Dlaczego dynamicznie rośnie udział pośredników finansowych w całym rynku kredytów hipotecznych?

Wpływ na rozwój sytuacji z pewnością będzie mieć wzrost stóp procentowych, oznaczający w praktyce nie tylko wyższe raty, ale także mniejszą dostępność finansowania.

Jeśli chodzi natomiast o wartość kredytów gotówkowych przyznanych przy pomocy pośredników ZFPF oraz OF w ubiegłym kwartale, była ona zbliżona do tej z II kwartału br. (682 mln zł vs. 694 mln zł) – można więc mówić o stabilizacji w tym segmencie produktów.

Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku kredytów dla firm. Przedsiębiorstwa obawiając się nowych obostrzeń związanych z czwartą falą pandemii, bardzo ostrożnie podchodziły do prowadzenia nowych inwestycji, dlatego wartość kredytów firmowych udzielonych przez ekspertów ZFPF i OF była mniejsza o przeszło 13% niż  II kw. br. i wyniosła ponad 475 mln zł.

Kredyty hipoteczne

W trzecim kwartale 2021 roku eksperci finansowi ZFPF (i firmy OF) pośredniczyli w udzieleniu kredytów hipotecznych o rekordowej wartości 12,3 mld zł. To już 4. z rzędu kwartał od czasu wybuchu pandemii, w którym widoczna jest tendencja wzrostowa. Udział pośredników finansowych w całym rynku kredytów hipotecznych wyniósł aż 52%[1].

Firmy pośrednictwa finansowego pozwalają w jednym miejscu sprawdzić zdolność kredytową danego konsumenta w wielu bankach jednocześnie

Oznacza to, że Polacy chętnie korzystają z usług doświadczonych specjalistów z branży, zwłaszcza, gdy chodzi o tak duże (i poważne) zobowiązania jak kredyty mieszkaniowe. Oczywiście do rekordowej sprzedaży przyczynił się również wzrost cen mieszkań oraz obowiązujące w tamtym momencie rekordowo niskie oprocentowanie kredytów. W czwartym kwartale o taki wynik będzie więc trudniej, ponieważ stopy procentowe zdecydowanie wzrosły.

Adrian Jarosz, Prezes Związku Firm Pośrednictwa Finansowego, Prezes Zarządu Expander Advisors:

– Wbrew pozorom trzeci kwartał był trudnym okresem, ponieważ banki znacznie wydłużyły czas przyznawania kredytów. Obecnie problem już niemal nie występuje, ale pojawił się kolejny.

Podwyżki stóp procentowych, które nie tylko podwyższają raty, ale również wpływają na spadek dostępnej kwoty kredytu. Firmy pośrednictwa finansowego pozwalają jednak w jednym miejscu sprawdzić zdolność kredytową danego konsumenta w wielu bankach jednocześnie. Klienci bardzo sobie to cenią. Jeśli jednak oprocentowanie kredytów dalej będzie mocno rosło, to wkrótce część osób będzie mogła liczyć na znacznie niższą kwotę kredytu niż dotychczas.  

Tabela 1. Wartość kredytów hipotecznych sprzedanych przez ZFPF i firmę OF w II kw. 2021 roku i III kw. 2021 roku:

Czytaj także: Czas na szybką decyzję o zaciągnięciu kredytu ze stałą stopą procentową?

Dariusz Lewandowski, Dyrektor Zarządzający Notus: – Wysoki wynik w III kw. w kategorii produktowej, którą są kredyty hipoteczne, jest wynikiem popytu z pierwszej połowy roku, na który z kolei wpłynęło niskie oprocentowanie oraz dostępność nieruchomości. Analizując rekordowe zapytania do BIK, wynik ten był jednak do przewidzenia.

Trzeci kwartał przyniósł natomiast kilka zmian na rynku, które odczujemy na wartościach wypłat na początku 2022 roku. Najbardziej istotną zmianą jest podwyżka stóp referencyjnej o 1,15% do 1,25%. Dla części konsumentów jest ona znacząca, natomiast warto odnieść się do wysokości stóp przed pandemią – nadal są o 0,25% niższe. Mimo relatywnie niskich stóp, część przyszłych kredytobiorców wstrzymuje się z decyzją o zakupie nieruchomości, gdyż nie ma pewności czy to ostatnia podwyżka. Tym samym osoby, dla których rata kredytu jest znaczącym obciążaniem budżetu, odwlekają decyzję o podjęciu finansowania.

Drugą ważną kwestią jest dostępność oferty mieszkaniowej. Szczególnie w dużych miastach podaż jest mocno ograniczona, a ceny dostępnych lokali często są bardzo wysokie. Ponadto zakupy hurtowe całych inwestycji powodują, że szukający mieszkań obecnie mają niewielki wybór.

Osoby, dla których rata kredytu jest znaczącym obciążaniem budżetu, odwlekają decyzję o podjęciu finansowania

Te dwa podstawowe czynniki sprawiają, że w czwartym kwartale 2021 roku już widać osłabnięcie popytu, co ma też dobrą stronę, ponieważ czasy procesowe w bankach powoli wracają do normy.

Kredyty gotówkowe

Łączna wartość kredytów gotówkowych udzielonych przy wsparciu ekspertów ZFPF (i OF) w trzecim kwartale 2021 roku wyniosła blisko 682 mln zł, czyli jest to wartość zbliżona do poprzednio analizowanego okresu (694 mln zł).

Możemy więc powoli zauważyć stabilizację wyników w tym segmencie produktów. Jednak suma ta nadal jest niższa od sprzedaży osiąganej przez pośredników jeszcze przed pandemią. Poprawę sytuacji w czwartym kwartale mogą przynieść nadchodzące Święta Bożego Narodzenia.

Adrian Jarosz: – W trzecim kwartale łączna wartość kredytów gotówkowych udzielonych przez ZFPF i OF wyniosła 682 mln zł. Z jednej strony, sytuacja w tym segmencie jest zdecydowanie lepsza niż przed rokiem, ponieważ wartość pożyczek w tym ujęciu wzrosła aż o 53%.

Jednak z drugiej strony, wciąż jest aż o 15% mniejsza niż 2 lata temu, czyli przed pandemią[2]. Jeszcze niedawno wydawało się, że sytuacja stopniowo powraca do normy, czyli do poziomów sprzed pandemii.

Obecnie pojawił się jednak nowy czynnik – rosnące stopy procentowe. To zmniejszy dostępność pożyczek. Mamy też kolejną falę zachorowań na Covid-19. Trudno więc określić, kiedy rynek powróci do „normalnego” stanu.

Suma ta (kredytów gotówkowych) nadal jest niższa od sprzedaży osiąganej przez pośredników jeszcze przed pandemią

Tabela 2. Wartość kredytów gotówkowych sprzedanych przez członków ZFPF i firmę OF w II kw. 2021 roku i III kw. 2021 roku:

Czytaj także: BIK o kredytach gotówkowych – pożyczamy coraz więcej i najczęściej na wysokie kwoty

Dominik Skrzycki, Wiceprezes Zarządu ZFPF, mFinanse: – Zgodnie z przewidywaniami, popyt na kredyty gotówkowe utrzymuje się na wysokim, porównywalnym z II kw. poziomie. Końcówka roku i zbliżające się Święta są dobrym prognostykiem dla kolejnego kwartału.

Konsumenci jak co roku w okresie przedświątecznym częściej sięgają po dodatkowe źródło finansowania właśnie w postacikredytów gotówkowych, dlatego mamy nadzieję, że wzrost poziomu stóp procentowych oraz rosnąca inflacja nie wpłyną negatywnie na decyzje zakupowe naszych Klientów.

Kredyty firmowe                                  

W trzecim kwartale 2021 roku wartość kredytów firmowych udzielonych przez członków ZFPF (i OF) wyniosła ponad 475 mln zł. Jest to wynik o ponad 13% niższy niż w poprzednio analizowanym kwartale (blisko 550 mln zł).

Przedsiębiorcy woleli wstrzymać się z decyzją o zaciągnięciu dodatkowego finansowania i zobaczyć jak będzie wyglądała sytuacja w zakresie obostrzeń w trakcie jesiennej fali zachorowań

Co wpłynęło na taki efekt? Zdaniem ekspertów ZFPF znaczący wpływ na sytuację, podobnie jak w przypadku kredytów gotówkowych, miała pandemia. Firmy w oczekiwaniu na kolejną falę zachorowań obawiały się kolejnych obostrzeń. To wstrzymywało decyzje o nowych inwestycjach.

Adrian Jarosz: – Kredyty dla firm były najsłabszym segmentem rynku kredytowego w III kw. Podobnie jak w przypadku pożyczek gotówkowych, w poprzednich okresach obserwowaliśmy tu systematyczną poprawę, jednak poprzedni kwartał zatrzymał tę tendencję.

Przedsiębiorcy woleli wstrzymać się z decyzją o zaciągnięciu dodatkowego finansowania i zobaczyć jak będzie wyglądała sytuacja w zakresie obostrzeń w trakcie jesiennej fali zachorowań.

Tabela 3. Wartość kredytów firmowych sprzedanych przez członków ZFPF i firmę OF w II kw. 2021 roku i III kw. 2021 roku:

Dominik Skrzycki: – Po udanych dwóch pierwszych kwartałach 2021 roku liczyliśmy na kontynuację tego pozytywnego trendu również w okresie wakacji.

Stało się jednak inaczej i w III kw. byliśmy świadkami spadku poziomu sprzedaży kredytów firmowych przez ZFPF i OF o 13% (z 549 mln zł w II kw. do 475 mln zł w III kw.).

Płynące z rynku informacje dotyczące dobrej kondycji firm i ich chęci dalszego inwestowania w rozwój, pozwalają nam jednak z optymizmem patrzeć na kolejny kwartał.

Czytaj także: BIK: mikrofirmy w październiku zaciągnęły mniej kredytów inwestycyjnych

[1] Według NBP na całym rynku w III kw. 2021 r. udzielono 23,61 mld zł kredytów hipotecznych.

[2] Dane za III kw. 2019 i 2020 r. nie zawierają wyników firmy Lendi, która dołączyła do ZFPF-u  w I kw. 2021 r.