Bankowość spółdzielcza w Szwajcarii: Grupa Raiffeisen Schweiz konsolidacja jako przywilej

Prof. UG dr hab. Eugeniusz Gostomski

Banki działające pod marką Raiffeisena to relatywnie małe spółdzielnie kredytowe, mniejsze niż większość niemieckich czy austriackich. Statystycznie jeden bank liczy 6055 członków, posiada 3-4 placówki bankowe (łącznie z centralą), zatrudnia 29 pracowników (część w niepełnym wymiarze czasu pracy), obsługuje 12 tys. klientów, w tym 400 przedsiębiorców, a jego fundusze własne to 38 mln CHF, natomiast suma bilansowa – 495 mln CHF. Prawie co drugi dorosły mieszkaniec kraju jest członkiem banku Raiffeisena.

Słoń i mrówka na wspólnym wybiegu

W Szwajcarii istnieje 305 lokalnych banków spółdzielczych, ich liczba zmniejsza się w wyniku fuzji i przejęć, np. w 2014 r. aż o 11 samodzielnych jednostek. Grupa zrzesza 3,7 mln członków, posiada 987 placówek obsługi, w których pracuje 9,8 tys. osób. Bank Raiffeisena jest samodzielną pod względem prawnym i organizacyjnym spółdzielnią kredytową, w 100 proc. stanowi własność członków – zarówno osób fizycznych, jak i prawnych. Największym jest Raiffeisenbank Tägerwillen, który ma 10,8 tys. członków, w centrali i czterech oddziałach zatrudnia 44 pracowników, posiada aktywa 1,8 mld CHF, fundusze własne 59 mln CHF, a w 2014 r. osiągnął 12,3 mln CHF zysku brutto. Natomiast najmniejsze banki spółdzielcze zatrudniają zaledwie kilka osób, a ich aktywa nie przekraczają 100 mln CHF.

Sektor spółdzielczy jest zwolniony z wymogu indywidualnego spełnienia norm ostrożnościowych w zakresie relacji funduszy własnych do aktywów i zobowiązań pozabilansowych ważonych ryzykiem, koncentracji ryzyka kredytowego i płynności finansowej. Wszystkie banki spółdzielcze podlegają konsolidacji, wskaźniki regulacyjne/ostrożnościowe liczone są na bazie skonsolidowanej, tzn. przy uwzględnieniu wartości funduszy własnych całej grupy.

Banki Raiffeisena nie konkurują ze sobą, obszar geograficzny działalności każdej spółdzielni jest ściśle określony. Ma to pozytywny wpływ na zmniejszenie asymetrii informacji w relacjach banku z klientami i na jakość portfela kredytowego. Każdy bank samodzielnie określa wysokość oprocentowania kredytów i depozytów oraz wysokość pobieranych prowizji. Grupa mobilizuje 19 proc. krajowych depozytów od klientów detalicznych. Co piąty kredyt hipoteczny w Szwajcarii jest udzielany przez banki Raiffeisena, a ich udział w krajowym rynku pod względem wartości obliga wynosi 16,6 proc. Grupa jest też silnie zaangażowana w zarządzanie portfelem instrumentów finansowych klientów (środki te nie wchodzą do sumy bilansowej banku), co odróżnia je od innych zrzeszeń w krajach UE.

Raiffeisen Schweiz: strategia i kompetencje

Banki lokalne banki zrzeszone są w 22 regionalnych związkach, które stanowią ogniwo łączące z bankiem krajowym – Raiffeisen Schweiz. Regiony odpowiadają za marketing, szkolenia, współpracę z władzami kantonalnymi, a także organizację wyborów delegatów na walne ...