BANK 2016/03

Apele środowiska bankowego o umiar w nakładaniu podatku bankowego (za wysoki i czemu nie podnieść stawki CIT) i nieobciążane banków w 100 proc. kosztami przewalutowania po „sprawiedliwym kursie” na razie nie przyniosły przełomu. Podatek od aktywów stał się w lutym br. faktem. Prezydencka ustawa o walutowych kredytach mieszkaniowych czeka na ocenę KNF jej ekonomicznej realności… Stanowisko ZBP, NBP i niezależnych ekspertów jest jednoznaczne: pełne przewalutowanie oznaczać będzie załamanie sektora bankowego i wywoła gospodarczą recesję

WYDARZENIA

Ponad bilion złotych na inwestycje w najbliższych latach przewiduje tzw. plan Morawieckiego. Jego źródłem będą fundusze unijne, środki na lokatach polskich firm oraz spółki Skarbu Państwa. Jest to rządowa strategia zrównoważonego rozwoju gospodarczego kraju na kolejne 25 lat. Celem „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”: jest wzmocnienie polskiego kapitału oraz wzrost innowacyjności polskich firm, by były konkurencyjne na rynkach zagranicznych.

Jak zapobiec przewidywanemu przez moody’s spadkowi ratingu banków w Polsce?

Związek Banków Polskich zaprezentował 9 lutego br. w sejmowej Komisji Finansów Publicznych raport „Banki w finansowaniu rozwoju gospodarczego”, pokazujący zagrożenia systemowe dla polskich banków.

1 lutego 2016 r. weszła w życie Ustawa o podatku od niektórych instytucji finansowych1. Podatek ten wymaga szczególnej analizy, bowiem w polskim stanie prawnym jest rozwiązaniem nieistniejącym uprzednio. Celem ustawy, jak wskazuje się w uzasadnieniu jej projektu, jest zwiększenie udziału sektora finansowego w finansowaniu wydatków budżetowych oraz pozyskanie dodatkowego źródła finansowania tych wydatków. Należy zauważyć, że choć w krajach Unii Europejskiej istnieje praktyka legislacyjna w zakresie opodatkowania sektora instytucji finansowych, tam ratio legis wprowadzenia tego rodzaju podatku było odmienne i zasadniczo spowodowane „zwrotem” do budżetu wsparcia udzielonego instytucjom finansowym w dobie kryzysu finansowego czy swoistym zabezpieczeniem na rzecz generowanego przez te instytucje ryzyka. Trudno jednak takiego argumentu szukać wobec polskich instytucji finansowych, które z uwagi na ich stabilność generalnie nie wymagały dodatkowego wsparcia. Pozostaje zatem cel fiskalny.

Pół miliona złotych – o takiej sumie marzy jedna piąta Polaków, aby zapewnić sobie finansowe bezpieczeństwo na przyszłość. Co trzeciemu wystarczyłaby do tego kwota od 100 do 500 tys. zł. Jedna czwarta zadowoliłaby się niewygórowanymi oszczędnościami rzędu 10 tys. zł.

Problem przejścia naszej gospodarki z modelu kooperacyjno-montażowego do innowacyjnej musiał się wreszcie pojawić, bo może wyrwać Polskę z pułapki średniego rozwoju. Czy banki mogą uczestniczyć w tym procesie, będąc pod tak silną presją fiskusa? Gdzie tkwią rezerwy dalszego rozwoju sektora bankowego?

W 2016 r. Związek Banków Polskich obchodzi swoje 25-lecie. Obchody jubileuszowe zainaugurowano debatą „Gdzie byliśmy, gdzie jesteśmy, co przed nami?”, przygotowaną w ramach Klubu Polska 2025+.

11 września 2016 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o kredycie konsumenckim, wprowadzająca jednocześnie nowe obowiązki dla banków w zakresie aktualizacji danych w BIK.

Międzynarodowe instytucje obniżają prognozy wzrostu gospodarczego, ale wszystko wskazuje, że Polska będzie mogła się pochwalić jednym z najlepszych wyników w Europie. O ile wcześniej na świecie nie dojdzie do większych zawirowań.

Po raz pierwszy w nowoczesnej historii Polski, czyli za czasów III i IV RP, mamy dodatnie saldo w polskim handlu zagranicznym. Czy jest szansa na początek nowego trendu?

W 2016 r. wkroczyliśmy ze spadającymi cenami i wszystko wskazuje, że tak zostanie przez kolejnych kilka długich miesięcy. Ekonomiści uspokajają, że wciąż nic złego nam nie grozi, ale coraz częściej pojawiają się głosy, że przed nami są kolejne wstrząsy gospodarcze. A te w połączeniu z deflacją niczego dobrego nie wróżą

I wszystko jasne. Repolonizacja sektora bankowego ma odbywać się naturalnie, w niewymuszony sposób, wraz z rosnącą siłą polskiego kapitału, którą zakłada ogłoszony w lutym plan Morawieckiego.

Przez drastyczne obniżenie cen surowca w tarapaty finansowe wpadły firmy, które zainwestowały w wydobycie węglowodorów z łupków. A to odbija się na wynikach instytucji kredytujących ich działalność. Największe amerykańskie banki mają problem wart pół biliona dolarów.

Co pewien czas pojawiają się na świecie osoby, które, używając zaledwie kilku słów, wywołują spadki lub wzrosty na światowych giełdach. Takie umiejętności przejawiają też polscy politycy. Ostatnio dobitnie przekonały się o tym banki.

Agencja ratingowa Standard & Poor’s jako pierwsza w historii obniżyła długoterminowy rating polskiego długu w walucie obcej do poziomu BBB+ z A-, nadając mu jednocześnie perspektywę negatywną. W ciągu kolejnych dwóch lat analitycy S&P spodziewają się pogorszenia sytuacji w naszym kraju i zakładają kolejne obniżenie oceny możliwości finansowych naszego kraju.

Decyzja Standard & Poors o obniżeniu ratingu kredytowego dla Polski z poziomu A- do BBB+ zaskoczyła. Efekt postawienia rządu i banku centralnego do kąta nie został odnotowany.

Niespełna miesiąc po obniżeniu ratingu dla Polski agencja Standard & Poor’s pod lupę wzięła polski sektor bankowy. I jak można było się spodziewać, jej diagnoza wcale nie napawa optymizmem.

Dokładnie 15 stycznia w rocznicę czarnego czwartku, gdy w 2015 r. po uwolnieniu kursu szwajcarska waluta gwałtownie się umocniła do złotego, Kancelaria Prezydenta RP Andrzeja Dudy zaprezentowała ustawę, która ma umożliwić przewalutowanie kredytów frankowych. Jak wynika z różnych szacunków, banki stracą na tej operacji 40-50 mld zł.

W większości krajów szuka się dodatkowych źródeł przychodów budżetowych, zwłaszcza takich, które nie budzą sprzeciwu obywateli. Opodatkowanie sektora finansowego, w tym banków, spełnia ten warunek. Na dodatek haracz łatwo pobrać, bo podlega on wielu regulacjom i kontroli ze strony licznych instytucji.

Przy pracach nad ustawą o dodatkowym opodatkowaniu instytucji finansowych jako przykład braku ich negatywnego wpływu na system bankowy podawano Węgry. Tam również obowiązkowo przewalutowano kredyty. Banki się z rynku nie wycofały.

Zgodnie z ustawą o podatku od niektórych instytucji finansowych poza bankami i ubezpieczycielami podatek obejmie też firmy pożyczkowe, których aktywa przekroczą kwotę 200 mln zł. Rynek ten jest również coraz bardziej regulowany. Czy firmy te będą stanowiły, a jeśli tak, to jaką – konkurencję dla banków

Rozliczając umowy kredytowe we frankach szwajcarskich, banki powinny uwzględniać ujemne oprocentowanie. W przeciwnym wypadku konsumenci płacą wyższe raty – uważa Urząd Ochrony Konkurencji i Klientów. Niedawno zapadły pierwsze decyzje w tej sprawie. Pod lupę urzędników trafiły umowy o kredyt hipoteczny w CHF w ING Banku Śląskim i mBanku.

Biorąc pod uwagę obecne trendy technologiczne i regulacyjne, sektor bankowy czeka w najbliższych latach zasadnicza transformacja. Istnieje ryzyko, że jej efektem będzie utrata relacji z klientami i wzrost niestabilności, ale dobrze przeprowadzona może wzmocnić sektor bankowy oraz jego reputację poprzez nową umowę społeczną i technologie. Niestabilność sektora bankowego niesie za sobą większe skutki społeczne niż wojna konwencjonalna czy pandemia – takie są wnioski raportu Światowego Forum Ekonomicznego z 2014 r. na temat globalnych ryzyk. Potwierdzają to koszty ostatniego kryzysu finansowego, będacego efektem nieumiarkowania w napędzaniu wzrostu gospodarczego kredytem, co zakończyło się recesją oraz ryzykiem sekularnej stagnacji. Kreatywną destrukcję zastąpiono kreatywnym drukiem pieniądza, który w pewnym stopniu ratuje sytuację, powodując jednak poważne zakłócenia mechanizmów rynkowych, spadek zaufania i inwestycji oraz rosnące ryzyka w przyszłości.

Z dr. Jerzym Małkowskim, ekspertem Związku Banków Polskich, rozmawiał Karol Jerzy Mórawski.

Z Radosławem Ptaszkiem, dyrektorem Departamentu Bankowości Zagranicznej i Instytucjonalnej PKO Banku Polskiego, rozmawiał Karol Jerzy Mórawski.

Wszystko wskazuje na to, że fundamentalna zmiana jednego z unijnych filarów prawnych regulujących rynek usług finansowych opóźni się o rok. Komisja Europejska na początku lutego zaproponowała przesunięcie terminu wejścia w życie wymogów pakietu MiFID II na styczeń 2018 r.

Co się odwlecze, to nie uciecze – to staropolskie przysłowie odnieść można do perspektywy wejścia w życie pakietu MiFID II/MiFIR. Choć zapewne termin obowiązywania dokumentu przesunięty zostanie na 3 stycznia 2018 r., to nikt chyba nie ma wątpliwości, iż regulacje mające zwiększyć przejrzystość i udoskonalić funkcjonowanie wewnętrznego rynku instrumentów finansowych w końcu staną się obowiązującym prawem.

Bez inwestycji w infrastrukturę i nowe technologie bankowości po prostu nie ma. Nikt nie zaprzeczy, że to fundamenty działalności banków, pewnie dlatego projekty informatyczne w branży finansowej realizowane są nieustannie.