Bankowość i Finanse | Sytuacje kryzysowe | Odpowiednie przygotowanie zagwarantuje zachowanie ciągłości działania

Jakie są obecnie główne zagrożenia dotyczące utrzymania ciągłości działania?

– Poziom świadomości tego, czym jest ocena ryzyka i plany ciągłości działania oraz jaka jest ich użyteczność, jest zróżnicowany w zależności od sektora. W branży ubezpieczeń, bankowości, obszarze infrastruktury krytycznej czy wśród operatorów usług kluczowych pojęcie to funkcjonuje dłużej i jest lepiej rozumiane. Na drugim biegunie są organizacje całkowicie niemające świadomości istnienia takiego pojęcia, jak plany ciągłości działania. Nie wiedzą nawet, jak takie plany przygotować i do czego one służą. Pośrodku pozostają te, które co prawda wiedzą, że warto umieć zarządzać ryzykiem i mieć plany ciągłości działania, jednak nie potrafią jeszcze tych narzędzi używać. Tu problemem wydaje mi się silosowe rozdzielanie zarządzania przedsiębiorstwem, oceny ryzyka i tworzenia planów ciągłości działania. Kolejną kwestią jest postrzeganie planów ciągłości działania jako czegoś bardzo skomplikowanego, co musi nieść za sobą inwestycje techniczne, technologiczne. Nie do końca jest to prawdą, ponieważ ważne są tu umiejętne rozwiązania organizatorskie.

Brak świadomości co do potrzeby tworzenia planów ciągłości działania sprawia, że jest ono traktowane jako enty niepotrzebny wymóg administracyjny. Przedsiębiorstwa traktują je jako coś, czego wymagają przepisy wewnętrzne lub zewnętrzne, i dlatego trzeba je opracować. Takie podejście najczęściej skutkuje tym, że opracowania te nie są wdrażane i organizacja z nich nie korzysta. W 2021 r. zespół z Wydziału Zarządzania Politechniki Warszawskiej, którego byłem członkiem, przeprowadził badanie wśród operatorów infrastruktury krytycznej w Polsce. Pytaliśmy m.in. o skuteczność różnych narzędzi reagowania na sytuację związaną z pandemią, w tym o plany ciągłości działania. Okazało się, że organizacje, które stosują plany ciągłości działania, skuteczność tego narzędzia oceniają najczęściej pozytywnie (ocena jest bardzo wysoka albo wysoka). Takich odpowiedzi było prawie 70%. Natomiast 10% respondentów wskazało, że nie stosuje planów ciągłości działania. Ze względu na to, że badanie dotyczyło grupy podmiotów, które z racji zaklasyfikowania są operatorami infrastruktury krytycznej, dane te są niepokojące.

W tym samym badaniu zapytaliśmy również o prowadzenie oceny ryzyka. 11% respondentów wskazało, że nie prowadzi takiej oceny. Gdyby dotyczyło to przedsiębiorstw prowadzących zwykłą działalność gospodarczą, to uznałbym te wyniki za bardzo dobre. Jednak w przypadku badanej grupy przedsiębiorstw są one naprawdę niepokojące.

Co można doradzić, gdy chodzi o tworzenie planów ciągłości działania?

– Ich przygotowanie to indywidualny proces i jego przebieg zależy od stopnia zorganizowania każdego przedsiębiorstwa. Tworzenie skutecznych planów ciągłości działania bez znajomości realiów funkcjonowania organizacji, czyli analizy procesów, które są w niej realizowane i bez oceny ryzyk, na jakie jest ona narażona, nie jest możliwe. Niewątpliwie zagrożeniem o szerokim spektrum oddziaływania jest niestabilna sytuacja w światowej gospodarce: obecne skoki cen nośników energii, rozchwianie części rynków finansowych i kursów walut. Zdarzenia te mogą wpływać na ciągłość działania każdego przedsiębiorstwa. Jeżeli rachunki za prąd rosną o 200, 300 lub 400%, to może to zahamować działalność każdego przedsiębiorstwa. Jednak i na takie zdarzenia można się przygotować, o ile dokona się trafnej oceny ryzyka z odpowiednim wyprzedzeniem. Jeżeli mówimy o planach ciągłości działania, które faktycznie ...