Bankowość i Finanse | Loża Komentatorów | Jak świat biznesu może zaangażować się w budowę świadomości ekonomicznej Polaków?
Waldemar Zbytek
prezes Warszawskiego Instytutu Bankowości:
Polski biznes powinien włączyć się w rozwój edukacji ekonomicznej i promowanie przedsiębiorczości. Stawką jest utrzymanie dorobku minionych 30 lat w postaci wzrostu gospodarczego i jego kontynuacja. Jak możemy to wspólnie zrobić? Wspierajmy inicjatywy, mające za cel poszerzanie wiedzy ekonomicznej i finansowej. Każda instytucja może podjąć współpracę ze szkołami i organizacjami pozarządowymi zaangażowanymi na tym polu. Od 1 września ub.r. wszedł do polskich szkół nowy przedmiot – Biznes i zarządzanie. Jego ważnym elementem jest rozszerzenie współpracy bezpośredniej pomiędzy praktykami biznesu a uczniami szkół ponadpodstawowych.
W Roku Edukacji Ekonomicznej, w stulecie reform Władysława Grabskiego, ale również pierwszego wydania książki Janusza Korczaka „Bankructwo małego Dżeka”, która przez kolejne dekady była praktyczną formą edukacji polskich dzieci w zakresie przedsiębiorczości, finansów i ekonomii, apelujemy, żeby polscy przedsiębiorcy w jeszcze większym zakresie niż dotąd podejmowali współpracę ze szkołami, wspierali nauczycieli i młodzież w rozwoju kompetencji, umiejętności i postaw w zakresie finansów, ekonomii czy przedsiębiorczości. Wiele sektorów, w tym finansowy, w szczególności zaś bankowy, robią bardzo wiele, ale zakładamy, że w tym szczególnym roku uda nam się zrobić jeszcze więcej, by na trwałe zmienić system edukacji ekonomicznej w Polsce, utrwalić jego pozycję w polskim systemie edukacji. Tylko w ten sposób możemy zagwarantować stabilność państwa na przyszłość, bezpieczeństwo obywateli, stabilność i rozwój społeczno-gospodarczy przez kolejne lata.
Marzena Atkielska
prezes zarządu Fundacji Santander:
Polski sektor biznesu już od wielu lat aktywnie angażuje się w edukację ekonomiczną młodzieży. Tworzymy i realizujemy własne projekty edukacyjne – od tych skierowanych do przedszkolaków, przez projekty dla nastolatków, po wsparcie szkół wyższych. Przykładem projektu sektorowego jest BAKCYL, realizowany przez Warszawski Instytut Bankowości, jedno z większych tego typu przedsięwzięć. Wiele instytucji finansowych realizuje także swoje indywidualne projekty, kierowane do różnych grup młodych. Inicjatywy tego typu obejmują działania już w przedszkolach, własne lekcje edukacji ekonomicznej w szkołach, aż po kształcenie seniorów. Ta ostatnia grupa oczekuje w szczególności specjalnej uwagi i pokazania, jak korzystać z nowych rozwiązań na rynku finansowym. W Santander Bank Polska mamy projekt Finansiaki, wspierający rodziców i nauczycieli w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.
Ogłoszenie roku 2024 Rokiem Edukacji Ekonomicznej to doskonały czas, aby popatrzeć, na jakim jesteśmy w tej chwili etapie, jeżeli chodzi o świadomość ekonomiczną społeczeństwa, w jaki sposób sami uczymy się oszczędzania i jak przekazujemy wiedzę na ten temat najmłodszym. Liczę, że dzięki projektom zainicjowanym w tym roku wiele osób będzie miało okazję, aby poszerzyć wiedzę o finansach, zarządzaniu domowym budżetem i nauczyć się oszczędzać, co jest szczególnie istotne w obecnych czasach. Jako Fundacja Santander i Santander Bank Polska będziemy krzewić ideę oszczędzania od najmłodszych dzieciaków, aż po seniorów.
Dr Krzysztof Spirzewski
Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego:
Jedną z najskuteczniejszych form zaangażowania środowisk biznesowych w budowę większej świadomości ekonomicznej Polaków są programy wolontariackie. Pracownicy banków, zakładów ubezpieczeń czy rynku kapitałowego mogą dzięki nim przekazywać wiedzę bezpośrednio młodzieży szkolnej, dodajmy – wiedzę nie tylko teoretyczną, ale bazującą na osobistych doświadczeniach, do tego przekazywaną językiem z jednej strony przystępnym, z drugiej zaś – właściwym dla finansów. Takie spotkania mogą mieć charakter inspirujący, ukazując młodzieży, że finansów nie należy się bać, trzeba je rozumieć i oczywiście uwzględniać ryzyka związane z funkcjonowaniem gospodarki. Mogą one i powinny stanowić cenne uzupełnienie wiedzy, przekazywanej w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Wiadomo, że dla młodych ludzi, zwłaszcza w wieku licealnym, znacznie bardziej wiarygodnie brzmi przekaz formułowany przez praktyka, który na co dzień podejmuje decyzje gospodarcze w firmie, aniżeli choćby i najbardziej wyrafinowana wiedza teoretyczna. Jako taki przykład mogę podać program Bankowcy dla Edukacji – BAKCYL, w którym osobiście uczestniczę. Prowadząc zajęcia dla młodzieży, nierzadko spotykam się z naprawdę dojrzałym podejściem uczniów, o czym świadczą pytania przez nich stawiane. Dla bankowców to również okazja samokształcenia się, nie zapominajmy, że ci sami uczniowie niebawem będą korzystać z naszych produktów i usług bądź nawet już z nich korzystają, choćby w ograniczonym zakresie. Dyskutując z nimi w ramach takich działań edukacyjnych, możemy lepiej poznać oczekiwania i potrzeby bardzo perspektywicznej grupy klientów.
Małgorzata Bielińska
dyrektorka ds. edukacji, Grupa BIK:
Rozumienie podstawowych zależności rynkowych to podstawa podejmowania odpowiedzialnych decyzji finansowych, świadomego zarządzania budżetem, oszczędzania czy inwestowania.
Świat biznesu ma istotny wpływ na budowanie świadomości ekonomicznej Polaków i od dawna wiele w tym obszarze robi. Angażuje środki, organizuje programy edukacyjne, dzieli się wiedzą. Ważne, by te działania były wsparciem dla szeroko realizowanej edukacji zgodnej z wielopoziomową strategią edukacji finansowej. Od lat biznes, organizacje pozarządowe, środowisko akademickie organizują się, zawiązują partnerstwa, współdziałają. Docierają do dzieci, młodzieży, dorosłych z bogactwem działań – kampanii społecznych, serwisów internetowych, poradników, gier, konkursów – wykorzystując dostępne kanały, od telewizji po media społecznościowe. Przykładem jest realizowana przez Biuro Informacji Kredytowej grywalizacyjna platforma edukacyjna Score Hunter, kierowana do uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów, która uczy bezpiecznego i odpowiedzialnego pożyczania, rzetelności płatniczej, budowania wiarygodności finansowej konsumenta i przedsiębiorcy oraz kwestii ochrony tożsamości i bezpieczeństwa danych osobowych. Biznes robi i będzie robił wiele w tym zakresie, ale działania te przyniosą efekt, kiedy będą padały na podatny grunt. Bezdyskusyjna jest wartość kształtowania kompetencji finansowych, które będą przekładać się na łatwość funkcjonowania w szybko zmieniającym się świecie, wpływać na jakość życia, dobrobyt społeczny i bezpieczeństwo, a jednocześnie wspierać przedsiębiorczość i innowacyjność.
Bartosz Sowier
Główny Legislator, dyrektor Departamentu Analiz i Legislacji, Pracodawcy RP:
Zaangażowanie środowisk biznesowych w budowanie świadomości ekonomicznej Polaków jest kluczowym elementem wspomagającym rozwój społeczno-gospodarczy naszego kraju, budowanie przewag konkurencyjnych i potencjału Polski, a zarazem świadomego i ekonomicznie kompetentnego społeczeństwa. Pracodawcy RP podejmują szereg aktywności na tej płaszczyźnie. Działając w zróżnicowanym środowisku biznesowym, mamy ogromną wiedzę i chętnie dzielimy się ekspertyzą, w szczególności mającą wymiar praktyczny, np. ze studentami czy pracownikami szkół wyższych. Pracodawcy inwestują w wiedzę i umiejętności obecnych i przyszłych pracowników. Prowadzą współpracę z uczelniami i szkołami w zakresie jakości kształcenia, informowania o potrzebach rynku i kwalifikacjach, pożądanych obecnie i w przyszłości. Prowadzimy konsultacje w zakresie programów nauki, uczestniczymy w ocenie jakości programów nauczania, wspieramy inicjatywy stażów, praktyk, doradztwa zawodowego czy wizyt trenerów umiejętności. Również nasi członkowie podejmują aktywność na rzecz budowania wiedzy ekonomicznej od najmłodszych lat. Wspomnę o autorskim programie Artura Czepczyńskiego, to kompleksowy system przekazywania wiedzy z zakresu ekonomii, finansów i przedsiębiorczości dzieciom – przedszkolakom oraz uczniom szkół podstawowych. Za tę działalność został laureatem Wektora 2022. Takich inicjatyw jest mnóstwo. Firmy organizują szkolenia, seminaria i warsztaty z udziałem ekspertów, aby dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z pracownikami i społecznością lokalną.
Mariusz Zielonka
ekspert ekonomiczny, Konfederacja Lewiatan:
Polski biznes może realizować działania z zakresu edukacji finansowej społeczeństwa i budowania świadomości ekonomicznej przynajmniej na kilku płaszczyznach. Do takich należą m.in. szeroko rozumiane i wdrażane strategie CSR, czy też bardziej aktualne ESG. Wiele firm podejmuje rozliczne wysiłki, aby poprzez edukację ekonomiczną dotrzeć do szerszej grupy klientów, łącząc tym samym wiedzę i produkt. Do bardzo rozpowszechnionych tego typu inicjatyw należą np. kampanie banków, które poprzez realizację przedsięwzięć edukacyjno-szkoleniowych docierają z odpowiednim przekazem do rodziców dzieci, jednocześnie przyczyniając się w ten sposób do kształtowania świadomości w zakresie zarządzania finansami wśród najmłodszych.
Najistotniejszym jednak obszarem, w którym środowisko przedsiębiorców angażuje się we wspieranie procesu kształcenia ekonomicznego Polaków, jest system edukacji powszechnej, w szczególności szkoły ponadpodstawowe, a także uczelnie. Właśnie na tym poziomie wiedza teoretyczna jest przekładana na realne zastosowania. Ukazywanie praktycznej strony zjawisk ekonomicznych daje dużo większe możliwości zrozumienia zarówno danego zjawiska, jak i jego konsekwencji, które z życiu praktycznym mogą mieć przełożenie na domowy budżet.