B+R po polsku: co ogranicza polskie firmy w innowacjach

Przedsiębiorcy z sektora rozwiniętych technologii, którzy byli ankietowani we wrześniu 2018 roku przez Polski Instytut Ekonomiczny przyznali, że najczęściej do podjęcia współpracy zagranicznej motywuje ich dostęp do nowoczesnej infrastruktury badawczej – aż 85 proc. respondentów wskazało go jako ważny lub bardzo ważny. Niewiele mniejsze znaczenie przywiązują do możliwości uzyskania współfinansowania działalności B+R ze strony partnera zagranicznego oraz zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstwa i jego wyrobów lub usług.

Z kolei głównymi barierami wpływającymi na współpracę międzynarodową w obszarze B+R są zbiurokratyzowany system wspierania badań naukowych i wdrożeń, ograniczony dostęp do dostawców nowych technologii oraz zbyt małe środki publiczne przeznaczane na działalność B+R w przedsiębiorstwach.

– Znaczenie współpracy międzynarodowej w zakresie B+R w obszarze technologii Hi-Tech będzie systematycznie rosnąć z uwagi na jej wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstw i rozwój społeczno-gospodarczy krajów. Przemawiają za tym wysokie koszty i konieczność współdziałania najwyższej klasy specjalistów z różnych dziedzin. Istotny jest też podział ryzyka między partnerów – komentuje Katarzyna Dębkowska, kierownik zespołu foresightu gospodarczego w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Poprawa zaawansowania eksportu

Wyroby zaawansowane technologicznie stanowią już blisko połowę polskiego eksportu towarów ogółem (45,8 proc. w 2017 r.). To około dwukrotnie wyższy udział niż we wstępnej fazie transformacji gospodarczej w Polsce (24,8 proc. w 1995 r.). Co ciekawe, to firmy z rodzimym kapitałem w ostatnich latach w większym stopniu stymulowały zaawansowanie polskiego eksportu.

– O ile w latach 1996-2004 na firmy z wyłącznie polskim kapitałem przypadało tylko 15 proc. przyrostu polskiego eksportu wyrobów wysokiej i średnio-wysokiej techniki, a zasadniczą jego część – 85 proc. – tworzyły firmy z kapitałem zagranicznym, o tyle w latach 2010-2017 proporcja ta uległa odwróceniu (64 proc. wobec 36 proc.) – komentuje Janusz Chojna, kierownik zespołu handlu zagranicznego w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Wsparcie podatkowe w obszarze B+R

Polska może się też pochwalić hojnym wsparciem podatkowym w obszarze B+R. OECD bada tego typu ulgi za pomocą tzw. Indeksu B. Jego wartość określa poziom dochodu przed opodatkowaniem, jaki musi osiągnąć przedsiębiorstwo, żeby wykazać dodatni przepływ finansowy ponosząc wydatki na B+R. Obecny poziom wskaźnika lokuje Polskę na trzecim miejscu pod względem hojności wsparcia w regionie, po Litwie i Słowacji, a wśród krajów Unii Europejskiej zajmujemy 7miejsce. Wskaźnik dla Polski wzrósł wraz z wprowadzeniem w ostatnich latach ulg na działalność badawczo-rozwojową. Od 2018 r. ulga w Polsce wynosi 100 proc. kosztów kwalifikowanych dla wszystkich przedsiębiorstw oraz 150 proc. dla przedsiębiorstw posiadających status centrum badawczo-rozwojowego – podsumowuje Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym.