Bankowość i Finanse | SYSTEM ZORO | Mechanizmy zarządzania ryzykiem operacyjnym w bankach

Krzysztof Fornal
od 18 lat związany z PKO Bankiem Polskim, od 17 lat z ryzykiem operacyjnym, od ponad 12 lat przedstawiciel banku w Komitecie Uczestników Systemu ZORO, obecnie przewodniczący Komitetu Uczestników Systemu ZORO.

Michał Łach
od 11 lat pracownik Departamentu Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym w ING Banku Śląskim, od 5 lat przedstawiciel banku w Komitecie Uczestników Systemu ZORO. Obecnie wiceprzewodniczący Komitetu Uczestników Systemu ZORO.

W marcowym i kwietniowym wydaniu „Miesięcznika Finansowego BANK” rozmawialiśmy o ryzyku operacyjnym w instytucji finansowej oraz o roli zdarzeń w zarządzaniu ryzykiem operacyjnym. Teraz naszą rozmowę rozpocznijmy od wyjaśnienia tego, jaki jest cel zarządzania ryzykiem operacyjnym?

Krzysztof Fornal: Celem zarządzania ryzykiem operacyjnym jest zapewnienie efektywności operacyjnej i kosztowej oraz bezpieczeństwa prowadzonej działalności przez ograniczanie występowania zdarzeń operacyjnych oraz ich negatywnych skutków, czyli np. strat. Proces zarządzania ryzykiem jest sformalizowany i oparty na regulacjach zewnętrznych i wewnętrznych. Najważniejsze regulacje zewnętrzne to rekomendacje KNF oraz dyrektywy i rozporządzenia UE. Wewnętrznie banki przyjmują własne instrukcje, które w sposób szczegółowy i dostosowany do charakteru instytucji określają procesy zarządzania ryzykiem operacyjnym. Regulacje zewnętrzne i wewnętrzne powinny być ze sobą zgodne.

Michał Łach: Zarządzanie ryzykiem operacyjnym jest procesem ciągłym i obejmuje takie elementy, jak: identyfikacja, analiza, ocena, pomiar, kontrola, monitorowanie, ograniczanie i raportowanie ryzyka. Instytucje finansowe, aby maksymalnie ograniczyć skutki ryzyka operacyjnego, powinny wszelkie działania w ramach zarządzania tym ryzykiem dopasować do profilu i skali prowadzonej działalności biznesowej. Banki dbają o budowanie świadomości ryzyka wśród klientów i pracowników. Służą temu specjalne programy i inicjatywy, które zachęcają do popularyzowania kultury ryzyka.

Jak w praktyce wygląda zarządzanie ryzykiem w instytucji finansowej?

KF: Narzędzia i procesy wykorzystywane do zarządzania ryzykiem zależą m.in. od wielkości i dojrzałości instytucji. Podstawowym elementem zarządzania ryzykiem operacyjnym jest jego identyfikacja w procesach bankowych. Pracownicy ryzyka operacyjnego wspólnie z szeroko pojętym biznesem odpowiadają na pytanie, z jakimi ryzykami wiąże się dany proces lub produkt. W tych działaniach ważną rolę pełnią dane o zdarzeniach wewnętrznych i zewnętrznych. Dają nam one bezpośrednią informację, które punkty w procesie wymagają poprawy lub na co jeszcze zwrócić uwagę, jeśli wiemy, jakie zdarzenia wystąpiły w innych instytucjach.