Dlaczego na razie nie ma szans na tańsze paliwo?
Ceny paliw samochodowych są rekordowo wysokie. Etylina 95 i olej napędowy kosztują prawie 6 zł za litr, popularny w Polsce gaz LPG średnio 3,18 zł.
Nie da się obniżyć akcyzy?
Duża część opinii publicznej domaga się interwencyjnych działań rządu, między innymi obniżki akcyzy, która stanowi ponad 25% ceny etyliny i 20% ceny oleju napędowego. Problem w tym, że wysokość akcyzy jest już poniżej dolnego poziomu określonego przez Unię Europejską.
Obowiązujące stawki akcyzy ustalane były przy niższym niż obecnie kursie euro do złotego i dalsze ich obniżenie byłoby niezgodne z przepisami UE
O ile stawki podatków dochodowych nie podlegają regulacjom unijnym, to Unia określa minimalne poziomy podatków pośrednich.
Minimalna stawka standardowa VAT wynosi w Unii Europejskiej 15% (dopuszczalne są niższe stawki na określone towary). Minimalna stawka akcyzy na benzynę bezołowiową to 359 euro za 1000 l, a na olej napędowy 330 euro za 1000 l.
Przy obecnym kursie złotego do euro litr benzyny bezołowiowej powinien być obciążony akcyzą 1,66 zł, a oleju napędowego 1,52 zł.
Tymczasem obowiązujące stawki akcyzy wynoszą 1,54 zł i 1,17 zł za litr odpowiednio benzyny bezołowiowej i oleju napędowego. Ustalane one były przy niższym niż obecnie kursie euro do złotego i dalsze ich obniżenie byłoby niezgodne z przepisami UE.
VAT i opłata paliwowa
Cenę paliw obciąża 23-procentowy VAT. Można go obniżyć, gdyby obniżona została stawka podstawowa. Zastosowanie specjalnych stawek do paliw silnikowych jest niemożliwe, zaś obniżenie stawki podstawowej powodowałoby znaczny uszczerbek dla budżetu.
Cenę paliw podbija także opłata paliwowa, która wynosi 0,165 zł za litr etyliny i 0,339 zł za litr oleju napędowego. Wpływy z opłaty paliwowej zasilają Krajowy Fundusz Drogowy i Fundusz Kolejowy. Rząd mógłby z niej czasowo zrezygnować, ale w niewielkim tylko stopniu obniżyłoby to ceny paliw.
Kurs złotego
Znaczący wpływ na ich wzrost ma słaby kurs złotego. Walutą rozliczeń w handlu ropą naftową jest dolar, wobec którego polska waluta straciła od początku roku 6%. Strata wobec euro była w tym roku mniejsza, ale w ciągu trzech lat wyniosła prawie 10%.
Narodowy Bank Polski nie ukrywa, że celowo osłabia kurs polskiej waluty, uznając, że sprzyja to eksportowi, ale w efekcie coraz droższy jest import surowców, co przekłada się na ceny paliw. Przy innej polityce pieniężnej litr etyliny i oleju kosztowałby ponad 20 gr mniej.
Mimo wszystko na tle innych krajów ceny paliw samochodowych w Polsce w przeliczeniu na wspólną walutę europejską należą do niższych i dopóki nie zmieni się trend na rynku surowców energetycznych nie ma nadziei na to, że znacząco spadną.
Ceny paliw w euro za litr 25 października 2021 roku
Kraj | Etylina 95 | Diesel | LPG |
Albania | 1,434 | 1,418 | 0,672 |
Andora | 1,322 | 1,170 | – |
Austria | 1,406 | 1,400 | – |
Białoruś | 0,745 | 0,745 | 0,414 |
Belgia | 1,642 | 1,672 | 0,828 |
Bułgaria | 1,193 | 1,199 | 0,665 |
Chorwacja | 1,41 | 1,399 | 0,798 |
Cypr | 1,350 | 1,425 | – |
Czechy | 1,417 | 1,374 | 0,635 |
Dania | 1,852 | 1,650 | – |
Estonia | 1,537 | 1,330 | 0,767 |
Finlandia | 1,800 | 1,632 | – |
Francja | 1,647 | 1,577 | 0,898 |
Niemcy | 1,681 | 1,574 | 0,792 |
Grecja | 1,765 | 1,512 | 0,993 |
Węgry | 1,362 | 1,406 | 0,81 |
Islandia | 1,766 | 1,663 | – |
Irlandia | 1,650 | 1,562 | – |
Włochy | 1,743 | 1,601 | 0,762 |
Łotwa | 1,481 | 1,381 | 0,746 |
Litwa | 1,450 | 1,361 | 0,744 |
Luksemburg | 1,479 | 1,397 | 0,794 |
Malta | 1,342 | 1,212 | – |
Mołdawia | 1,068 | 0,922 | 0,658 |
Holandia | 1,968 | 1,635 | 0,924 |
Norwegia | 1,949 | 1,806 | – |
Polska | 1,282 | 1,287 | 0,686 |
Portugalia | 1,725 | 1,540 | 0,791 |
Rumunia | 1,278 | 1,272 | 0,527 |
Rosja | 0,622 | 0,616 | 0,41 |
Serbia | 1,414 | 1,465 | 0,835 |
Słowacja | 1,497 | 1,393 | 0,736 |
Słowenia | 1,342 | 1,459 | 0,84 |
Hiszpania | 1,497 | 1,373 | 0,824 |
Szwecja | 1,783 | 1,940 | 1,298 |
Szwajcaria | 1,575 | 1,640 | 0,984 |
Turcja | 0,720 | 0,741 | 0,531 |
Ukraina | 1,022 | 0,986 | 0,603 |
Wielka Brytania | 1,695 | 1,738 | 0,801 |
Źródło: https://www.cargopedia.net/europe-fuel-prices