Bankowość i Finanse | Wakacje Kredytowe | Czy są naprawdę potrzebne i kto za nie zapłaci?

Karol Mórawski

Opublikowany po świętach Bożego Narodzenia „Projekt ustawy o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom”, przewiduje istotne zmiany w funkcjonowaniu FWK.

Łatwiejszy dostęp, wakacje z limitem

Maksymalna kwota wsparcia, wypłacana co miesiąc kredytobiorcy, miałaby ulec zwiększeniu z 2000 do 3000 zł (w pierwotnej wersji proponowano 2500 zł), mogłaby być wypłacana nawet przez 40 miesięcy – o cztery dłużej niż dotychczas. Łatwiejsze ma być uzyskanie pomocy z FWK dzięki obniżeniu wskaźnika wysokości raty do dochodu kredytobiorcy (RdD). „Proponuje się ustalenie parametru na poziomie 40%, w miejsce obecnych 50%. Tym samym, jeżeli stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego stanowił będzie 40% dochodu jego gospodarstwa domowego, będzie on mógł wnioskować o wsparcie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia” – podkreślono w uzasadnieniu do projektu.

Zakłada on też waloryzację dochodu dyspozycyjnego gospodarstwa domowego, uprawniającej do uzyskania wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia, z dwukrotności do 2,5-krotności minimum socjalnego. Pomoc z FWK przysługiwać będzie osobom, których dochód na członka gospodarstwa domowego po odjęciu raty kredytu wynosić będzie nie więcej niż 1650 zł, a w przypadku osób samotnych – 1940 zł. Łatwiejsza będzie też jej spłata. Dotychczas należało rozliczyć się z FWK w ciągu 144 miesięcy. Po wejściu w życie nowych regulacji, kredytobiorca zyska 56 dodatkowych okresów rozliczeniowych, a maksymalna kwota ewentualnego umorzenia wzrośnie niemal dwukrotnie, z 22 tys. zł do 39 600 zł.

Projekt przewiduje też przedłużenie wakacji kredytowych na 2024 r. Przesłanką upoważniającą do ubiegania się o nie ma być wskaźnik RdD na poziomie nieprzekraczającym 35%. Osoby spełniające ten warunek mogłyby uzyskać odroczenie spłaty jednej raty miesięcznej w każdym kwartale 2024 r. „Pomimo podjętych decyzji Rady Polityki Pieniężnej o stopniowym obniżaniu stopy referencyjnej NBP, warunki spłaty mieszkaniowych kredytów hipotecznych udzielonych przed dniem 1 lipca 2022 r. pozostają z punktu widzenia kredytobiorców nadal znacząco gorsze niż warunki, jakie obowiązywały w dniu podpisywania umowy kredytowej oraz z jakimi na podstawie dostępnych wówczas prognoz mogli się liczyć w latach następnych” – tak zaproponowane zmiany uzasadniają pomysłodawcy nowelizacji.

Takie stanowisko budzi wątpliwości nawet w ramach rządu. „Kontrowersje może rodzić brak uwzględnienia kwestii takich, jak maksymalny próg kredytu oraz rodzaj oprocentowania (stałe i zmienne). Pominięcie tych kwestii może oznaczać, że z mechanizmu wakacji kredytowych skorzysta szerokie grono kredytobiorców, a nie najbardziej potrzebujący” – argumentował Jacek Tomczak, sekretarz stanu w resorcie rozwoju i technologii, w piśmie wystosowanym w ramach konsultacji społecznych 4 stycznia br. Wskazał on na sięgające w założeniach projektodawców 2,5 mld zł straty, jakie w związku z przedłużeniem moratorium na spłatę kredytów poniosą instytucje sektora finansowego. „Biorąc pod uwagę, że koszty te będą wynikiem arbitralnej decyzji rzą...