Black Friday 2020: jak kupować online, żeby nie żałować?
W tym roku, z wiadomych względów, jeszcze więcej z nas zakupy (w tym świąteczne) zrobi w internecie. Sprzedawcy to wiedzą i na każdym kroku kuszą rabatami i niepowtarzalnymi okazjami. Podpowiadamy, jak kupować online, żeby nie żałować.
Zakupowy szał
Black Friday jest z nami od kilku lat. Wszystko zaczęło się w USA, ale od jakiegoś czasu dużo o nim słychać także w Polsce. To dzień, w którym oficjalnie rozpoczyna się przedświąteczny sezon zakupowy. Tegoroczny Black Friday wypada 27 listopada, ale w tym roku sprzedawcy poszli krok dalej – ogłaszając Black Week, czyli cały tydzień zniżek.
Korzystając dziś z internetu, trudno nie zauważyć pojawiających się wszędzie reklam. Jak kupować online, żeby to były naprawdę udane zakupy?
Po pierwsze – zawsze sprawdzajmy wiarygodność sprzedawcy. Pomogą nam w tym opinie na portalach aukcyjnych, forach i w komentarzach. Dane, takie jak e-mail, numer telefonu lub numer skrzynki pocztowej nie wystarczą, aby uznać przedsiębiorcę za zaufanego. Na plus może działać możliwość odbioru osobistego towaru – jeśli sprzedający podaje swój adres to znak, że nie ma nic do ukrycia. Przed dokonaniem zakupów, warto zadzwonić pod podany na stronie numer telefonu. Jeśli nie możecie go znaleźć, powinna Wam się zapalić czerwona lampka.
Kolejna rada: dokładnie sprawdzajcie adresy stron, na których robicie zakupy. Nieuczciwi sprzedawcy próbują często podszyć się pod znane sklepy, dlatego upewnijcie się, że w internetowym adresie portalu nie ma literówki.
Bezpieczna płatność
– Jeśli zdecydujemy się na płatność online, poza sprawdzeniem wiarygodności sprzedawcy, warto pamiętać również o tym, aby na bieżąco weryfikować czy strona internetowa, za pośrednictwem której dokonujemy transakcji, jest odpowiednio zabezpieczona – mówi minister Marek Zagórski, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.
Wielu z nas jest przekonanych, że w takiej sytuacji wystarczy się upewnić, czy w pasku adresowym wyświetla się zielona kłódka. Niestety, to już nie wystarczy. Przestępcy stają się coraz bardziej zuchwali, wykorzystują certyfikaty i podpisują nimi swoje sfałszowane witryny.
Trzeba jednak pamiętać, że uzyskanie certyfikatu dla domeny nie stanowi gwarancji uczciwości jej abonenta wobec użytkowników.
– Płacąc za zakupy zwracajmy uwagę na to, czy transakcje są realizowane przez znanego operatora płatności. Login i hasło powinniśmy wpisywać dopiero wtedy, gdy jesteśmy pewni, że wszystko jest w porządku. Czujność należy zachować do ostatniej chwili. Przed zatwierdzeniem przelewu jednorazowym kodem, który dostajemy w SMS, należy sprawdzić, czy numer konta odbiorcy zgadza się z tym w wiadomości – radzi minister Marek Zagórski.
Na spokojnie
Sprzedawcy lubią wywierać na nas presję. Superokazja, która skończy się za kilka minut, może działać na nas oszałamiająco… a czujność warto zachować do końca. Nie dajmy się zwariować! Warto być odpornym na wszelkie super rabaty, które lada moment się skończą. To znany zabieg socjotechniczny.
Zwracajcie także uwagę na to, by nie dokonywać płatności internetowych z ogólnodostępnych komputerów, znajdujących się w miejscach publicznych. W przypadku urządzeń mobilnych, których używamy do płatności, pamiętajmy – nie należy podłączać ich do otwartych sieci WiFi.
Warto również upewnić się, że sprzęt – z którego korzystamy – ma zainstalowany i na bieżąco aktualizowany program antywirusowy. Po pomyślnie zrealizowanej płatności, wylogujmy się z konta bankowego i zamknijmy przeglądarkę.
Jeżeli zdarzy się, że mimo zachowania ostrożności, zostaniemy oszukani, możemy się zwrócić z prośbą o pomoc do wyspecjalizowanych instytucji. Nieuczciwe praktyki można zgłosić w prosty i szybki sposób na stronie incydent.cert.pl. Taka reakcja ma bezpośrednie przełożenie na wzrost bezpieczeństwa w sieci dla nas wszystkich.
Uwaga na fałszywe sklepy!
Niestety, im popularniejszy staje się handel w sieci, tym bardziej kreatywni stają się nieuczciwi sprzedawcy i cyberprzestępcy. Na co uważać? Jak wskazują eksperci CSIRT NASK, poważnym problemem stały się fałszywe sklepy internetowe. Wielu z Was zada sobie teraz pytanie, jak rozpoznać fałszywy sklep?
Specjaliści CSIRT NASK radzą, aby zwrócić uwagę na:
- ofertę sklepu – jeśli sklep oferuje swoim klientom maszyny budowlane, obuwie, bieliznę i terakotę – to znak, że coś jest nie tak. Taki rozrzut oferowanego asortymentu powinien wzbudzić nasze wątpliwości,
- wygląd strony internetowej – zwracajcie uwagę, czy treść na stronie jest pisana poprawną polszczyzna, czy nie ma błędów ortograficznych, gramatycznych, językowych. Jeśli macie wrażenie, że ktoś tworzył tę stronę w pośpiechu, dajcie sobie spokój z zakupami na niej,
- wszystkie niezbędne elementy e-sklepów – regulamin, sposób dostarczenia przesyłki, sposób płatności czy zwrotu towarów. Bądźcie wyczuleni na wszelkie niespójności pomiędzy tymi informacjami.
- wiarygodność firmy – warto sprawdzić, czy firma podana na stronie jako właściciel sklepu istnieje w KRS oraz czy jej dane teleadresowe są prawdziwe.
Sprawdź, czy podane są dane firmy – nazwa, adres oraz NIP i REGON. Dodatkowo łatwo dostępne powinny być wszelkie dane kontaktowe, czy dane znajdują się w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej).
Nie zaszkodzi też bezpośrednio skontaktować się ze sprzedawcą i osobiście rozwiać wszystkie wątpliwości.
Ponadto, warto sprawdzić cyfrową historię sklepu – fałszywe sklepy często powstają tuż przed sezonami zakupowymi takimi jak święta. Istnieją jednak serwisy, dzięki którym możesz odbyć podróż w czasie i sprawdzić, czy atrakcyjnie wyglądający sklep nie powstał kilka dni temu.
Reaguj
Czym mogą się skończyć zakupy w fałszywym sklepie internetowym? Utratą gotówki – i to nie tylko w kwocie nieudanych zakupów.
– Może zdarzyć się i tak, że stracimy wszystkie oszczędności czy swoje wrażliwe dane. Dlatego nie ignorujmy nawet najmniejszych niepokojących nas sygnałów – mówi minister Marek Zagórski. – Cyberprzestępcy nie ustają w wysiłkach, by stale tworzyć nowe metody oszukiwania nas, czy wyłudzenia naszych pieniędzy lub danych. Dlatego my także nieustannie musimy być czujni. Weryfikujmy informacje, nie działajmy w emocjach, a jeśli mamy pewność, że jesteśmy świadkami przestępstwa, zgłaszajmy to – radzi pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.
A gdzie i jak to zgłosić?
Wystarczy wejść na stronę zespołu reagowania na incydenty bezpieczeństwa – CSIRT NASK https://incydent.cert.pl i wypełnić dostępny tam formularz. To tutaj możecie zgłosić stronę, która wyłudza dane osobowe, dane uwierzytelniające do kont bankowych lub serwisów społecznościowych.
Na liście ostrzeń jest już niemal 6,2 tysiąca stron!
Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych” realizujemy we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym NASK. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje cztery obszary: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci i programowanie.
