wartości udzielanych kredytów mieszkaniowych towarzyszy o połowę niższa dynamika wzrostu wolumenu udzielanych kredytów mieszkaniowych. Zjawisko to wynika ze struktury udzielanych kredytów mieszkaniowych. 62% wartości udzielonych w okresie styczeń – październik 2018 r. kredytów mieszkaniowych przypada na kredyty powyżej 250 tys. zł. Dynamika udzielanych kredytów mieszkaniowych w poszczególnych przedziałach kwotowych jest ponadto zróżnicowana. W dwóch najniższych przedziałach kwotowych do 100 tys. zł oraz 100 – 150 tys. dynamika dziesięciu pierwszych miesięcy 2018 r. w relacji do dziesięciu miesięcy 2017 r. w ujęciu liczbowym jest ujemna, odpowiednio (-17,5%) oraz (-4,7%). Również w ujęciu wartościowym dynamika w tych przedziałach jest ujemna odpowiednio (-16,2%) oraz (-4,1%). Najwyższa dynamika zarówno wolumenu, jak i wartości dotyczy kredytów z przedziału > 350 tys. aż (39,5%) liczbowo i (38,2%) wartościowo, w porównaniu do dziesięciu pierwszych miesięcy 2017 r. Za wzrost na rynku kredytowym odpowiadają więc w większości kredyty udzielane na kwotę powyżej 350 tys. zł. Wyższe kwoty kredytów mieszkaniowych udzielane są z dwóch powodów – wzrostu cen mieszkań i wzrostu zdolności kredytowej gospodarstw domowych (wzrostu dochodów przy niskich stopach procentowych) – wyjaśnia prof. Waldemar Rogowski z BIK.
Miesięczny odczyt Indeksu Jakości portfela kredytów mieszkaniowych w październiku 2018 r. wyniósł jedynie (0,78%), co potwierdza wieloletnią już obserwację dotyczącą niskiego ryzyka kredytowego związanego z tymi kredytami. W ostatnich 12 miesiącach (październik 2018 do października 2017) jakość portfela jeszcze się poprawiła, o czym świadczy spadek Indeksu Jakości portfela kredytów mieszkaniowych o (-0,17%). Na razie nie widać istotnych zagrożeń, które w krótkim horyzoncie czasowym mogłyby istotnie wpłynąć na wzrost szkodowości tych kredytów a tym samym na wzrost poziomu ryzyka kredytowego. Musimy jednak pamiętać, że kredyty mieszkaniowe udzielane są na wiele lat, a co za tym idzie narażone są na ryzyko związane z cyklem gospodarczym. Wzrost bezrobocia, spadek dochodów gospodarstw i ewentualny wzrost stóp procentowych wpłynie na wzrost wskaźnika DTSI, będącego relacją obciążeń z tytułu obsługi posiadanego zadłużenia do wartości dochodów – uzupełnia prof. Rogowski.
Karty kredytowe
W październiku 2018 r. banki wydały 84,4 tys. kart kredytowych na łączną kwotę przyznanych limitów 545 mln zł. Stanowi to wzrost o 5,2% w ujęciu liczbowym i wzrost o 19,7% w ujęciu wartościowym, w porównaniu do października 2017 r. Jednak analizując okres styczeń – październik 2018 r. roku mamy do czynienia z trendem negatywnym zarówno w aspekcie liczbowym, jak i wartościowym.
W porównaniu do okresu styczeń – październik 2017 r. banki wydały bowiem o 3,8% mniej kart i przyznały o 0,1% niższą wartość limitów kartowych.
– W październiku 2018 r., podobnie jak w styczniu i czerwcu br. odnotowaliśmy poprawę sytuacji na rynku kart kredytowych. W ujęciu wolumenowym w październiku 2018 r. w porównaniu do października 2017 r. banki przyznały o 5,2% więcej kart, a w porównaniu do września 2018 r. aż o 17,3%. Jeszcze lepiej sytuacja w październiku br. wyglądała w ujęciu wartościowym. Banki bowiem przyznały aż o 19,7% wyższą kwotę limitów niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku. W porównaniu do września br. również wzrost wartości przyznanych limitów jest imponujący (+18,9%). Jednak nie można jeszcze wpadać w euforię, bowiem jak uczy historia, czerwiec podobnie jak styczeń br. okazały się tylko epizodami, a nie zapowiedzią poprawy sytuacji na rynku kart kredytowych. Czy również październik będzie tylko kolejną anomalią, dowiemy się w kolejnych miesiącach. Najwyższą ujemną dynamikę liczby przyznawanych limitów na kartach kredytowych, styczeń – październik 2018 r. vs styczeń – październik 2017 r., minus 27,1%, odnotowaliśmy w przypadku kart o limicie od 2 do 3,5 tys. zł. Dodatnia dynamika wydawanych kart, dotyczyła kart z limitami w przedziale do 1 tys. zł (6,3%), 1 – 2 tys. zł (9,9%) oraz 4,5 do 10 tys. zł (+11,9%). Dodatnie dynamiki dotyczyły więc, podobnie jak w przypadku kredytów konsumpcyjnych, nisko i wysokokwotowych limitów. Jednak sprzedaż kart z najwyższymi limitami (ponad 10 tys. zł), również odnotowała ujemną dynamikę (-4,5%) – dodaje prof. Rogowski z BIK.
Limity kredytowe w kontach osobistych
W październiku 2018 r. banki przyznały łącznie 60,6 tys. limitów kredytowych w kontach osobistych na łączną kwotę 230 mln zł. Stanowi to wzrost o 4,6% w ujęciu liczbowym i spadek o 7,7% w ujęciu wartościowym, w porównaniu do października 2017 r. W całym okresie styczeń – październik 2018 r. banki łącznie przyznały 567,8 tys. limitów kredytowych na łączną kwotę 2,398 mld zł. W porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku oznacza to wzrost o 5,0% w ujęciu wolumenowym oraz 0,7% w ujęciu wartościowym.
– W październiku 2018 r. zaobserwowaliśmy dodatnią dynamikę liczby przyznanych limitów kredytowych w kontach osobistych (+4,6%) i ujemną wartościową (-7,7%) w porównaniu z październikiem ubiegłego roku. Jednak w okresie styczeń – październik 2018 r. w porównaniu do analogicznego okresu 2017 r. banki przyznały zarówno więcej limitów kredytowych, jak i na wyższe kwoty – odpowiednio: (+5,0%) i (+0,7%). Analizując przyznawane limity w określonych przedziałach kwotowych widzimy, że w okresie styczeń – październik 2018 r. 62,2% wartości przyznanych limitów w kontach osobistych koncentrowało się w przedziale > 7 tys. zł. Limity te miały 17% udział w ogólnej liczbie przyznanych limitów kredytowych. Jednak najwyższą dodatnią dynamikę wzrostu liczby przyznawanych limitów kredytowych odnotowały limity z przedziału kwotowego 500 – 1 tys. zł. (+20,3%). W przypadku limitów w najwyższym przedziale kwotowym > 7 tys. zł. dynamika dziesięciu miesięcy 2018 do dziesięciu miesięcy 2017 wynosiła 3,7% – mówi prof. Waldemar Rogowski z BIK.