Bankowość i Finanse | Wskaźniki Referencyjne | Korzystając z nauki innych, czyli zmiana wskaźnika LIBOR za oceanem

Przez ponad 40 lat LIBOR był kluczowym benchmarkiem służącym ustalaniu stóp procentowych dla kredytów o zmiennym oprocentowaniu, hipotek oraz długu korporacyjnego. Pomimo swojego ogromnego zasięgu i powszechnego stosowania z biegiem lat wskaźnik obrósł wieloma kryzysami i skandalami, co ostatecznie wymusiło decyzję o konieczności poszukiwania alternatywnych rozwiązań. W Stanach Zjednoczonych prace dotyczące zmiany ­LIBOR-u zostały zainicjowane już w 2016 r., kiedy to Komitet ds. Alternatywnych Stawek Referencyjnych (z ang. ARRC – Alternative Reference Rates Committee) opublikował szeroki raport dotyczący ogólnego kierunku transformacji, zapraszając jednocześnie wszystkich uczestników rynku do szerokich konsultacji.

Długa, ale skrupulatnie zaplanowana droga

Początki ARRC sięgają 2014 r., kiedy to w odpowiedzi na zalecenia Rady Stabilności Finansowej zarząd Rezerwy Federalnej i nowojorski FED utworzyły komitet, przed którym postawiono trzy główne cele: określenie alternatywnych, pozbawionych ryzyka stóp referencyjnych dla USD LIBOR; zebranie najlepszych praktyk w zakresie trwałości umów oraz stworzenie szczegółowego planu wdrożenia wraz z miernikami sukcesu i harmonogramem. W skład ARRC wchodzą liczne podmioty sektora prywatnego, które stanowią grupę interesariuszy, a także szereg podmiotów sektora publicznego, w tym organy regulacyjne sektora bankowego i finansowego.

Zaledwie rok po publikacji raportu komitet podjął decyzję o zastąpieniu LIBOR USD wskaźnikiem SOFR (Secured Overnight Financing Rate), który jest oparty na tzw. transakcjach overnight z około bilionem USD transakcji dziennie. ARRC, wybierając SOFR spośród innych możliwych ­benchmarków, wskazywała, że posiada on najsilniejsze podstawy, ponieważ „wyróżnia się największą liczbą transakcji bazowych, a swoim zasięgiem obejmuje również bardzo szeroki zakres rynku, co sprawia, że jest w stanie zachować wiarygodność, nawet jeśli rynek bazowy będzie się zmieniał”. W czerwcu 2017 r. opublikowano plan przejściowy, zawierający konkretne kroki umożliwiające zmianę referencji na SOFR, który następnie – w 2018 r. – został rozszerzony o szczegółowe działania oraz harmonogram. W tym samym roku nowojorski FED rozpoczął publikację nowego wskaźnika SOFR, który zgodnie z planem ma w pełni zastąpić LIBOR do końca czerwca 2023 r.

Podstawą gładkiego przeprowadzenia procesu transformacji jest nie tylko długi horyzont czasowy wdrożenia zmiany, ale przede wszystkim przemyślany i szczegółowy plan implementacji. Jednym z pierwszych elementów układanki było utworzenie specjalnej grupy doradczej, w skład której weszło wiele podmiotów rynku. Nowo powstały komitet od samego początku miał zdefiniowany zestaw zadań i kompetencji, a także zbiór oczekiwań co do terminu przeprowadzenia zmiany. Kluczowym elementem procesu stały się także szeroko zakrojone konsultacje z rynkiem.

W ramach pierwszego opublikowanego raportu ARRC przedstawił zestaw pytań konsultacyjnych, zapraszając tym samym wszystkie zainteresowane strony do rozmów w ramach okrągłego stołu. Proces transformacji rozpoczęło przedstawienie konkretnego, etapowego haromonogramu, poszerzonego o zbiór rekomendacji oraz najlepszych praktyk. Postęp prac we wdrażaniu nowego wskaźnika analizowano w ramach regularnie publikowanych raportów, w których porównano plan z realnymi osią...